Còn nhiều rào cản việc làm đối với lao động khuyết tật

Tìm được việc làm để có thể tự lập, nuôi sống bản thân luôn là mong ước của nhiều người khuyết tật, đặc biệt là thanh niên

Từ nhiều năm qua, Lavin Home trong con hẻm 69 đường Lê Ngô Cát (phường Thủy Xuân) trở thành một điểm đến hấp dẫn của người dân và du khách khi đến với Cố đô Huế. Đến đây, du khách được trải nghiệm làm hoa, cảm nhận không gian nên thơ và tràn đầy tình yêu thương. Trung bình mỗi tháng, Lavin Home đón khoảng 15 - 20 đoàn khách, chưa kể khách lẻ. Lavin Home do bà chủ trẻ Lê Thị Thanh Nhàn lập nên từ niềm đam mê làm hoa giấy, đã tạo việc làm, gắn kết yêu thương và truyền cảm hứng cho 8 bạn trẻ bị câm điếc và mắc bệnh xương thủy tinh. Đối với những bạn trẻ bị xương thủy tinh không đi lại được, hàng tuần, Nhàn đều về tận nơi dạy cách làm hoa và đem sản phẩm về bán giúp. Sản phẩm các bạn trẻ làm ra được Nhàn bán và chi trả từ 2,5 triệu đồng đến 4 triệu đồng/người/tháng.

Không phải người khuyết tật nào cũng gặp được may mắn như ở Lavin Home. Cô gái Trịnh Thanh An là một ví dụ. Tốt nghiệp Đại học Kinh tế (Đà Nẵng), Trịnh Thanh An chật vật với hành trình xin việc vì bị khuyết tật chân. Cô bị các doanh nghiệp từ chối, mãi mới xin vào vị trí nhân viên kế toán của một doanh nghiệp. Tuy nhiên, chưa hết thời gian thực tập, An là người đầu tiên bị sa thải khi công ty gặp khó khăn. Cô bỏ quyết định làm ở doanh nghiệp, chuyển sang học thiết kế web vì nhận thấy công việc này phù hợp với mình.

Định kiến về nghề nghiệp cho người khuyết tật bao gồm quan niệm sai lầm rằng họ không đủ năng lực làm việc, chỉ phù hợp với các công việc đơn giản, hoặc họ cần sự thương hại thay vì cơ hội làm việc như người bình thường. Những định kiến này cản trở người khuyết tật tiếp cận nhiều ngành nghề, nhất là những công việc đòi hỏi kỹ năng, sự sáng tạo, trình độ chuyên môn cao, khiến họ mất nhiều cơ hội hòa nhập cộng đồng.

Ông Trần Văn Thành, Giám đốc Trung tâm Dạy nghề và tạo việc làm cho người khuyết tật cho biết: Quá trình tư vấn, hỗ trợ việc làm cho người khuyết tật còn gặp khó khăn, bởi điều kiện cần là doanh nghiệp phải có những môi trường làm việc phù hợp với nhóm lao động này. Đối tượng học nghề có nguyện vọng học các ngành nghề khác (các ngành nông nghiệp, đan lát, công nghệ kỹ thuật cơ khí…), đơn vị không đủ nguồn lực để phát triển thêm các ngành nghề đào tạo mới do thiếu mặt bằng, thiếu kinh phí hoạt động. Nhiều em ở Trung tâm đến 2 - 3 năm do không tìm được việc làm.

Được biết, nhiều doanh nghiệp ở Huế có chủ trương nhận lao động khuyết tật nhưng thực nhận thì rất ít. Họ phải qua thử việc nên lương tiền thấp, chủ yếu là nghề may, mỗi tháng khoảng 3 triệu đồng.

Thực tế cho thấy, nhiều gia đình nghĩ con khuyết tật sẽ không làm được gì nên có tâm lý "bỏ mặc". Một số gia đình có điều kiện kinh tế thì nuông chiều con quá. Điều cần nhất là cha mẹ cần rèn cho con cách sống tự lập, phối hợp với trường dạy nghề để định hướng nghề cho con. Người khuyết tật hoàn toàn có thể làm việc, miễn đó là công việc phù hợp với khả năng của họ.

Vấn đề đặt ra là gây dựng niềm tin, khuyến khích và phát triển nghề phù hợp với trình độ, khả năng của người khuyết tật. Ông Lê Văn Phước, Giám đốc Hợp tác xã An Bình trăn trở: “Hiện nay, nhiều trung tâm đào tạo nghề cho người khuyết tật chưa phù hợp với nhu cầu thị trường. Trường dạy nghề cần thay đổi theo hướng tiếp cận sát với nhu cầu thị trường thì cánh cửa việc làm mới mở rộng hơn với người khuyết tật. Nhiều người khuyết tật cần cù, khéo léo, có nghị lực vượt khó và khát khao được làm việc để khẳng định bản thân. Họ luôn mong muốn có việc làm phù hợp, duy trì thu nhập để tự chăm lo cho chính mình và đóng góp cho xã hội”.

Bài, ảnh: Phước Ly