Chuyên gia góp ý cho Cần Thơ liên quan cảng Trần Đề và khu thương mại tự do

Chiều 14-11, UBND TP Cần Thơ tổ chức diễn đàn kinh tế thường niên năm 2025 với chủ đề TP Cần Thơ hướng đến trung tâm logistic hiện đại, động lực phát triển của vùng ĐBSCL.

Ông Nguyễn Văn Khởi, Phó Chủ tịch UBND TP. Ảnh: NHẪN NAM

Phát biểu tại đây, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Nguyễn Văn Khởi cho rằng phải nhìn nhận thẳng thắn mục tiêu để TP trở thành Trung tâm Logistics hiện đại, đầu mối tổng hợp của Vùng ĐBSCL vẫn đang đối diện nhiều khó khăn, thách thức. Cụ thể là hạ tầng logistics của TP chưa đồng bộ, đặc biệt là kết nối đường thủy, cảng, kho bãi và hạ tầng công nghệ số.

Cạnh đó, dịch vụ logistics nông nghiệp còn hạn chế về thu nhận, bảo quản, vận chuyển và thông quan hàng hóa.

Thêm đó, phần lớn doanh nghiệp logistics có quy mô nhỏ và vừa, thiếu năng lực cung ứng dịch vụ trọn gói, tích hợp theo chuỗi giá trị.

Đồng thời, một số cơ chế, chính sách còn chưa thật sự phù hợp với tình hình mới, cần tiếp tục hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế vùng và quá trình hợp nhất đô thị.

Theo TS Bùi Thiên Thu, Phó chủ tịch Hội Cảng - Đường thủy - Thềm lục địa Việt Nam, giáo sư đại học Okayama Nhật bản, nguyên Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, với các hạn chế tồn tại thì trước mắt Cần Thơ nói riêng, ĐBSCL nói chung cần phải xem lại tính đồng bộ giữa hạ tầng giao thông giữa đường bộ và đường thủy đặc biệt là các cầu, nhiều cầu tĩnh không thấp không đảm bảo cho việc lưu thông các phương tiện vận tải thủy lớn. Trong đường thủy thì cần chú trọng đầu tư hạ tầng cho tàu vận tải lớn hơn, luồng Quan Chánh Bố đã đầu tư nhưng vẫn còn điểm nghẽn ở cửa biển.

TS Bùi Thiên Thu (áo trắng) phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: NHẪN NAM

Cạnh đó, ông cho rằng cần đầu tư công cho luồng lạch, phao tiêu, báo hiệu thì từ đó sẽ dẫn dắt tư nhân đầu tư bến cảng, phương tiện.

“Đầu tư cả khu vực ĐBSCL nạo vét, thanh thải chướng ngại vật, phao tiêu, báo hiệu một năm đâu đó khoảng 250-300 tỉ ở những tuyến chính. Trung ương kết hợp với địa phương và với vốn tư nhân thì tôi cho rằng sẽ có những thay đổi cho bộ mặt hạ tầng đường thủy nội địa từ đó thay đổi chi phí logistics” – TS Thu nói.

Cùng với đó, ông cho rằng địa phương cần quan tâm dành quỹ đất phục vụ cho logistic là hình thành các cảng bến thủy nội địa, dịch vụ hậu cần sau cảng và các cảng cạn ở các vị trí phù hợp. Các cảng cạn phải gắn với đường thủy nội địa để nâng cao hiệu quả logistics.

Một vấn đề quan trọng ông cho rằng TP là địa bàn có thế mạnh về nông sản, trái cây, thủy hải sản, cần hình thành các kho lạnh phục vụ bảo quản và các khu này phải gần các cảng…

Đối với các loại hình giao thông, TS Thu cho rằng trong 10 năm tới thì Cần Thơ vẫn nên tập trung vào lợi thế về đường thủy.

Để phát huy vai trò vị trí của TP đối với ĐBSCL, ông cho rằng TP nên có ban chỉ đạo về logistics và với cấp vùng thì nên có cơ quan điều phối vùng.

Ông cũng gợi ý, HĐND TP nghiên cứu chính sách hỗ trợ giảm phí cho các doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy nội địa, là phương thức mà chúng ta đang khuyến khích.

Về khu thương mại tự do, TS Thu cho đây là vấn đề hai mặt, có thuận lợi và khó khăn nhưng cũng nên nghiên cứu khu thương mại tự do này. Ông cho rằng nếu ở ĐBSCL nếu có khu thương mại tự do thì Cần Thơ là địa bàn phù hợp. Tuy vậy cần dành thời gian nghiên cứu tổng thể vì nó còn phụ thuộc hầu hết các cảng biển nước sâu, dân số, lực lượng lao động, trình độ tiếp cận, khu vực phi thuế

Đồng thời, ông cho rằng, Cảng Trần Đề đã nằm trong quy hoạch điều chỉnh, trong tương lai, nhưng hiện nay phải nghiên cứu đến Hòn Khoai và Cần Giờ, nên phải hết sức cân nhắc dự án này.

NHẪN NAM