Đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh đề xuất 4 nhóm kiến nghị về y tế

Đại biểu nhấn mạnh: Sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi người dân và cả xã hội. Đầu tư cho y tế là đầu tư cho tương lai đất nước. Với quan điểm đó, Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân, thông qua việc ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhất quán, xuyên suốt và nhân văn. Trong những năm qua, ngành y tế đã đạt nhiều kết quả quan trọng: Các chỉ tiêu Quốc hội giao trong lĩnh vực y tế năm 2024 đều đạt và vượt; chương trình tiêm chủng mở rộng tiếp tục khẳng định vai trò là “lá chắn” cộng đồng, giúp loại trừ nhiều dịch bệnh nguy hiểm ở trẻ em; nhiều kỹ thuật hiện đại như ghép tạng, thụ tinh trong ống nghiệm, ghép tế bào gốc tạo máu điều trị ung thư máu đã được thực hiện thành công… Đặc biệt, ngày 28/5/2025, một ca can thiệp tim bào thai phức tạp cho bệnh nhân người Singapore đã được thực hiện thành công tại Việt Nam, mở ra bước ngoặt mới của y học bào thai nước nhà. Thành công ấy không chỉ là dấu mốc y học, mà còn là biểu tượng của ý chí, tri thức và lòng tận tụy của đội ngũ y - bác sĩ Việt Nam.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh đề xuất 4 nhóm kiến nghị về y tế.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh cũng lưu ý, bên cạnh những thành tựu, công tác chăm sóc sức khỏe của Nhân dân vẫn còn không ít khó khăn, bất cập.

Thứ nhất, chất lượng dịch vụ y tế chưa đồng đều, khả năng tiếp cận dịch vụ y tế còn chênh lệch đáng kể giữa tuyến trung ương và tuyến cơ sở, giữa vùng miền; y tế cơ sở - vốn là “người gác cổng” của hệ thống - vẫn yếu về năng lực, cơ sở vật chất, thiết bị lạc hậu. Y học cổ truyền - một thế mạnh riêng - chưa được phát huy đúng tầm.

Thứ hai, già hóa dân số đang diễn ra nhanh chóng. Cùng với biến đổi khí hậu, dịch bệnh và thiên tai làm tăng gánh nặng lên hệ thống y tế. Trong khi đó, mô hình tổ chức cũ chưa đáp ứng được yêu cầu mới về quản trị và chất lượng dịch vụ theo tiêu chuẩn quốc tế.

Thứ ba, chính sách đãi ngộ đối với sinh viên y khoa, đội ngũ y - bác sĩ còn bất cập. Chính sách thu hút, tiền lương và phụ cấp chưa tương xứng với khối lượng và áp lực nghề nghiệp. Cùng với đó, chưa có chính sách đột phá để phát triển, y tế tư nhân, khoa học công nghệ, chuyển đổi số hoặc huy động hiệu quả nguồn lực tư nhân, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe Nhân dân.

Thứ tư, tỷ lệ trẻ sinh ra mắc dị tật bẩm sinh tại Việt Nam vẫn ở mức đáng lo ngại với tỷ lệ khoảng 2 - 3%, cao hơn mức trung bình thế giới, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng dân số, kinh tế gia đình và an sinh xã hội. Trong khi đó, sàng lọc trước sinh và sàng lọc dị tật thai nhi là biện pháp y học tiên tiến, hiệu quả, giúp phát hiện sớm các bất thường để có hướng xử trí phù hợp, giảm thiểu gánh nặng lâu dài.

Mặt khác, các xét nghiệm sàng lọc trước sinh như Double Test, xét nghiệm NIPT, chọc ối, can thiệp tim bào thai… có chi phí cao, chưa được bảo hiểm y tế chi trả. Điều này khiến nhiều phụ nữ, nhất là ở vùng miền núi, vùng nông thôn, vùng dân tộc thiểu số khó tiếp cận với dịch vụ này.

Từ thực tế, đại biểu đề xuất 4 nhóm kiến nghị:

Một là đầu mạnh mẽ cho y tế cơ sở: Nâng cấp hạ tầng, trang thiết bị, công nghệ. Phát triển mô hình bác sĩ gia đình, mạng lưới bác sĩ cộng đồng, gắn y tế cơ sở với chăm sóc dài hạn và sức khỏe tinh thần. Liên thông bệnh viện giữa các tuyến trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Phát huy vai trò của y học cổ truyền trong hệ thống khám - chữa bệnh. Hỗ trợ nghiên cứu, chuẩn hóa các bài thuốc, sản phẩm y học cổ truyền.

Hai là hỗ trợ nhà ở công vụ, phúc lợi cho bác sĩ công tác tại vùng khó khăn; xây dựng thang bảng lương đặc thù cho ngành y, tăng phụ cấp bảo đảm tương xứng với đặc thù nghề nghiệp, cường độ và rủi ro công việc; đẩy mạnh chuyển đổi số, nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế trong y tế.

Ba là, Chính phủ xem xét mở rộng danh mục chi trả bảo hiểm y tế cho các dịch vụ sàng lọc trước sinh quan trọng; thiết lập trung tâm sàng lọc dị tật thai nhi vùng tại các tỉnh trung du, miền núi; đưa sàng lọc trước sinh và sơ sinh vào chương trình y tế bắt buộc tại tuyến cơ sở, nhất là vùng miền núi, vùng khó khăn nhằm góp phần nâng cao chất lượng dân số và giảm gánh nặng an sinh xã hội.

Bốn là, Quốc hội, Chính phủ sớm nghiên cứu, ban hành các cơ chế chính sách đặc thù, đột phá để huy động mọi nguồn lực đầu tư cho y tế, đặc biệt tại vùng núi, vùng nông thôn. Đồng thời sớm xây dựng và triển khai “Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số phát triển” với mục tiêu mọi người dân đều được bảo vệ, chăm sóc, sức khỏe thể chất và tinh thần một cách công bằng, bền vững…

Đức Lân - Lê Huy