'Cú hích' thể chế cho khát vọng tăng trưởng

Trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động nhanh, dòng vốn quốc tế có xu hướng dịch chuyển mạnh mẽ theo những “điểm đến an toàn” với môi trường pháp lý minh bạch, khả năng kết nối toàn cầu cao và chi phí cạnh tranh, việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế được xem là bước đi chiến lược để Việt Nam chủ động tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị tài chính khu vực và quốc tế. Đây cũng là công cụ quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng cao, bền vững, dựa nhiều hơn vào năng suất, đổi mới sáng tạo và dịch vụ giá trị gia tăng cao.

Trung tâm Tài chính quốc tế mở ra không gian mới cho việc huy động, phân bổ và dẫn dắt các dòng vốn trung và dài hạn. Thị trường tài chính trong nước sẽ có điều kiện tiếp cận trực tiếp hơn với các định chế tài chính lớn, các quỹ đầu tư toàn cầu, từ đó giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng truyền thống, nâng cao khả năng chống chịu của nền kinh tế trước các cú sốc bên ngoài. Với doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân và các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, đây là cơ hội tiếp cận những nguồn vốn đa dạng, chi phí hợp lý, gắn với chuẩn mực quản trị hiện đại.

Tuy nhiên, để Trung tâm Tài chính quốc tế thực sự phát huy hiệu quả, yêu cầu thực tiễn đặt ra là phải có hệ thống giải pháp toàn diện, nhất quán và đủ mạnh.

Trước hết là đột phá về thể chế và pháp lý. Trung tâm Tài chính quốc tế cần một khung pháp lý đặc thù, ổn định, minh bạch và tiệm cận chuẩn mực quốc tế, đặc biệt là trong các lĩnh vực then chốt như quản lý dòng vốn, thuế, ngoại hối, giải quyết tranh chấp và bảo vệ nhà đầu tư. Cơ chế “một cửa”, phân cấp mạnh, gắn với trách nhiệm giải trình rõ ràng, là điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa cam kết xử lý nhanh các vướng mắc cho nhà đầu tư.

Cùng với đó là phát triển hạ tầng đồng bộ, hạ tầng tài chính số, trung tâm dữ liệu, hệ thống thanh toán, kết nối viễn thông quốc tế phải đi trước một bước. Các dịch vụ hỗ trợ như pháp lý, kiểm toán, xếp hạng tín nhiệm, tư vấn đầu tư cũng cần được phát triển theo chuẩn mực toàn cầu, tạo nên một hệ sinh thái tài chính hoàn chỉnh.

Một trụ cột không kém phần quan trọng là nguồn nhân lực. Trung tâm Tài chính quốc tế chỉ có thể vận hành hiệu quả khi thu hút được đội ngũ chuyên gia tài chính, công nghệ, pháp lý chất lượng cao, cả trong nước và quốc tế. Điều này đòi hỏi chính sách đãi ngộ cạnh tranh, môi trường làm việc chuyên nghiệp, cũng như hệ thống đào tạo - bồi dưỡng nhân lực tài chính theo chuẩn quốc tế, gắn chặt với thực tiễn thị trường.

Bên cạnh đó, cần xác định rõ trọng tâm phát triển theo từng giai đoạn, ưu tiên những lĩnh vực Việt Nam có lợi thế và nhu cầu lớn như tài chính xanh, tài chính cho hạ tầng, công nghệ tài chính (fintech), trung tâm thanh toán và trung chuyển vốn khu vực. Đây vừa là hướng đi phù hợp với xu thế phát triển bền vững toàn cầu, vừa gắn chặt với các mục tiêu phát triển dài hạn của nền kinh tế Việt Nam.

Cuối cùng, sự phối hợp đồng bộ giữa Trung ương và địa phương, giữa các bộ, ngành và khu vực tư nhân có ý nghĩa quyết định. Trung tâm Tài chính quốc tế không thể là “ốc đảo chính sách”, mà phải gắn kết hữu cơ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, với thị trường tài chính trong nước và quá trình cải cách thể chế.

Khi thể chế được khơi thông, dòng vốn được dẫn dắt hiệu quả và niềm tin thị trường được củng cố, Trung tâm Tài chính quốc tế sẽ trở thành một động cơ quan trọng trong guồng máy tăng trưởng mới của kinh tế Việt Nam.

Đoàn Nam