Đa dạng sinh kế cho người dân Làng Nủ
Sau thiên tai, nhiều diện tích đất sản xuất, hoa màu và ao cá của người dân thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh bị vùi lấp, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và thu nhập. Song, với sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương cùng nỗ lực vươn lên của người dân, Làng Nủ đang từng bước khôi phục sản xuất, gây dựng sinh kế bền vững dựa trên tiềm năng đất đai và truyền thống sản xuất của mình.

Hoàn lưu bão số 3, năm 2024 đã khiến không ít hộ dân ở Làng Nủ rơi vào cảnh khốn cùng, không mất người thì cũng mất của.
Gia đình ông Nguyễn Văn Cai là một trong những hộ chịu thiệt hại nặng nề khi toàn bộ 5 sào ruộng bị vùi lấp, coi như mất trắng.
“Nhìn cánh đồng lúa phủ đầy đất đá, gia đình tôi lo lắng không biết lấy gì làm sinh kế. Tuy nhiên, được chính quyền và bà con động viên, gia đình quyết tâm khôi phục lại phần nào diện tích. Sau nhiều nỗ lực, gia đình tôi đã cải tạo được hơn 2 sào ruộng để tiếp tục gieo cấy, không để đất bỏ hoang”, ông Cai chia sẻ.

Ngoài khôi phục sản xuất, ông Cai còn tranh thủ chính sách hỗ trợ của xã để phát triển chăn nuôi. Gia đình được Nhà nước hỗ trợ 50 con gà đen giống, sau đó nhân đàn kết hợp nuôi thêm vịt, mỗi năm khoảng 400 con.
Bên cạnh đó, ông còn gắn bó với đồi rừng, trồng thêm quế, sắn, ngô, thu về khoảng 80 triệu đồng mỗi năm.
Với ông Cai, sự đa dạng trong sinh kế giúp gia đình có thể xoay xở, vừa khắc phục khó khăn, vừa đảm bảo cuộc sống trước sự khắc nghiệt của thiên tai.

Không chỉ riêng hộ ông Cai, nhiều hộ dân trong thôn cũng đã và đang chủ động tìm hướng đi mới để phục hồi sản xuất. Một số hộ mạnh dạn quay trở lại với nghề nuôi cá tầm, nghề từng đem lại nguồn thu nhập khá trước khi thiên tai ập đến.
Trong đó có gia đình ông Nguyễn Văn Liến, vốn nằm trong khu vực nguy cơ sạt lở, buộc phải di chuyển đến nơi ở mới. Với quyết tâm làm lại từ đầu, ông Liến đã đầu tư xây bể nuôi cá tầm. Ban đầu chỉ với 2 bể và khoảng 500 con cá, đến nay gia đình đã mở rộng lên 5 bể.
Ông Nguyễn Văn Liến cho biết: Đây là hướng đi mới với gia đình nhưng tôi tin tưởng bởi cá tầm sinh trưởng tốt, giá bán ổn định. Nếu thuận lợi, mỗi vụ có thể mang lại nguồn thu nhập khá, giúp gia đình ổn định cuộc cuộc sống.

Theo thống kê, hiện thôn Làng Nủ có 175 hộ dân, chủ yếu là đồng bào dân tộc Tày, trong đó còn 28 hộ nghèo và 24 hộ cận nghèo. Thu nhập bình quân đạt khoảng 38 triệu đồng/người/năm.
Dù xuất phát điểm còn khó khăn, nhưng người dân đang từng bước khai thác thế mạnh của địa phương. Toàn thôn hiện có gần 100 ha quế, 50 ha bồ đề và trẩu, những cây trồng chủ lực mang lại nguồn thu ổn định. Đặc biệt, có 9 hộ đã trở lại với nghề nuôi cá tầm, mở ra triển vọng phát triển nuôi trồng thủy sản nước lạnh tại địa phương.
Chính quyền xã và thôn đã định hướng rõ ràng để người dân phục hồi sau thiên tai. Một trong những hướng đi quan trọng là đưa giống cam V2 về trồng. Hiện nay, trên địa bàn thôn có hơn 2 ha cam, đang chuẩn bị mở rộng thêm 4 ha nữa. Những diện tích đất ven suối vốn bị mưa lũ tàn phá, nay được cải tạo, quy hoạch để trồng cam, đồng thời kết hợp phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm.
Ông Hoàng Ngọc Xử, Bí thư Chi bộ thôn Làng Nủ.
Ông Đoàn Trần Sơn - Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Khánh cho biết: Ngay sau thiên tai, xã đã tập trung hỗ trợ bà con khôi phục sản xuất, định hướng rõ các cây, con chủ lực. Chúng tôi chú trọng vừa khôi phục diện tích lúa để đảm bảo an ninh lương thực, vừa đưa giống cây có giá trị như cam V2, quế, bồ đề vào phát triển lâu dài.
Đặc biệt, xã khuyến khích người dân đa dạng hóa sinh kế, không phụ thuộc vào nguồn thu duy nhất, tránh rủi ro khi thiên tai có thể xảy ra.

Nổi bật trong đó là dự án khôi phục sản xuất tại khu vực bị vùi lấp ở thôn Làng Nủ, do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực Bảo Yên triển khai. Sau khi hoàn thành, dự án sẽ tạo ra 20 ha đất sản xuất.
Trên diện tích này, xã đang xây dựng đề án báo cáo tỉnh để hình thành vùng trồng cam hàng hóa tập trung, gắn với chuỗi tiêu thụ và định hướng phát triển thành sản phẩm đặc trưng. Nếu được triển khai hiệu quả, đây sẽ là bước đột phá trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao giá trị sản xuất của địa phương.

Đi qua khó khăn, người dân thôn Làng Nủ càng cảm nhận rõ giá trị của sự gắn kết cộng đồng. Sự hỗ trợ của Nhà nước, chính quyền là điểm tựa, nhưng ý chí vươn lên mới là yếu tố quyết định để thôn dần hồi sinh sau thiên tai.
Bám vào lợi thế địa phương, đa dạng sinh kế từ trồng trọt, chăn nuôi đến nuôi thủy sản nước lạnh, Làng Nủ đang khẳng định một hướng đi bền vững. Những đồi quế, vườn cam, ao cá… là minh chứng cho sự hồi sinh mạnh mẽ, mở ra tương lai no ấm cho người dân nơi đây.
Trình bày: Thi Khanh