Có công mài sắt...
Thay vì vội vã nhập tịch để nâng tầm sức mạnh trong giai đoạn ngắn như Malaysia hay Indonesia, bóng đá Việt Nam vẫn kiên trì 'mài ngọc'. Những thế hệ cầu thủ trẻ được đào tạo liên tục chính là chân đế vững vàng để 'những chiến binh sao vàng' hướng đến thành công.
Bản lĩnh trước sóng gió
Bằng một dàn cầu thủ trình độ cao được nhập tịch với tốc độ chóng mặt, đội tuyển Malaysia lột xác. “Những chú hổ Mã Lai” đánh bại đội tuyển Việt Nam với tỷ số 4-0 tại vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027. Lần đầu tiên sau hơn 10 năm, Malaysia mới có thể làm được điều này. Những lãnh đạo của bóng đá quốc gia này lập tức có những tuyên bố hùng hồn, thể hiện tham vọng về một bước ngoặt vị thế trên bản đồ khu vực và châu lục.
Về phía Việt Nam, không ít chuyên gia và giới mộ điệu sốt ruột. “Những chiến binh sao vàng” đã thua cả Indonesia lẫn Malaysia chỉ trong vòng một năm với cùng một kịch bản. Đó là thất bại trước các đội tuyển chọn lựa xu hướng “đốt cháy giai đoạn”, nhập tịch cầu thủ trình độ có gốc gác liên quan, nhằm nhanh chóng tạo nên sức mạnh vượt tầm so với nội tại.

Đội tuyển U.23 Việt Nam xuất sắc giành quyền tham dự vòng chung kết Giải bóng đá U.23 châu Á 2026 với thành tích toàn thắng.
Tuy nhiên, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) không lựa chọn cách thức ấy. Trước đông đảo giới truyền thông, Chủ tịch VFF Trần Quốc Tuấn nhấn mạnh: “Việc nhập tịch ồ ạt cầu thủ có thể giúp đội tuyển quốc gia mạnh lên trong một thời điểm nào đấy. Nhưng hệ quả là hệ thống các giải đấu trong nước có thể yếu đi, ảnh hưởng tới cả khâu đào tạo trẻ, giữ bản sắc của đội tuyển quốc gia đó. Làm bóng đá cần sự kiên nhẫn. VFF sẽ kiên trì với đường lối phát triển bóng đá từ nội lực, tính toán và bổ sung những yếu tố cần thiết. Chúng ta cần sự phát triển đồng đều cho đội tuyển quốc gia và hệ thống các câu lạc bộ chuyên nghiệp. Bóng đá Việt Nam cần sự phát triển bền vững, giữ gìn và phát huy bản sắc”.
Tuyên bố của người đứng đầu VFF không nhận được sự đồng thuận của một bộ phận người hâm mộ. Họ cho rằng phương án này không còn phù hợp với xu hướng bóng đá đang vận hành trên toàn cầu, song hiện tại nhiều người hâm mộ phải suy nghĩ lại. Điều đó xuất phát từ án phạt nặng tay mà Liên đoàn Bóng đá thế giới dành cho Malaysia. Tuyên bố treo giò 7 cầu thủ trong vòng một năm, cộng thêm số tiền phạt lên đến hàng trăm nghìn USD bởi Liên đoàn Bóng đá Malaysia đã không trung thực trong đăng ký hồ sơ nhập tịch, trở thành đòn giáng mạnh mẽ vào tham vọng của “Những chú hổ Mã Lai”. Nền bóng đá quốc gia này rơi vào hoảng loạn, mâu thuẫn cực độ. Căng thẳng hơn, vì quá chú trọng đến cầu thủ nhập tịch, Malaysia đối diện với tương lai bất ổn, khi nền móng cầu thủ trẻ đã không được đầu tư đúng mức.
... có ngày nên kim
Trong khi đó, bóng đá Việt Nam thu được trái ngọt ở giai đoạn 3 tháng vừa rồi. Nếu như Indonesia, Malaysia không thể dự vòng chung kết Giải bóng đá U.23 châu Á 2026 thì U.23 Việt Nam có lần thứ 6 liên tiếp góp mặt tại sân chơi châu lục. Ở đấu trường Đông Nam Á diễn ra ngay tại Indonesia, U.23 Việt Nam thậm chí còn vượt qua chủ nhà để lần thứ 3 liên tiếp lên ngôi vô địch. Đó có thể xem là thành quả của sự kiên trì, bền bỉ, tạo dựng chân đế vững vàng của một nền bóng đá có căn cơ, tính toán đường dài.
Bên cạnh đó, việc lựa chọn cầu thủ nhập tịch và Việt kiều được VFF cùng ban huấn luyện các đội tuyển quốc gia triển khai một cách thận trọng. Thay vì vội vàng tạo điều kiện cho những trường hợp kể trên, việc theo dõi kỹ lưỡng màn trình diễn của họ tại cấp câu lạc bộ cũng như thể hiện khi tập luyện trên đội tuyển quốc gia được các đời huấn luyện viên xem xét tỉ mỉ, trước khi trao cơ hội ra sân tại một trận chính thức.
Đơn cử có thể kể đến việc huấn luyện viên Park Hang-seo sang châu Âu vào năm 2021, nhằm theo dõi trực tiếp một số cầu thủ gốc Việt có nguyện vọng khoác áo đội tuyển Việt Nam. Hay mới đây, huấn luyện viên Kim Sang-sik không vội sử dụng Nguyễn Xuân Son, ngay cả khi anh đã nhập tịch Việt Nam và thi đấu tại V-League. Đơn giản, dựa trên những tham vấn quan trọng của đội ngũ pháp chế, ông Kim hiểu rất rõ Xuân Son chỉ được ra sân ở thời điểm mà Liên đoàn Bóng đá thế giới quy định. Điều đó bảo đảm cho quyền lợi của chính Xuân Son hay độ tín nhiệm của đội tuyển Việt Nam trong mắt các tổ chức bóng đá châu lục và thế giới.
Tất nhiên, bất cứ đội tuyển nào cũng muốn mạnh lên. Giấc mơ tham dự World Cup luôn cháy bỏng với các nền bóng đá trên thế giới. Nhưng điều đó không có nghĩa là liên đoàn bóng đá các quốc gia được quyền đi ngược với quy định mà Liên đoàn Bóng đá thế giới đưa ra.