Cúm mùa tiến triển nhanh gây suy hô hấp cấp ở bệnh nhân suy giảm miễn dịch

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC

Mới đây, Khoa Cấp cứu Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận một trường hợp cúm mùa diễn biến đặc biệt nặng ở bệnh nhân nữ T.T.H, 35 tuổi, quê Phú Thọ.

Bệnh nhân có tiền sử suy thận mạn do lupus ban đỏ hệ thống, đã được ghép thận 13 tháng và phải duy trì thuốc chống thải ghép cùng thuốc điều trị lupus suốt hơn 15 năm.

Khoảng ba ngày trước khi nhập viện, bệnh nhân xuất hiện sốt, ho và khó thở tăng dần. Dù đã được phát hiện sớm, điều trị bước đầu tại tuyến dưới và test nhanh cúm cho kết quả dương tính, tình trạng suy hô hấp vẫn tiến triển nhanh chóng. Khi chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh nhân thở nhanh 30 lần mỗi phút, co kéo cơ hô hấp, SpO₂ chỉ còn 85% và buộc phải hỗ trợ thở máy lưu lượng dòng cao ngay lập tức.

Diễn biến bệnh tiếp tục xấu đi nhanh đến mức, có thời điểm dù được thở oxy với nồng độ 100%, độ bão hòa oxy trong máu vẫn chỉ đạt 80–85%. Kết quả chụp phim phổi cho thấy tổn thương lan tỏa cả hai bên, hình ảnh kính mờ điển hình của cúm tiến triển nặng và nhanh chóng chuyển sang hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS) – một biến chứng đặc biệt nguy hiểm, thường gặp ở bệnh nhân suy giảm miễn dịch.

Theo BS Trương Tư Thế Bảo, Khoa Cấp cứu, với những bệnh nhân phải sử dụng thuốc ức chế miễn dịch kéo dài như trường hợp này, cơ thể gần như không còn khả năng tự chống đỡ. Bất kỳ nhiễm trùng hô hấp nào cũng có thể diễn tiến rất nhanh, gây suy hô hấp và ảnh hưởng đa cơ quan. Trước mức độ tổn thương phổi lan tỏa và tình trạng suy hô hấp tiến triển nhanh, các bác sĩ đánh giá bệnh nhân có tiên lượng rất xấu, nguy cơ khó qua khỏi dù đã được điều trị tích cực.

Từ trường hợp này, BS Trương Tư Thế Bảo nhấn mạnh, cúm mùa hoàn toàn có thể trở thành bệnh lý nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng, đặc biệt ở những người có bệnh nền như lupus, người ghép tạng, bệnh phổi mạn tính, tim mạch, đái tháo đường hoặc bất kỳ tình trạng nào làm suy giảm miễn dịch. Diễn tiến nặng có thể xảy ra chỉ trong vòng 24 đến 72 giờ. Việc chủ quan tự điều trị tại nhà hoặc chậm trễ đi khám có thể khiến người bệnh rơi vào nguy kịch rất nhanh. Khi xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, ho nhiều, mệt tăng, thở nhanh hoặc khó thở, người bệnh cần được thăm khám ngay tại các cơ sở y tế có chuyên khoa hô hấp và bệnh truyền nhiễm để được can thiệp kịp thời.

Ở góc độ dự phòng, BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng chống dịch cho biết, tiêm vaccine đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phòng ngừa các bệnh lý hô hấp dễ gây biến chứng như cúm mùa hoặc viêm phổi do phế cầu. Tiêm phòng giúp giảm rõ rệt nguy cơ nhập viện, giảm mức độ tổn thương phổi và hạn chế tối đa khả năng diễn tiến sang ARDS. Đối với người mắc bệnh tự miễn hoặc người ghép thận đang dùng thuốc chống thải ghép, tiêm vaccine cúm hàng năm gần như là biện pháp bảo vệ bắt buộc, an toàn và không ảnh hưởng đến chức năng thận ghép. Việc tiêm phòng trước mùa cúm từ 4 đến 6 tuần giúp cơ thể có đủ thời gian tạo miễn dịch, qua đó giảm thiểu nguy cơ diễn biến nặng.

Trường hợp bệnh nhân nữ 35 tuổi là lời nhắc nhở rõ ràng về sự nguy hiểm tiềm ẩn của cúm mùa, đặc biệt với nhóm nguy cơ cao. Chủ động phòng bệnh, nhận diện sớm triệu chứng và duy trì tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch là những yếu tố then chốt giúp bảo vệ sức khỏe và tính mạng. Cúm mùa hoàn toàn có thể kiểm soát được, nhưng chỉ khi người bệnh, nhất là những người suy giảm miễn dịch, được bảo vệ ngay từ đầu.

Minh Nhật