Công đoàn góp phần hiện thực hóa giấc mơ 'an cư lạc nghiệp' của người lao động: Chủ động tham gia sâu hơn vào lĩnh vực an sinh xã hội

Đáp ứng nhu cầu cấp thiết của người lao động

Thực tế cho thấy, phần lớn công nhân hiện nay vẫn phải thuê trọ trong các khu dân cư tự phát, điều kiện sinh hoạt còn nhiều hạn chế, chi phí thuê nhà chiếm tỷ lệ đáng kể trong thu nhập. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của người lao động mà còn tác động lâu dài đến năng suất lao động, sự gắn bó với doanh nghiệp và tính ổn định của thị trường lao động.

Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Đình Khang thực hiện nghi lễ khởi công dự án nhà ở xã hội Công đoàn Bắc Ninh. Ảnh: Vy Tường

Nhận thức rõ vấn đề đó, Đảng và Nhà nước luôn nhất quán quan điểm: phát triển kinh tế phải đi đôi với bảo đảm an sinh xã hội, trong đó nhà ở là một trong những trụ cột quan trọng. Quan điểm “con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu và động lực của sự phát triển” được cụ thể hóa bằng hàng loạt cơ chế, chính sách, nổi bật là Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Phấn đấu đến năm 2030, tổng số căn hộ nhà ở xã hội các địa phương hoàn thành khoảng 1.062.200 căn.

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tính đến cuối năm 2025, cả nước đã hoàn thành 102.633 căn nhà ở xã hội, vượt 2% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao. Tính lũy kế chương trình phát triển nhà ở xã hội theo giai đoạn, hiện đạt khoảng 62% mục tiêu Đề án xây dựng một triệu căn hộ giai đoạn 2021 - 2030.

Tuy nhiên, một số địa phương lại có kết quả thực hiện chậm so với kế hoạch đăng ký tại đề án, thậm chí có địa phương không có dự án khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay; việc giải ngân gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng còn chậm so với mong muốn cũng như nhu cầu thực tiễn của các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân.

Hướng tới xây dựng “tổ ấm” cho người lao động

Luật Nhà ở năm 2023 được Quốc hội Khóa XV thông qua có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 đã bổ sung quy định giao Tổng LĐLĐ Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn tài chính công đoàn dành cho công nhân, người lao động thuộc diện được hưởng chính sách nhà ở xã hội cho thuê. Quy định này không chỉ mở ra hành lang pháp lý mới, mà còn khẳng định rõ vai trò, trách nhiệm của tổ chức Công đoàn trong việc tham gia trực tiếp giải quyết một trong những nhu cầu thiết yếu nhất của đoàn viên, người lao động.

Năm 2025, Công đoàn đã tích cực tham gia hoạch định chính sách về nhà ở xã hội, nhà ở công nhân; đẩy nhanh tiến độ triển khai các thiết chế công đoàn với mô hình nhà ở cho thuê, chăm lo phúc lợi lâu dài và bền vững cho đoàn viên, người lao động. Thực tế lâu nay, việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở cho công nhân, người lao động cũng được các doanh nghiệp tham gia. Thế nhưng “giấc mơ về nhà ở” vẫn xa vời khi có những doanh nghiệp đặt lợi nhuận lên trên, người lao động không thể tiếp cận được với giá nhà hoặc giá thuê.

Để bảo đảm mỗi công nhân, mỗi đoàn viên, người lao động đều có một mái ấm để an cư, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Đình Khang khẳng định, Công đoàn không chỉ xây nhà, mà hướng tới xây dựng “tổ ấm” cho người lao động, gắn nhà ở với các thiết chế công đoàn như nhà văn hóa, khu sinh hoạt cộng đồng, dịch vụ y tế, giáo dục, thể thao. Cách tiếp cận này giúp nâng cao chất lượng sống toàn diện, tạo môi trường an cư bền vững cho công nhân và gia đình.

Quan trọng hơn, việc hiện thực hóa các dự án nhà ở xã hội công đoàn còn góp phần củng cố niềm tin của người lao động đối với tổ chức Công đoàn, thu hút công nhân tham gia tổ chức. Qua đó, tăng cường sức mạnh đại diện và vai trò chính trị - xã hội của Công đoàn Việt Nam. Trong dài hạn, phát triển nhà ở xã hội cho công nhân không chỉ giải quyết vấn đề trước mắt mà còn góp phần xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, ổn định, đời sống ngày càng nâng cao.

Trần Tâm