Đại biểu Quốc hội đánh giá cao Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi)

Cần tăng cường kết nối giao thông

Tham gia thảo luận, đại biểu Tạ Đình Thi (đoàn TP Hà Nội) cho rằng dự thảo đã tiếp cận nhiều vấn đề quan trọng về quản lý nhà nước, an toàn, an ninh và trách nhiệm dân sự.

Đặc biệt, việc lần đầu đưa khái niệm nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) vào dự thảo luật đã thể hiện tầm nhìn phát triển bền vững của ngành.

Đại biểu Tạ Đình Thi ph. Ảnh: Media Quốc hội.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cần chú trọng hơn đến kết nối liên phương thức vận tải. Hiện sự thiếu kết nối đồng bộ giữa hàng không với đường sắt tốc độ cao, xe buýt, tàu điện… đang là điểm nghẽn lớn, làm giảm hiệu quả hệ thống giao thông và trải nghiệm khách hàng.

Do đó, ông kiến nghị cần bổ sung quy định cụ thể về phát triển kết nối, liên phương thức vận tải; yêu cầu quy hoạch chi tiết cảng hàng không phải đồng bộ với quy hoạch phát triển hệ thống giao thông kết nối, đặc biệt là đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị.

Tích hợp các đầu mối giao thông trong hoặc liền kề nhà ga, đồng thời làm rõ trách nhiệm phối hợp giữa doanh nghiệp cảng hàng không, cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị vận tải để tạo lập và vận hành một hành trình liên tục cho hành khách và hàng hóa.

Liên quan đến giảm phát thải và cam kết Net Zero 2050, đại biểu đoàn TP Hà Nội cho rằng ngành hàng không cần hành lang pháp lý đủ mạnh hơn nữa để thúc đẩy xanh hóa.

Từ đó, đại biểu đề xuất dự thảo luật quy định giao Chính phủ xây dựng lộ trình quốc gia về phát triển và sử dụng SAF, quy định tỷ lệ pha trộn bắt buộc sau năm 2030 với các hãng hàng không; hoàn thiện cơ chế hỗ trợ, ưu đãi thuế, tín dụng, đất đai cho hoạt động nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu và hạ tầng SAF.

Bên cạnh đó, cần đa dạng hóa giải pháp giảm carbon, khuyến khích công nghệ bay tiết kiệm nhiên liệu, đầu tư bù trừ carbon và vận hành xanh.

Đồng quan điểm, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Vĩnh Long) đề nghị dự thảo luật quy định giao Chính phủ ban hành lộ trình sử dụng nhiên liệu sạch, với tỷ lệ tối thiểu 1% từ năm 2026, tăng lên 3–5% vào năm 2030, phù hợp xu thế quốc tế.

Song song đó, cần ưu đãi thuế, tín dụng, đất đai cho sản xuất, nhập khẩu và phát triển hạ tầng SAF, gắn với kinh tế tuần hoàn.

Đại biểu Thạch Phước Bình và đại biểu Phạm Văn Hòa cùng quan tâm đến quy định quy hoạch, đầu tư cảng hàng không tại dự thảo luật. Ảnh: Media Quốc hội.

Tránh đầu tư sân bay dàn trải

Cùng thảo luận, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) quan tâm đến quy hoạch cảng hàng không và cho rằng đây là vấn đề hết sức quan trọng. Hiện cả nước có 34 tỉnh, thành phố nhưng có tỉnh/thành lại có đến hai sân bay, nguyên nhân một phần do yếu tố lịch sử để lại.

Theo đại biểu, cần tính toán, điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp, bảo đảm khai thác hiệu quả, tránh dàn trải, lãng phí nguồn lực.

Ông nhấn mạnh nên tập trung đầu tư nâng cấp, mở rộng các sân bay có vị trí thuận lợi, có tiềm năng phát triển du lịch, dịch vụ để tăng khả năng thu hút khách quốc tế; tránh đầu tư, quy hoạch dàn trải, manh mún dẫn đến không hiệu quả.

Đại biểu đề nghị trong quá trình lập và điều chỉnh quy hoạch cảng hàng không, cần cân nhắc kỹ, ưu tiên nguồn lực cho các khu vực đông dân cư, trung tâm kinh tế - du lịch; đồng thời, hạn chế việc mở mới sân bay ở những địa phương chưa thực sự có nhu cầu, bảo đảm hiệu quả đầu tư và phát triển bền vững mạng lưới cảng hàng không quốc gia.

Cũng quan tâm đến quy hoạch và đầu tư cảng hàng không, đại biểu Thạch Phước Bình nhất trí cao chủ trương xã hội hóa đầu tư hạ tầng hàng không. Song để bảo đảm hiệu quả, minh bạch, cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch cảng hàng không định kỳ 5 năm/lần hoặc khi có biến động lớn.

Bên cạnh đó, xây dựng cơ chế hợp tác công tư đặc thù cho các sân bay lớn có tính chất vừa dân dụng, vừa quốc phòng như sân bay Long Thành, Tân Sơn Nhất nhằm phân định rõ trách nhiệm, quyền lợi và cơ chế phối hợp giữa nhà nước và nhà đầu tư.

Đồng thời, cần đơn giản hóa thủ tục định giá và giao tài sản công, tăng kiểm toán độc lập, công khai thông tin và trách nhiệm giải trình để tránh chồng chéo, xung đột lợi ích trong quá trình đầu tư và khai thác hạ tầng hàng không.

Yến Chi