Đặc sản mùa thu từ Thái Nguyên xuống Hà Nội, khách kiên nhẫn chờ 1 năm để mua

Hồng da tre là thức quả nổi tiếng ở vùng đất Thái Nguyên, nhiều năm nay được xem như đặc sản “nhất định phải thử” vào mùa thu miền Bắc.

Sở dĩ có tên gọi thú vị như vậy là bởi loại quả này có vỏ màu xanh, nhẵn như thân cây tre. Khi chín, quả hơi ửng vàng rồi chuyển dần sang màu trong như thạch, còn phần thịt bên trong ăn ngọt mát, vừa dẻo vừa giòn.

Hồng da tre còn được gọi là hồng vuông vì quả có hình dáng vuông vắn với 4 rãnh hiện rõ bên ngoài lớp vỏ, rất dễ nhận biết

Chị Ngọc Hà – một tiểu thương địa phương cho biết, hồng da tre có nhiều ở Thái Nguyên, phổ biến nhất là ở xã Đồng Hỷ.

Ngoài những gốc hồng cổ mà bà con đã chăm sóc qua nhiều thế hệ còn có cả những gốc được trồng cách đây khoảng 20-25 năm, đang cho thu hoạch.

“Trước đây, người địa phương chỉ hái hoặc chờ hồng da tre chín rụng rồi nhặt, ăn cho vui chứ ít ai bán.

Mấy năm trở lại đây, loại quả này được thực khách Hà Nội biết đến nhiều hơn, khen ngon nên đến tận nơi tìm mua để vận chuyển về thành phố bán”, chị nói.

Để đảm bảo hồng da tre ngon, vị thơm ngọt, người dân chỉ hái những trái hồng già, không bị non

Theo cảm nhận của nữ tiểu thương, hồng da tre được thu hái từ gốc cổ thụ đạt chất lượng hơn hẳn và kích thước khá to (khoảng 3-4 quả một cân).

Giống hồng này có vị ngọt đặc trưng, hình thức bắt mắt mà số lượng lại khan hiếm nên được bán với giá khá cao, khoảng 160.000-180.000 đồng/kg.

Trong khi đó, hồng da tre thường có kích thước nhỏ, cỡ nắm tay trẻ em và mỗi cân khoảng 7-8 quả, giá dao động 80.000-120.000 đồng/kg.

Chị Hà cho hay, dù giá bán cao nhưng hồng da tre được thu hái đến đâu đều bán hết đến đó.

Chưa kể, loại hồng này mỗi năm chỉ có 1 vụ vào mùa thu, thời gian thu hoạch ngắn, từ tháng 8 đến hết tháng 9 nên thực khách muốn mua thường phải đặt hàng trước cả tháng. Có người còn đặt cọc để “xí phần”.

“Cứ đầu vụ, thương lái rồi chủ nhà hàng, quán ăn ở Hà Nội lại đến tận vườn để thu mua hồng da tre. Hồng cuối vụ thường sẽ ngon hơn vì quả già đanh, khi chín có vị ngọt đậm”, chị Hà chia sẻ.

Hồng da tre Thái Nguyên được ví von là đặc sản “quý tộc” vì ngon, lại hiếm nên được bán với giá khá cao, không phải ai cũng có cơ hội thưởng thức . Ảnh: Cherry Nghiem

Chuyên cung cấp hồng da tre Thái Nguyên vài năm nay ở Hà Nội, chị Nguyễn Thu Hương – chủ một bếp ăn ở phố Nguyễn Lương Bằng tiết lộ thường chọn giống hồng cổ được hái từ cây cổ thụ gốc to.

Loại hồng này được lòng khách sành ăn Thủ đô vì mẫu mã đẹp, vị ngọt đậm lại ngon, thích hợp để đem biếu gia đình, bạn bè hay đối tác.

