Củng cố mối quan hệ giữa Đảng và Nhân dân trong hội nhập và CMCN 4.0

“Dân là gốc” - nguyên lý bất biến

PGS.TS Lê Kim Việt, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phân tích mối quan hệ tích cực của hội nhập quốc tế và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) tới mối quan hệ giữa Đảng và Nhân dân, đó là góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và củng cố mối quan hệ giữa Đảng với Nhân dân.

Quá trình hội nhập giúp Đảng và đội ngũ cán bộ tiếp thu tri thức, kinh nghiệm quản lý tiên tiến, đổi mới tư duy, phương thức hoạt động, thu hút vốn, công nghệ, mở rộng giao lưu hàng hóa và nâng cao vị thế đất nước, tạo điều kiện chăm lo tốt hơn đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

CMCN 4.0, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông, mở ra phương thức tuyên truyền, tiếp cận nhân dân nhanh chóng, đa chiều. Internet, mạng xã hội giúp Đảng kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, những vấn đề bức xúc của dân, từ đó đề ra chủ trương, chính sách phù hợp và giải quyết hiệu quả khó khăn. Đồng thời, nhân dân được tiếp cận thông tin đầy đủ, hiểu rõ đường lối, chính sách của Đảng, tăng niềm tin và sự đồng thuận xã hội.

Hội nhập và CMCN 4.0 cũng nâng cao vai trò, trách nhiệm của cả Đảng và Nhân dân. Dân chủ xã hội mở rộng, thông tin minh bạch giúp Đảng tự điều chỉnh, nâng cao trách nhiệm phục vụ. Người dân tiếp cận thành tựu tiến bộ, nâng cao dân trí, tích cực góp ý, nâng cao ý thức chính trị và năng lực tự quản, tăng cường tham gia các hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội.

Cán bộ, chiến sỹ lên đường thực hiện cuộc hành quân về hỗ trợ địa phương ở Đồng Tháp.

Bên cạnh đó, sự phát triển khoa học - công nghệ và hội nhập làm thay đổi cơ cấu dân cư theo hướng đa dạng, trí thức hóa, gắn kết các giai cấp, tầng lớp xã hội, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc - nền tảng vững chắc để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh và phát triển đất nước bền vững.

Hội nhập quốc tế và CMCN 4.0 mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng kéo theo những tác động tiêu cực đối với mối quan hệ giữa Đảng và Nhân dân. Hội nhập sâu rộng cùng lối sống thực dụng, chạy theo lợi ích vật chất có thể làm dao động lập trường, suy giảm niềm tin chính trị của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân, thậm chí nảy sinh tâm lý thờ ơ, phủ nhận thành quả cách mạng, gây phức tạp về an ninh và trật tự xã hội.

Internet và mạng xã hội giúp thông tin lan truyền nhanh nhưng cũng dễ bị bóp méo, xuyên tạc. Các thế lực thù địch lợi dụng không gian mạng để tung tin xấu, bịa đặt, làm sai lệch đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, khiến một số người hiểu sai, giảm niềm tin và sự gắn bó với Đảng, chế độ.

Quá trình hội nhập và CMCN 4.0 còn thúc đẩy phân tầng xã hội, đặc biệt về trí tuệ, tạo khoảng cách nhận thức, phân hóa giàu nghèo, gia tăng thất nghiệp, ảnh hưởng tới sự đồng thuận và quan hệ gắn bó giữa nhân dân với cán bộ, đảng viên. Đồng thời xã hội mở và môi trường công nghệ tự do làm suy giảm các mối quan hệ truyền thống, tác động đến khối đại đoàn kết dân tộc. Nhận diện thách thức này là cơ sở để chủ động phát huy mặt tích cực, hạn chế tác động xấu, giữ vững niềm tin và sự gắn bó giữa Đảng - Nhân dân.

TS Trần Hồng Hà, nguyên Phó Bí thư thường trực Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương cho rằng, trọng tâm xuyên suốt trong đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước là lấy nhân dân làm trung tâm, bảo đảm mọi quyết sách xuất phát từ yêu cầu, nguyện vọng và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.

