Cơn ác mộng thầm lặng: Nóng bừng và vã mồ hôi ban đêm ở nam giới trung niên

Những cơn nóng bừng đột ngột đi kèm với vã mồ hôi ban đêm không chỉ làm gián đoạn giấc ngủ mà còn là lời cảnh báo từ cơ thể về những thay đổi nội tiết tố hoặc các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

1. "Mãn dục nam" - Nguyên nhân hàng đầu gây vã mồ hôi ban đêm

Nam giới đừng xem nóng bừng và vã mồ hôi đêm là gánh nặng tuổi tác khó tránh khỏi mà nên chủ động chăm sóc sức khỏe khoa học hơn.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng nóng bừng và vã mồ hôi đêm ở nam giới trung niên là sự sụt giảm testosterone, hay còn gọi là tình trạng mãn dục nam. Khác với phụ nữ có sự sụt giảm nội tiết tố đột ngột, lượng testosterone ở nam giới giảm dần khoảng 1% mỗi năm sau tuổi 30.

Khi mức hormone này xuống quá thấp, vùng dưới đồi trong não (nơi đóng vai trò như "bộ nhiệt kế" của cơ thể) bị rối loạn tín hiệu. Nó lầm tưởng rằng cơ thể đang quá nóng và phát lệnh giãn mạch máu dưới da, đồng thời kích hoạt tuyến mồ hôi hoạt động hết công suất để làm mát. Kết quả là các quý ông thức dậy với tình trạng ga giường và quần áo ướt đẫm, đi kèm cảm giác lạnh run sau cơn nóng bừng.

2. Các yếu tố bệnh lý và lối sống

Ngoài yếu tố nội tiết, vã mồ hôi đêm ở nam giới trung niên còn có thể bắt nguồn từ:

Hội chứng chuyển hóa: Những người thừa cân, béo bụng hoặc mắc bệnh đái tháo đường type 2 thường có khả năng điều tiết thân nhiệt kém hơn. Sự dao động đường huyết trong đêm cũng có thể kích hoạt phản ứng đổ mồ hôi.

Ngưng thở khi ngủ: Đây là tình trạng rất phổ biến ở nam giới trung niên. Khi hơi thở bị gián đoạn, cơ thể rơi vào trạng thái "chiến đấu hoặc tháo chạy", làm tăng nhịp tim và gây vã mồ hôi.

Căng thẳng và lo âu: Áp lực từ sự nghiệp và gia đình ở giai đoạn đỉnh điểm của cuộc đời khiến hệ thần kinh giao cảm luôn trong trạng thái hưng phấn, dẫn đến rối loạn bài tiết mồ hôi ngay cả khi đang ngủ.

Tác dụng phụ của thuốc: Các loại thuốc điều trị huyết áp, thuốc chống trầm cảm hoặc liệu pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt thường có tác dụng phụ gây ra các cơn bốc hỏa.

3. Hệ lụy đối với chất lượng cuộc sống

Tình trạng này nếu kéo dài sẽ tạo thành một vòng lặp tiêu cực. Việc thức giấc giữa đêm khiến giấc ngủ bị chia cắt, dẫn đến mệt mỏi, khó tập trung và dễ cáu gắt vào ngày hôm sau.

Về lâu dài, nó làm giảm ham muốn tình dục, gây tăng cân và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Sự thiếu hụt giấc ngủ sâu còn ngăn cản quá trình phục hồi cơ bắp và tái tạo năng lượng, khiến nam giới trung niên nhanh chóng cảm thấy mình già nua và thiếu sức sống.

4. Giải pháp kiểm soát và khắc phục

Để lấy lại những giấc ngủ ngon và kiểm soát cơn nóng bừng, nam giới cần phối hợp nhiều biện pháp:

Điều chỉnh môi trường ngủ: Giữ phòng ngủ luôn thoáng mát (khoảng 18°C - 22°C). Sử dụng chất liệu ga giường bằng cotton hoặc lụa có khả năng thấm hút và thoát nhiệt tốt. Tránh đắp chăn quá dày.

Thay đổi thói quen ăn uống: Hạn chế rượu bia, caffeine và đồ ăn cay nóng vào buổi tối, vì chúng là những chất kích thích làm tăng thân nhiệt và giãn mạch.

Rèn luyện thể chất: Tập thể dục đều đặn giúp cân bằng nội tiết tố và giảm căng thẳng. Tuy nhiên, tránh tập luyện cường độ cao sát giờ đi ngủ.

Kiểm tra y tế: Nếu tình trạng vã mồ hôi đêm đi kèm với sụt cân bất thường, sốt hoặc đau đớn, hãy đi khám để loại trừ các bệnh lý nguy hiểm như nhiễm trùng hoặc rối loạn tuyến giáp. Đối với trường hợp do thiếu hụt testosterone nặng, bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp thay thế hormone (TRT).

BS. Anh Tuấn