Cuộc sống Gaza bị tàn phá ra sao sau 2 năm chiến tranh Israel - Hamas?

Chiến sự giữa quân đội Israel và lực lượng Hồi giáo Hamas đã làm đảo lộn cuộc sống của 2,1 triệu người dân Palestine sống trong dải Gaza, đồng thời biến vùng lãnh thổ rộng 365km2 này thành bình địa.

Đống đổ nát tại Gaza sau các cuộc không kích của Israel. Ảnh: Reuters.

Cứ trong 10 người dân sống ở Gaza thì có 1 người tử vong hoặc bị thương do các cuộc không kích của Israel. Có tới 9 trong 10 người phải thay đổi chỗ ở. Ít nhất 3 người phải nhịn đói trong nhiều ngày. Cứ 100 đứa trẻ lại có 4 em đã mất bố hoặc mẹ hoặc cả hai. Cứ 10 ngôi nhà thì có 9 ngôi nhà bị phá hủy. Cứ trong mỗi 4 hecta đất canh tác, có 3 hecta bị tàn phá.

Cuộc chiến bắt đầu khi các chiến binh Hamas bất ngờ đột kích vào Israel ngày 7/10/2023. Cuộc tấn công khi đó đã khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng, chủ yếu là dân thường, và 251 người bị bắt làm con tin. Đáp lại, các nhà lãnh đạo Israel cam kết tiến hành các đòn tấn công nhằm tiêu diệt Hamas và giải cứu các con tin.

Khoảng 11% dân số Gaza thương vong

Các nghĩa trang tại dải Gaza đang quá tải. Những ngôi mộ tập thể nằm rải rác khắp dải đất này. Nhiều gia đình đã chết toàn bộ thành viên ngay tại nhà của họ. Theo Cơ quan y tế Gaza, hơn 2.000 người đã thiệt mạng trong lúc tìm kiếm lương thực.

Tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe, chiến sự và việc hạn chế tiếp cận nguồn cung cấp y tế đã khiến các bác sĩ bị quá tải và phải điều trị các nạn nhân bỏng nặng bằng thiết bị thô sơ.

Trong khi đó, Israel cho biết các cuộc không kích nhằm vào bệnh viện xuất phát từ việc Hamas sử dụng những cơ sở này làm trung tâm chỉ huy. Phía Israel cũng khẳng định đã phát hiện lực lượng Hamas ẩn náu trong một số bệnh viện và tiến hành phong tỏa khu vực liên quan. Ngoài ra, Israel cho rằng việc siết chặt nhập khẩu là cần thiết để ngăn Hamas tiếp cận vũ khí.

Ủy ban Bảo vệ nhà báo và Liên hợp quốc cho hay, đây là cuộc xung đột gây thương vong nặng nề nhất trong lịch sử đối với các nhà báo, nhân viên y tế và nhân viên cứu trợ của Liên hợp quốc. Tạp chí Y khoa Anh cho biết tỷ lệ bệnh nhân bị thương do chất nổ ở Gaza tương đương với tỷ lệ thương vong của binh sĩ Mỹ trong các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan.

Theo Cơ quan Y tế Gaza, trong chiến dịch của Israel, hơn 67.000 người Palestine đã thiệt mạng và gần 170.000 người khác bị thương. Theo Tổ chức Y tế thế giới, hơn 40.000 người trong số những người bị thương này có những vết thương làm đảo lộn cuộc đời của họ.

Israel cho rằng Hamas phải chịu trách nhiệm về số thương vong dân sự cao. Theo phía Israel, sự hiện diện của nhóm này trong các khu dân cư đã biến người dân thành "lá chắn sống".

Gần như toàn bộ dân số Gaza phải chuyển chỗ ở, hàng ngàn người mất tích

Vô số gia đình Palestine buộc phải di dời khỏi dải Gaza rồi quay trở lại, phải di chuyển liên tục chỉ trong vài tháng để tránh các cuộc không kích của Israel. Nhiều người đã thay đổi chỗ ở nhiều lần, khi thì ở trong căn hộ, khi thì trú ngụ trong các trại lều tạm bợ để duy trì sự sống. Những “thành phố lều” tồi tàn đang lan rộng khắp miền Nam Gaza.

Các đợt di tản liên tiếp đã chia cắt nhiều gia đình. Hàng ngàn người bị chôn vùi dưới đống đổ nát sau những đợt ném bom. Quân đội Israel tiến hành vây bắt và giam giữ đàn ông, từ hàng chục đến hàng trăm người cùng một lúc, với lý do nghi ngờ có liên hệ với Hamas. Điều này càng khiến các gia đình bị ly tán.

Israel chiếm đóng phần lớn dải Gaza

Quân đội Israel đã giành quyền kiểm soát phần lớn Gaza, dồn phần lớn dân chúng Palestine đến một khu vực nhỏ dọc bờ biển phía Nam. Dưới sự kiểm soát của Israel, Gaza đã bị biến đổi: nhiều khu vực của thành phố Gaza và các thị trấn nông nghiệp dọc biên giới bị san phẳng, các tuyến đường mới được mở ra cùng hàng loạt chốt quân sự được thiết lập.

Các cuộc oanh tạc đã để lại trên dải Gaza một lớp đổ nát ước tính gấp khoảng 12 lần khối tích của Đại kim tự tháp Giza. Theo hình ảnh vệ tinh của Liên hợp quốc, ít nhất 102.067 tòa nhà bị phá hủy, bao gồm trường học, phòng khám y tế, nhà thờ Hồi giáo, nhà kính và nhà ở của người dân.

Ít nhất 30% dân số Gaza phải nhịn đói nhiều ngày

Hàng trăm người Palestine chen chúc tại các bếp ăn từ thiện, tranh giành từng bát đậu lăng. Trẻ sơ sinh gầy trơ xương, nhẹ cân hơn cả lúc mới sinh. Sau nhiều tháng nhận được cảnh báo từ các nhóm cứu trợ, cơ quan hàng đầu thế giới về khủng hoảng lương thực đã tuyên bố vào tháng 8 rằng thành phố Gaza đã rơi vào nạn đói. Israel bác bỏ nhận định này.

Trong khi đó, các thị trấn nằm rải rác trên khắp dải Gaza, nơi nông dân Palestine từng trồng dâu tây, dưa hấu, lúa mì và ngũ cốc, thì nay đã bị bỏ hoang và san phẳng. Từ tháng 5 đến tháng 10/2025, các cuộc ném bom và Israel gần như đã xóa sổ thị trấn Khuzaa - vựa lúa mì của thành phố Khan Younis.

Khi chiến tranh bước sang năm thứ ba, Israel đã phát động một cuộc tấn công nhằm chiếm thành phố Gaza và tiêu diệt các chiến binh Hamas mà họ nghi là đang ẩn náu tại đây.

Israel cho biết, họ đặt mục tiêu giải thoát 48 con tin vẫn còn ở Gaza, trong đó khoảng 20 người được tin là vẫn còn sống. Kể từ khi chiến tranh bắt đầu, 465 binh sĩ Israel đã thiệt mạng ở Gaza.

Trong bối cảnh này, các bên, bao gồm cả Israel và Hamas, đang thảo luận kế hoạch mới của Mỹ cho hòa bình ở Gaza.

Trí Nhân/VOV.VN biên dịch Nguồn: NPR