Cựu Thứ trưởng 'cắt phế' trên từng người xuất khẩu lao động

Thỏa thuận "cắt phế" ngay từ đầu

Như đã đưa tin, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra vụ án "Nhận hối lộ", "Môi giới hối lộ" và "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Công ty Hoàng Long, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (cũ) cùng các đơn vị liên quan. Xem chi tiết: Sấp phong bì hối lộ "chưa kịp mở" trong phòng làm việc cựu Thứ trưởng

Đáng chú ý, trong số các bị can bị đề nghị truy tố có ông Nguyễn Bá Hoan - cựu Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, với vai trò được xác định là người chủ mưu, chỉ đạo trong việc tạo điều kiện trái quy định để doanh nghiệp được phê duyệt nhanh hồ sơ xuất khẩu lao động (XKLĐ).

Theo kết luận điều tra, ông Nguyễn Bá Hoan giữ chức Thứ trưởng từ năm 2020 đến 2025, trực tiếp phụ trách, chỉ đạo Cục Quản lý lao động ngoài nước (QLLĐNN) – đơn vị có vai trò then chốt trong việc thẩm định, phê duyệt hồ sơ hợp đồng đưa lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.

Ông Nguyễn Bá Hoan khi còn đương chức.

Năm 2022, khi Bộ LĐTBXH triển khai thị trường xuất khẩu lao động sang Hàn Quốc theo chương trình Visa E7-3, ông Hoan đã chỉ đạo Tống Hải Nam - Cục trưởng Cục QLLĐNN, xây dựng một quy trình thẩm định, phê duyệt hồ sơ riêng, không đúng với các quy định hiện hành.

Quy trình này nhanh chóng trở thành công cụ để tạo "rào cản" đối với doanh nghiệp, buộc họ phải chi tiền nếu muốn hồ sơ được xử lý nhanh chóng.

Cơ quan điều tra xác định, trong quá trình triển khai chương trình Visa E7-3, Nghiêm Quốc Hưng - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Hoàng Long, đã trực tiếp gặp Nguyễn Bá Hoan để nhờ chỉ đạo tạo điều kiện phê duyệt nhanh hồ sơ XKLĐ. Đổi lại, ông Hoan thống nhất sẽ hưởng từ 100 - 200 USD trên mỗi lao động xuất cảnh.

Từ năm 2023 đến 2025, Nguyễn Bá Hoan đã hai lần nhận tiền của Nghiêm Quốc Hưng với tổng số 170.000 USD, tương ứng với việc chỉ đạo phê duyệt cho Công ty Hoàng Long đưa 129 lao động xuất cảnh.

Không dừng lại ở đó, ông Hoan còn nhận của Nguyễn Đức Nam - Chủ tịch HĐQT Công ty Sona, 50 triệu đồng để chỉ đạo giải quyết, phê duyệt nhanh hồ sơ hợp đồng XKLĐ cho doanh nghiệp này.

Tổng số tiền Nguyễn Bá Hoan nhận của Công ty Hoàng Long và Công ty Sona nhằm tạo điều kiện phê duyệt hồ sơ XKLĐ được xác định là hơn 4,3 tỷ đồng (bao gồm 170.000 USD và 50 triệu đồng).

Ngoài ra, ông Hoan còn nhận tiền của các Công ty Hoàng Long, Sona, Incoop3 vào các dịp lễ và để can thiệp, giải quyết những công việc khác, với tổng số 450.000 USD và 90 triệu đồng.

"Rào cản" khiến doanh nghiệp buộc phải chi tiền để vượt qua

Theo chỉ đạo của Nguyễn Bá Hoan về việc xây dựng quy trình phê duyệt hồ sơ đăng ký hợp đồng XKLĐ, Tống Hải Nam – Cục trưởng Cục QLLĐNN (từ năm 2018 đến 2025) đã chỉ đạo Nguyễn Gia Liêm - Phó Cục trưởng và Lê Thanh Hà, Trưởng phòng Hàn Quốc xây dựng, ban hành "quy trình riêng" về việc phê duyệt hồ sơ hợp đồng XKLĐ chương trình Visa E7-3.

Theo đó, Phòng Hàn Quốc yêu cầu doanh nghiệp phải có tài liệu chứng minh về hạn mức tuyển dụng lao động của chủ sử dụng lao động Hàn Quốc (tài liệu này phải có xác nhận của cơ quan thẩm quyền Hàn Quốc).

Trên thực tế các doanh nghiệp không thể thu thập, cung cấp được các tài liệu này. Vì vậy, các doanh nghiệp đã gặp và đưa tiền để nhờ Nam giúp đỡ, tạo điều kiện bỏ qua lỗi và phê duyệt nhanh chóng hồ sơ.

Các bị can (từ trái qua): Tống Hải Nam, Nguyễn Gia Liêm, Phạm Viết Hương.

Cơ quan điều tra xác định, Tống Hải Nam đã nhận của Nghiêm Quốc Hưng 54.000 USD; nhận của Nghiêm Văn Định - Giám đốc Công ty Incoop3 số tiền 40.000 USD và 20 triệu đồng; nhận của Nguyễn Đức Nam - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Sona 80 triệu đồng. Tổng số tiền Ông Nam nhận để tạo điều kiện phê duyệt hồ sơ XKLĐ cho các công ty trên là 2,45 tỷ đồng.

Ngoài ra, Nam còn nhận thêm 3,195 tỷ đồng từ các doanh nghiệp này vào các dịp lễ, nhờ can thiệp, chỉ đạo giải quyết những công việc khác tại Cục QLLĐNN.

Ở cấp dưới, Phạm Viết Hương - Phó Cục trưởng Cục QLLĐNN, được giao phụ trách Phòng Hàn Quốc từ tháng 1/2024 (sau khi Nguyễn Gia Liêm nghỉ hưu), đã tiếp tục duy trì cách làm cũ.

Hương đồng ý với đề nghị của Nghiêm Quốc Hưng về việc tạo điều kiện, phê duyệt nhanh các hồ sơ XKLĐ theo chương trình Visa E7-3 cho Công ty Hoàng Long. Sau khi giải quyết nhanh hồ sơ, Hương đã nhận 495 triệu đồng từ doanh nghiệp này.

Ngoài ra, Phạm Viết Hương còn nhận 1,069 tỷ đồng từ các công ty: Hoàng Long, Sona, Incoop3 trong các dịp lễ, liên quan đến các đơn hàng đi Nhật Bản, Đài Loan và một số thị trường khác.

Trước đó, trong giai đoạn từ năm 2017 đến 2023, Nguyễn Gia Liêm - Phó Cục trưởng Cục QLLĐNN phụ trách Phòng Hàn Quốc, cũng thực hiện theo chỉ đạo của Tống Hải Nam, tổ chức xây dựng quy trình riêng đối với hồ sơ XKLĐ chương trình Visa E7-3.

Liêm đã đồng ý tạo điều kiện, phê duyệt nhanh hồ sơ cho Công ty Hoàng Long và Công ty Incoop3, qua đó nhận 150 triệu đồng từ Nghiêm Quốc Hưng và 25 triệu đồng từ Nghiêm Văn Định. Ngoài ra, trong giai đoạn 2020 - 2023, Liêm còn nhận 101 triệu đồng từ các doanh nghiệp này vào các dịp lễ.

Đặng Ngọc Thủy