Công ước Hà Nội: Bước ngoặt mang dấu ấn tích cực của Việt Nam

Ảnh minh họa. (Nguồn: Mobile Europe)

Nhân dịp Việt Nam tổ chức Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) ngày 25-26/10, phóng viên TTXVN tại New Delhi đã phỏng vấn ông Sudhanshu Mittal - Giám đốc Giải pháp kỹ thuật thuộc Hiệp hội các công ty dịch vụ và phần mềm quốc gia Ấn Độ (Nasscom) về những thành công của Ấn Độ trong lĩnh vực an ninh mạng và vai trò ngày càng quan trọng của Việt Nam trong nỗ lực thúc đẩy hợp tác khu vực và toàn cầu về vấn đề này.

Ông Mittal cho biết tội phạm mạng hiện đã phát triển vượt ra ngoài phạm vi hoạt động của các cá nhân có động cơ tài chính. Sự bùng nổ của nền kinh tế số tạo môi trường thuận lợi cho loại tội phạm này.

Theo ông Mittal, một số mối đe dọa nổi lên hiện nay gồm gian lận tài chính nhắm vào hệ thống thanh toán tức thời, các chiêu thức lừa đảo qua kỹ thuật xã hội như digital arrest (giả danh các quan chức thực thi pháp luật để đe dọa tống tiền), tấn công bằng mã độc tống tiền dưới dạng dịch vụ xuyên quốc gia, tấn công vào hạ tầng trọng yếu, xâm nhập chuỗi cung ứng doanh nghiệp, cũng như việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra thông tin sai lệch và “deepfake” gây ảnh hưởng đến bầu cử và nhận thức công chúng.

Về tác động kinh tế và xã hội, ông Mittal cho rằng tội phạm mạng gây ra thiệt hại tài chính trực tiếp, gián đoạn hoạt động sản xuất-kinh doanh, làm suy giảm uy tín doanh nghiệp và làm gia tăng chi phí pháp lý, bảo mật.

Ở góc độ xã hội, các vụ tấn công mạng làm suy giảm niềm tin của người dân vào môi trường số, đặc biệt là nhóm người cao tuổi và dễ bị tổn thương; đồng thời gây ảnh hưởng tâm lý, thậm chí hoang mang khi các hạ tầng trọng yếu như năng lượng, y tế hay viễn thông bị tấn công.

Đề cập đến kinh nghiệm của Ấn Độ trong bảo đảm an ninh mạng, ông Mittal nhấn mạnh quốc gia Nam Á đã xây dựng khung pháp lý và cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước và khu vực tư nhân.

Ông chỉ ra một số sáng kiến tiêu biểu gồm Luật Công nghệ Thông tin năm 2000, thành lập Đội Phản ứng Khẩn cấp về Máy tính Ấn Độ (CERT-In), Trung tâm Bảo vệ Hạ tầng Trọng yếu Quốc gia (NCIIPC), Trung tâm Điều phối Tội phạm mạng Ấn Độ (I4C), cùng Luật Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân Kỹ thuật số (DPDP) 2023.

Bên cạnh đó, ông Mittal cũng nhấn mạnh vai trò của hợp tác công-tư, trong đó chính phủ phối hợp với Nasscom và Hội đồng Bảo mật Dữ liệu Ấn Độ (DSCI) để xây dựng hệ sinh thái số an toàn, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Đối với Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng, ông Mittal đánh giá đây là hiệp ước toàn cầu đầu tiên của Liên hợp quốc trong gần hai thập kỷ về lĩnh vực này, hướng tới hài hòa hóa luật pháp quốc gia, thúc đẩy hợp tác điều tra xuyên biên giới, chia sẻ bằng chứng điện tử, hỗ trợ pháp lý và kỹ thuật giữa các nước.

Theo ông, công ước sẽ mở ra cơ hội lớn cho các quốc gia như Ấn Độ trong việc tăng cường hợp tác quốc tế, xây dựng năng lực và hoàn thiện khung pháp lý.

Đặc biệt, ông Mittal cho rằng Việt Nam được chọn đăng cai Lễ mở ký Công ước Hà Nội nhờ vai trò tích cực trong quá trình soạn thảo công ước, cùng với việc áp dụng khung pháp lý vững chắc được thể hiện qua Luật An ninh mạng năm 2018, năng lực thực thi hiệu quả và đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn cao.

Ông dẫn chứng, Việt Nam hiện nằm trong nhóm 20 quốc gia đứng đầu thế giới về Chỉ số An ninh mạng toàn cầu (GCI) năm 2024, với tỷ lệ người dân tham gia không gian số vượt 80%.

Theo ông, những yếu tố này đã giúp Việt Nam trở thành “điểm sáng” và là địa điểm lý tưởng để tổ chức sự kiện mang tính bước ngoặt này của Liên hợp quốc./.

(TTXVN/Vietnam+)