Cuối năm, xử lý nợ khi đến hạn trả

Các luật sư thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai tư vấn cho người dân xã Phú Hòa (bìa phải) các vấn đề liên quan đến pháp luật về dân sự. Ảnh minh họa: Đoàn Phú

Cân nhắc giải pháp trả nợ thay vì chây ỳ

Do số tiền 150 triệu đồng vay mượn tổ chức tín dụng vài tuần nữa tới hạn thanh toán lãi lẫn gốc, ông Nguyễn Văn Tư (ngụ xã Thuận Lợi, tỉnh Đồng Nai) bàn với vợ chấp nhận vay “nóng” (lãi suất cao) của người khác rồi đem trả nợ cũ đúng hẹn. Sau đó, vợ chồng ông làm thủ tục xin vay lại để được hưởng lãi suất ưu đãi. Tuy nhiên, vợ ông không đồng tình với giải pháp này vì sợ vay “nóng” và tổ chức tín dụng không tiếp tục giải ngân cho vay lại hoặc vài tháng sau mới giải quyết thì khả năng trả nợ của vợ chồng ông càng thêm bế tắc.

May sao ông Tư được người thân cho mượn 70 triệu đồng (không lấy lãi, phần còn thiếu để trả lãi và gốc số tiền vay 150 triệu đồng) với điều kiện, 60 ngày sau vợ chồng ông phải trả. Vì giải quyết được món nợ sắp đến hạn cho tổ chức tín dụng, vợ chồng ông Tư lại lo tìm cách xoay tiền trả nợ cho người thân đúng hẹn. Ông cũng thấy cách tính toán của vợ ông như vậy là hợp lý, giữ được chữ tín và không làm phát sinh thêm tiền “vay nóng, vay nguội”.

Đang mang khoản nợ trên 200 triệu đồng của nhiều người, nhưng chị L.T.T. (ngụ phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai) vẫn không chút lo lắng khi có người tìm đòi. Người dễ tính thì chị T. hẹn 10 ngày, nửa tháng sau sẽ đến tận nhà trả cả gốc lẫn lãi. Với những ai biết rõ tính “mượn nhưng không muốn trả” của chị T. thì quá quen với thái độ của chị là tới ngày trả nợ, họ nhắn tin, điện thoại chị không nghe, không trả lời. Còn tìm tới tận nhà đòi nợ thì chị T. lánh mặt.

Gặp phải con nợ như chị T., các chủ nợ ngao ngán vì lỡ cho chị vay mượn nợ. Tuy nhiên, họ cũng không muốn khởi kiện, vì số tiền cho chị vay mượn chỉ vài chục triệu đồng/người. Nhất là mỗi lần đòi nợ, họ được chị T. ghi cho giấy hẹn nợ mới.

Bà Phạm Thị Nga (chủ nợ, ngụ cùng địa phương) cho biết: Mỗi lần tìm chị T. đòi nợ bà phải năn nỉ lắm mới được chị trả cho ít tiền lãi. Còn phần nợ gốc và lãi còn lại, bà được chị T. cộng dồn và ghi thành nợ mới. Đến nay gần một năm cho chị T. vay mượn 30 triệu đồng, nhiều lần đòi, ghi lại giấy nợ, chị T. mới thanh toán được cho bà 11 triệu đồng.

Bình tĩnh xử lý nợ khó đòi

Pháp luật chỉ cho phép các bên vay mượn nợ mức lãi suất không được vượt quá 20%/năm tổng số tiền gốc. Tuy nhiên, các bên lại “ngầm” cho nhau vay mượn lãi suất lên tới 30-35%. Do đó, nếu người cho vay đi kiện đòi nợ thì pháp luật sẽ không bảo vệ cho họ phần lãi suất vượt quá 20%/năm; đồng thời số tiền cho vay mượn không lớn, chỉ vài chục triệu đồng, lại không có tài sản đảm bảo cho khoản vay nên ít người chọn giải pháp kiện người vay ra tòa án. Nhất là người vay mượn rất khôn khéo, nắm luật hơn cả người cho vay, mỗi lần nợ đến hạn trả, người vay lại viết cho chủ nợ tờ giấy nợ mới, cam kết trả góp và thời gian trả nợ dài thêm vài ba tháng tới một năm.

Luật sư Nguyễn Thanh Tấn (Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai) cho biết: Vay mượn nợ là giao dịch dân sự. Khi đến hạn trả, bên vay phải trả cho bên cho vay theo đúng số tiền gốc và lãi như đã thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật.

Bên cho vay không được yêu cầu bên vay trả nợ trước hạn như đã cam kết, trừ trường hợp sau: Đối với hợp đồng vay có kỳ hạn và không có lãi thì bên vay có quyền trả lại tài sản bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên cho vay một thời gian hợp lý (thường không quá 3 tháng), còn bên cho vay chỉ được đòi lại tài sản trước kỳ hạn, nếu được bên vay đồng ý. Đối với hợp đồng vay có kỳ hạn và có lãi thì bên vay có quyền trả lại tài sản trước kỳ hạn, nhưng phải trả toàn bộ lãi theo kỳ hạn, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Đoàn Phú