Công ước Hà Nội: Vị thế của Việt Nam và vai trò của công ước chống tội phạm mạng toàn cầu

Với Việt Nam, đây là bước tiến quan trọng về ngoại giao khi đăng cai tổ chức lễ mở ký một hiệp ước đa phương lớn của LHQ - minh chứng rõ ràng cho vị thế của Việt Nam ngày càng gia tăng trên trường quốc tế và là cơ hội để nâng cao vị thế toàn cầu cũng như phòng thủ mạng trong bối cảnh các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng quan trọng ngày càng gia tăng. Ngoài ra, sự kiện còn là dấu mốc trong chặng đường 47 năm Việt Nam hợp tác với LHQ, đồng thời thể hiện tham vọng của Việt Nam trong việc tham gia định hình các quy tắc quản trị số toàn cầu.

Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres chụp ảnh chung với các Trưởng đoàn dự Lễ mở ký Công ước Hà Nội. Ảnh: TTXVN

Phóng viên TTXVN tại Singapore dẫn báo trên nêu rõ sự kiện mở ký Công ước Hà Nội còn đặc biệt có ý nghĩa với Việt Nam trong bối cảnh có nhiều vấn đề cần chú ý về an ninh mạng ở trong nước và khu vực hiện nay. Cụ thể, ở trong nước, Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến tội phạm mạng như lừa đảo trực tuyến, rò rỉ dữ liệu và tấn công mạng nhằm vào hạ tầng trọng yếu. Việc tăng cường hợp tác quốc tế thông qua Công ước Hà Nội sẽ góp phần giúp Việt Nam bảo vệ và củng cố nền kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ. Còn ở khu vực, việc xuất hiện các điểm nóng đáng lo ngại liên quan đến các cơ sở lừa đảo trực tuyến gần đây đang gây ra những tác động không nhỏ tới an ninh khu vực, trong đó có an ninh của Việt Nam.

Trang khmertimeskh.com (Campuchia) dẫn lời nhà phân tích Thong Mengdavid tại Viện Nghiên cứu Quốc tế và Chính sách công (IISPP) thuộc Đại học Hoàng gia Phnom Penh nhận định: “Công ước Hà Nội sẽ giúp Campuchia tăng cường khuôn khổ pháp lý, tăng cường hợp tác quốc tế và đóng góp vào những nỗ lực chung trong việc giải quyết điểm nhạy cảm của khu vực và thế giới. Công ước cũng sẽ giúp Campuchia thu hẹp những khoảng cách pháp lý hiện có trong giám sát dữ liệu, dẫn độ và bảo vệ nạn nhân”.

Theo đài Sputnik (Nga), Công ước LHQ về chống tội phạm mạng là văn kiện đầu tiên thuộc loại này được đặt theo tên thủ đô Hà Nội của Việt Nam. Điều này phản ánh sự đánh giá cao của cộng đồng quốc tế dành cho những đóng góp của Việt Nam trong việc xây dựng văn kiện, đồng thời là sự ghi nhận rõ ràng về vai trò và đóng góp của Việt Nam vào một vấn đề quốc tế lớn. Bên cạnh đó, các chuyên gia nước ngoài cũng đánh giá tích cực những nỗ lực của Việt Nam trong công tác đảm bảo an ninh mạng ở trong nước. Đối với Nga, việc thông qua Công ước Hà Nội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng cho quan hệ Việt - Nga.

Phóng viên TTXVN tại châu Đại Dương cho biết trang scoop.co.nz của New Zealand đánh giá cao tầm quan trọng của Công ước Hà Nội và Lễ mở ký công ước. Trang báo viết: “Sự kiện tại Hà Nội là kết quả của 5 năm đàm phán giữa các quốc gia thành viên LHQ với sự tham gia của các chuyên gia, xã hội dân sự, giới học thuật và khu vực tư nhân. Văn kiện này thiết lập khuôn khổ quốc tế chung để chống tội phạm mạng; đưa ra các định nghĩa thống nhất, tiêu chuẩn điều tra chung và cơ chế hỗ trợ các nạn nhân. Công ước sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc bảo vệ người dùng mạng".

Rõ ràng, đối với các chính phủ, doanh nghiệp và cá nhân người dùng mạng, Công ước Hà Nội sẽ tạo ra sự chuyển biến khi được đưa vào thực thi. Các cuộc điều tra về mã độc tống tiền (ransomware), lừa đảo giả mạo, lạm dụng trẻ em trực tuyến, rửa tiền mã hóa và gian lận xuyên quốc gia sẽ được tiến hành trên nền tảng pháp lý vững chắc hơn với mục tiêu tăng tốc hợp tác quốc tế, thu hẹp “nơi ẩn náu” của tội phạm mạng, nâng cao khả năng bảo vệ nạn nhân và tạo sức răn đe mạnh mẽ hơn.

Theo trang chủ của LHQ news.un.org, đến nay đã có 72 quốc gia ký Công ước Hà Nội, trong đó có 64 quốc gia ký ngay tại phiên toàn thể, động thái được Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres ca ngợi là “bước đi lịch sử hướng tới một thế giới kỹ thuật số an toàn hơn”. LHQ đánh giá lễ ký kết, được Việt Nam phối hợp với Văn phòng LHQ về ma túy và tội phạm (UNODC) tổ chức, đã thu hút các quan chức cấp cao, các nhà ngoại giao và chuyên gia từ khắp các khu vực.

Phóng viên TTXVN tại Algiers cho biết trang Algerie360 bình luận số lượng các nước ký Công ước Hà Nội thể hiện sự đồng thuận rộng rãi của cộng đồng quốc tế đối với văn kiện quan trọng này.
Đài KBS (Hàn Quốc) cũng bình luận: “Với hơn 70 nước đã tham gia ký kết, vượt xa con số 40 cần thiết để công ước có hiệu lực, hy vọng rằng với khung pháp lý rõ ràng và sự đồng thuận quốc tế mạnh mẽ, cuộc chiến chống lại nạn lừa đảo qua mạng sẽ có những bước tiến vững chắc và hiệu quả hơn trong tương lai”.

Thu Hằng - Đỗ Vân - Mạnh Hùng - Thanh Tú (TTXVN)