Đà Nẵng: Cần tính lại việc đắp đập tạm để ngăn mặn

Nhằm cứu hơn 2.000 ha lúa có nguy cơ mất mùa do bị nhiễm mặn, hằng năm chính quyền TP Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chi hàng tỉ đồng để đắp đập thời vụ ngăn mặn trên sông Vĩnh Điện.

Đến mùa mưa lũ, những con đập tạm tiền tỉ vừa xây vài tháng trước phải tháo dỡ hoặc bị lũ cuốn.

Đắp đập tạm ngăn mặn mỗi năm tốn hàng tỉ đồng ngân sách. Clip: TN

Cần con đập bảo vệ đất, cây trồng

Vào vụ hè thu, khoảng 2.000ha đất lúa, hoa màu của người dân khu vực Điện Bàn, Hội An (Quảng Nam cũ, nay là các xã phường thuộc TP Đà Nẵng) có nguy cơ mất mùa do xâm nhập mặn.

Từ năm 2013, chính quyền thị xã Điện Bàn (Quảng Nam cũ) dành nguồn ngân sách đắp đập tạm thời ngăn mặn trên sông Vĩnh Điện, giữ nước phục vụ người dân trong khu vực sản xuất.

Người dân lo lắng nếu không đắp đập tạm kịp thời thì cây lúa, hoa màu không đạt năng suất nhưng năm nào cũng đắp rồi phá bỏ gây lãng phí. Ảnh: TN

Canh tác gần một mẫu ruộng, bà Nguyễn Thị Mười (67 tuổi, ngụ phường Điện Bàn Đông, TP Đà Nẵng) cho biết, con đập rất cần thiết đối với người dân, nếu không có con đập, người dân không thể sản xuất hiệu quả do đất bị nhiễm mặn.

“Người dân ở đây rất mong có con đập giữ đất, nếu không mặn sẽ xâm nhập, cây lúa, hoa màu cháy lá, mất năng suất. Từ khi đắp đập tạm hằng năm, người dân sản xuất đạt năng suất hơn rõ rệt”, bà Mười nói.

Theo bà Mười, năm nay con đập tạm bị lũ trái mùa cuốn trôi, đến thời điểm này vẫn chưa được sửa chữa lại làm người dân sốt ruột. Tuy nhiên việc đắp đập tạm hàng năm là giải pháp tạm, gây tốn kém, bà con cần giải pháp căn cơ lâu dài.

Đập tạm gây lãng phí

Theo thống kê, từ năm 2013 đến nay, chính quyền thị xã Điện Bàn chi khoảng 3-4 tỉ đồng mỗi năm để đắp đập tạm Vĩnh Điện.

Đập tạm trên sông Vĩnh Điện gây lãng phí cho ngân sách mỗi năm. Ảnh: TN

Năm 2025, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng thị xã Điện Bàn (Quảng Nam cũ, nay là BQL Dự án đầu tư xây dựng khu vực Điện Bàn) làm chủ đầu tư, đắp đập tạm hoàn thành vào ngày 4-3. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của bão số 1 (Wutip), mưa lớn kéo dài nên xảy ra lũ trên sông Vĩnh Điện. Ngày 12-6, công trình bị hư hỏng, gần như bị lũ xóa bỏ.

Trước sự cần thiết của con đập, BQL dự án khu vực Điện Bàn được giao nhiệm vụ đắp đập lần thứ 2 (năm 2025). Phương án dùng nguồn đất có sẵn từ việc nạo vét sông Cổ Cò đắp đập nhưng thủ tục mất nhiều thời gian, trong khi hệ thống cọc đã sẵn sàng.

Ông Trần Quang Thắng, Quyền Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Điện Bàn cho biết, hiện công trình chưa thể hoàn thành khắc phục, sửa chữa là do chưa có nguồn cát đắp với khối lượng hơn 5.000m3.

“Chúng tôi đã có văn bản gửi Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình giao thông Quảng Nam cho phép tiếp tục lấy cát từ dự án Nạo vét, thoát lũ khẩn cấp và chống xâm nhập mặn sông Cổ Cò để thi công xây dựng công trình. Khi được thống nhất sẽ triển khai hoàn thiện”, ông Thắng nói.

Ông Trương Xuân Tý, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Đà Nẵng cho hay tỉnh Quảng Nam cũ đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cũ) thực tế xảy ra tại khu vực đắp đập tạm.

"Bộ đã đưa vào quy hoạch và có kế hoạch đầu tư trung hạn, đầu tư trong giai đoạn 2026-2030. Vị trí này sẽ làm đập kiên cố, nhiệm vụ chính là ngăn mặn, giữ ngọt và đảm bảo giao thông, điều tiết lũ", ông Tý nói.

THANH NHẬT