Quan điểm “dân là gốc” khẳng định nhân dân là chủ thể, là mục tiêu và động lực của sự phát triển, được thể hiện trước hết trong quá trình hoạch định và thể chế hóa chính sách. Nhân dân không chỉ là người chấp hành mà còn là đối tượng thụ hưởng thành quả của mọi chủ trương, chính sách.

Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng nêu rõ: “Mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ yêu cầu, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân”. Vì vậy, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân chính là sứ mệnh cao cả của Đảng và mục tiêu của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Để phát huy vai trò làm chủ của nhân dân cần tạo đột phá trong cơ chế thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa, khuyến khích nhân dân tham gia quản trị xã hội, góp ý, tư vấn, giám sát và đánh giá việc thực thi quyền lực nhà nước. Tiếng nói, kiến nghị, đề xuất của nhân dân phải được lắng nghe, tiếp thu và trở thành cơ sở cho việc hoạch định chính sách. Sức mạnh quốc gia chỉ có thể được phát huy khi mọi tầng lớp nhân dân và các thành phần kinh tế cùng tham gia, đóng góp trong khuôn khổ được tổ chức và giám sát hợp lý, bảo đảm mọi quyết sách đều quay trở lại phục vụ cuộc sống của nhân dân.

Khẳng định và bảo đảm đặc trưng “của dân, do dân, vì dân” trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Thực hành dân chủ rộng rãi, phát huy quyền làm chủ và vai trò chủ thể của nhân dân chính là điều kiện để củng cố niềm tin, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, đưa đất nước phát triển phồn vinh, bền vững, vì hạnh phúc của nhân dân.

Mọi chủ trương, đường lối phải lấy nhân dân làm trung tâm

Theo PGS. TS Lê Văn Cường, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Đảng luôn quán triệt tư tưởng “lấy dân làm gốc”, coi nhân dân là chủ thể và nguồn sức mạnh quyết định. Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã khẳng định: “Đảng phải gắn bó mật thiết với nhân dân, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng”. Sức mạnh của Đảng bắt nguồn từ quần chúng, tách rời nhân dân thì Đảng không còn lý do tồn tại. Vì vậy, vận động quần chúng, phát huy quyền làm chủ, chăm lo đời sống nhân dân là nhiệm vụ xuyên suốt của cách mạng Việt Nam.

Cán bộ chiến sĩ đồn Biên phòng Cần Yên (Hà Quảng) giúp gia đình thân nhân liệt sĩ do đơn vị phụng dưỡng thu hoạch vụ mùa. Ảnh Công Luận.

Trong quá trình hoạch định đường lối, chính sách, Đảng và Nhà nước luôn tranh thủ trí tuệ toàn dân. Dự thảo Báo cáo chính trị trước mỗi kỳ Đại hội Đảng đều được công bố rộng rãi để nhân dân thảo luận, góp ý. Việc sửa đổi Hiến pháp cũng được tổ chức lấy ý kiến công khai, dân chủ, thể hiện rõ tư tưởng trọng dân, tín dân.

Lãnh đạo cấp cao thường xuyên tiếp xúc cử tri, đối thoại, dự hội nghị, hội thảo để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, từ đó kịp thời điều chỉnh, hoàn thiện chính sách. Nhiều chủ trương, chính sách đã đi vào cuộc sống, được nhân dân đồng thuận, ủng hộ.

Đảng và Nhà nước luôn đặt lợi ích nhân dân lên hàng đầu, đồng thời phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong việc giám sát cán bộ, đảng viên. Để tăng cường mối quan hệ Đảng - Dân, mọi quyết sách phải thật sự phục vụ đời sống nhân dân, mang lại lợi ích thiết thực, qua đó củng cố niềm tin và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.

*Ý kiến trong bài viết được trích từ tham luận gửi đến hội thảo “Công tác tuyên giáo và dân vận của Đảng trong kỷ nguyên mới", tổ chức ngày 11/9/2025 tại Hà Nội.

Minh Thư/VOV.VN