Đặc biệt, hồng da tre cho thu hoạch vào đúng mùa thu nên được nhiều gia đình chọn mua để bày biện mâm cỗ Rằm tháng 8.

Hồng da tre nếu để lạnh trước khi ăn độ 1 giờ thì hương vị càng ngon. Ảnh: Nhà hàng Bể cá

Theo chị Hương, hồng da tre được khách sành ăn ở Hà Nội ưa chuộng vì không hạt, nhiều thịt, lại có vị thơm mát, ngọt dịu rất riêng. Thậm chí, cách thưởng thức hồng da tre cũng khác biệt hơn so với các loại hồng khác.

Đó là đợi đến khi vỏ quả chuyển màu trong veo, thịt chín mềm thì đem bổ đôi, lấy thìa xúc từng miếng vừa ăn.

Phần vỏ của loại hồng này tuy mỏng nhưng cứng, giống như chiếc bát thu nhỏ để thực khách có thể vừa xúc ăn, vừa từ từ cảm nhận phần thịt dẻo, ngọt, xen lẫn vị giòn sần sật và thanh mát như thạch.

Theo kinh nghiệm của người Thái Nguyên, mẹo nhận biết hồng da tre đã chín, có thể ăn được là nhìn vào phần vỏ. Hồng chưa chín có màu xanh, vỏ chưa trong nên khi mua về, thực khách phải đặt ngược quả, phần cuống núm hướng xuống dưới.

Bởi vì phần đáy quả hồng luôn chín trước nên dễ bị dập hơn phần cuống, đồng thời làm như vậy cũng giúp hồng chín đều hơn. Chỉ vài ngày, hồng chuyển dần sang màu xanh đục rồi vàng úa, vỏ trong veo tức là quả đã chín, có thể thưởng thức.

So với các loại quả truyền thống khác của mùa thu, hồng da tre tuy đắt hơn nhưng vẫn được giới sành ăn “săn đón”. Loại quả này cũng phù hợp với việc vận chuyển đi xa hay đóng gói làm quà

Chị Thanh Nga (Hà Nội) cho biết đã kiên nhẫn chờ đợi suốt 1 năm đến mùa hồng da tre để tìm mua thức quả thơm ngon về chiêu đãi gia đình và biếu tặng bố mẹ, họ hàng hai bên nội ngoại.

Đây là năm thứ 4 chị Nga chọn mua loại hồng này, xem như đặc sản không thể thiếu trong mâm cỗ cúng mùng 1 và Rằm tháng 8, dâng lên tỏ lòng thành kính với ông bà tổ tiên.

Theo kinh nghiệm của chị Nga, hồng da tre mua về đem úp ngược xuống vài ngày (phần cuống ở dưới, phần đáy dựng lên), chờ khi vỏ trong veo, sờ mềm tay tức là quả đã chín.

Quả hồng da tre chín nên để ngăn mát, sau 1 tiếng lấy ra, bổ đôi rồi dùng thìa xúc ăn rất ngon. Ảnh: Nguyễn Thu Phương

Để bảo quản được lâu, thông thường khi hồng đã chín, chị sẽ bọc từng quả bằng giấy báo, cho vào ngăn mát tủ lạnh, ăn tới đâu lấy ra tới đó.

Quả hồng da tre sau khi để tủ lạnh sẽ có lớp vỏ se, đanh lại, lấy dao bổ đôi rồi dùng thìa xúc ăn.

“Loại hồng này bổ đôi ra sẽ thấy màu vàng sậm, tươi như trứng lòng đào, ăn mềm nhưng không nhão. Phần thịt màu trong veo, ngoài dẻo mềm, trong giòn sật, mát như thạch.

Tuy nhiên, phải để hồng chín kỹ mới ăn. Nếu ăn khi vỏ quả vẫn còn chút xanh thì sẽ thấy vị chát và nhựa đọng lại trong miệng, làm giảm độ ngon”, chị Nga cho hay.

Thảo Trinh