Còn ít tuần thi tốt nghiệp, nhiều ĐH bỏ tổ hợp C00, thí sinh không 'sốc' mới lạ

Thông tin trên truyền thông cho biết, cho đến thời điểm này, một số trường đại học và học viện đồng loạt giảm mạnh hoặc loại bỏ tổ hợp khối C00. [1]

Cụ thể, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội thông báo bỏ xét tuyển khối C00 với 17/28 ngành, chương trình đào tạo. Trường Đại học Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội cũng thông báo bỏ xét tuyển tổ hợp C00 từ mùa tuyển sinh năm nay.

Tương tự, Trường Đại học Mở Hà Nội cũng không còn xét tuyển khối C00 với nhóm ngành Luật như các năm trước mà chuyển sang các tổ hợp có môn Toán như C01 (Toán, Ngữ văn, Vật lý); C03 (Toán, Ngữ Văn, Lịch sử); C14 (Toán, Ngữ Văn, Giáo dục kinh tế và pháp luật).

Hay Trường Đại học Thủ đô Hà Nội bỏ xét tuyển khối C00 ở các ngành Luật, Tâm lý học, Quản lý giáo dục, Logistics và quản lý chuỗi cung ứng. Học viện Báo chí và Tuyên truyền cũng không xét tuyển tổ hợp C00, chỉ xét tuyển tổ hợp C00 ở phương thức xét tuyển kết hợp chứng chỉ quốc tế.

Trong thông báo phát đi ngày 6/6, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở đào tạo đại học rà soát thông tin tuyển sinh để đảm bảo sự công bằng, không ảnh hưởng đến quyền lợi của thí sinh.

Ảnh minh họa: Ngọc Mai/ giaoduc.net.vn.

Người viết là giáo viên bậc trung học phổ thông nhận thấy, một số cơ sở đào tạo giảm mạnh hoặc loại bỏ tổ hợp khối C00 chủ yếu vì hai lí do sau đây.

Một là, năm 2025 là năm đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Với hình thức thi mới, có rất nhiều tổ hợp xét tuyển đại học trên cơ sở kết hợp các môn thi bắt buộc, tự chọn của thí sinh.

Như thế, bên cạnh các khối thi truyền thống như Chương trình 2006 thì Chương trình mới có sự thay đổi về tổ hợp xét tuyển với nhiều chuyên ngành đào tạo ở bậc đại học.

Hai là, kể từ năm 2023 đến nay, AI (trí tuệ nhân tạo) đã phát triển như vũ bão, có tác động đến không ít ngành nghề ở bậc đào tạo đại học.

AI tạo ra nhu cầu lớn về nhân lực trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, khoa học dữ liệu, lập trình, tự động hóa. Các ngành này thường yêu cầu nền tảng kiến thức về Toán, Tin học, Ngoại ngữ là chủ yếu.

Do đó, các trường đại học có xu hướng tăng cường chỉ tiêu, mở rộng các ngành liên quan đến công nghệ và ưu tiên các tổ hợp có các môn này để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Tuy vậy, theo quan điểm cá nhân người viết, tổ hợp C00 vốn là tổ hợp gốc của nhiều ngành thuộc khối khoa học xã hội.

Cho nên, một số cơ sở đào tạo bỏ tổ hợp này trong xét tuyển đại học, đặc biệt là khi những thay đổi này diễn ra quá đột ngột, cận kề kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, là vấn đề rất đáng bàn bạc nghiêm túc, thấu đáo.

Thứ nhất, chia sẻ với truyền thông, nhiều thí sinh cho biết các em rất hoang mang, lo lắng khi không còn tổ hợp C00.

Trước khi chọn tổ hợp C00, nhiều thí sinh đã dành cả 3 năm lớp 10, 11, 12 để ôn luyện các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý với ước mơ sẽ được vào các ngành như báo chí, luật, sư phạm, Việt Nam học,...

Thế nhưng, khi không còn tổ hợp C00, các em đành phải chuyển sang học Toán hay tiếng Anh thì trở tay không kịp, công sức bao năm đèn sách khác nào đổ sông đổ biển.

Hơn nữa, khi tổ hợp C00 bị loại bỏ, thí sinh có sở trường và đam mê với các môn khoa học xã hội và nhân văn sẽ mất đi cơ hội để vào ngành mình yêu thích.

Các em phải cạnh tranh gay gắt với các thí sinh ở các tổ hợp khác, điểm chuẩn có thể cao hơn rất nhiều, cơ hội trúng tuyển hầu như rất thấp.

Thứ hai, khi tổ hợp C00 không còn thì tương lai của các ngành khoa học xã hội và nhân văn có đáng lo.

Bởi vì, đây là những ngành có vai trò then chốt trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, nghiên cứu xã hội và đào tạo nguồn nhân lực cho các lĩnh vực như giáo dục, truyền thông, quản lý Nhà nước.

Việc một số cơ sở đào tạo bỏ tổ hợp C00 (Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý) trong xét tuyển đại học cần phải có lộ trình rõ ràng và minh bạch.

Điều này không những nhằm đảm bảo quyền lợi của thí sinh mà còn để duy trì sự ổn định và phát triển bền vững của hệ thống giáo dục.

Thứ ba, người viết nhận thấy, Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được triển khai qua 3 năm đối với bậc trung học phổ thông.

Thế nhưng, một số cơ sở đào tạo bậc đại học chậm bắt nhịp Chương trình để điều chỉnh phương án tuyển sinh là điều rất đáng tiếc.

Lẽ ra ngay từ năm đầu tiên khi ngành giáo dục triển khai Chương trình mới, cơ sở đào tạo phải công bố phương án tuyển sinh các chuyên ngành đào tạo cho học sinh, phụ huynh và giáo viên được rõ.

Học sinh cần biết trước phương án tuyển sinh ngay từ năm lớp 10, chậm nhất là năm lớp 11 chứ không phải chỉ khoảng 1 tháng trước kì xét tuyển đại học.

Thiết nghĩ, các cơ sở đào tạo có quyền tự chủ trong việc xây dựng phương án tuyển sinh, bao gồm cả việc xác định các tổ hợp xét tuyển sao cho phù hợp với đặc trưng của từng trường và xu thế xã hội.

Nhưng, quyền tự chủ này phải đi kèm với trách nhiệm đảm bảo sự hợp lý, công bằng về quyền lợi cho các thí sinh.

Mọi thay đổi liên quan đến tổ hợp môn xét tuyển, đặc biệt là những thay đổi lớn như bỏ tổ hợp C00, cần phải có sự xem xét, rà soát kỹ lưỡng và tuân thủ chặt chẽ chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo để đảm bảo tính ổn định, công bằng và minh bạch trong công tác tuyển sinh.

Tài liệu tham khảo:

[1] https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/tuyen-sinh-dai-hoc-2025-vi-sao-nhieu-truong-giam-bo-xet-tuyen-to-hop-c00-vao-mot-loat-nganh-dao-tao-119250605155204235.htm

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

Cao Nguyên