Chuyển đổi số ngành Tài chính phục vụ hiệu quả cho người dân và doanh nghiệp

Xây dựng chính sách hỗ trợ chuyển đổi số

Chia sẻ tại Diễn đàn Tài chính Việt Nam 2024, ông Nguyễn Minh Ngọc - Phó Cục trưởng Cục Tin học và Thống kê tài chính (Bộ Tài chính) cho biết, quan điểm xuyên suốt của Bộ Tài chính là lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu và là động lực, nguồn lực của chuyển đổi số.

Để người dân, doanh nghiệp được thụ hưởng thật những thành quả do chuyển đổi số mang lại, không ai bị bỏ lại phía sau, thời gian qua, Bộ Tài chính đã nỗ lực triển khai xây dựng, hoàn thiện thể chế; phát triển các nền tảng, hệ thống; phát triển dữ liệu; phát triển hạ tầng số; phát triển ứng dụng, dịch vụ số; đào tạo, bồi dưỡng nhân lực chuyển đổi số...

Ông Nguyễn Minh Ngọc - Phó Cục trưởng Cục Tin học và Thống kê tài chính (Bộ Tài Chính) chia sẻ tại Diễn đàn. Ảnh: Đức Minh

Một ví dụ điển hình của nỗ lực này là Thông tư số 63/2023/TT-BTC, được ban hành ngày 16/10/2023, quy định về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về phí, lệ phí của Bộ Tài chính. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01/12/2023 và áp dụng đến hết năm 2025, với mục đích khuyến khích người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Theo đó, mức giảm phí, lệ phí dao động từ 10% đến 50%, và dự kiến sẽ hỗ trợ khoảng 100 tỷ đồng mỗi năm cho người dân và doanh nghiệp. Chính sách này không chỉ giúp giảm gánh nặng chi phí mà còn thúc đẩy người dân và doanh nghiệp tham gia tích cực hơn vào các hoạt động số hóa.

Các diễn giả thảo luận trong phiên thứ hai với chủ đề "Chính sách tài chính tạo động lực phát triển doanh nghiệp". Ảnh: Đức Minh

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Quyết định số 793/QĐ-BTC vào ngày 04/4/2024, trong đó có việc triển khai Chương trình hành động của Bộ Tài chính để thúc đẩy chuyển đổi số trong toàn bộ hệ thống.

Chương trình này bao gồm các mục tiêu cụ thể về cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến và phát triển các nền tảng số để tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Những chính sách và quy định này không chỉ hỗ trợ tài chính trực tiếp mà còn giúp nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về lợi ích của việc sử dụng dịch vụ số, từ đó thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội.

Phát triển hạ tầng số và ứng dụng dịch vụ số

Bên cạnh việc xây dựng và hoàn thiện thể chế, Bộ Tài chính còn tập trung phát triển hạ tầng số, các nền tảng kỹ thuật số, và các ứng dụng, dịch vụ số để đảm bảo chuyển đổi số sẽ mang lại lợi ích thực tế cho người dân và doanh nghiệp. Phát triển hạ tầng số đóng vai trò then chốt, không chỉ là cơ sở để triển khai các ứng dụng công nghệ mà còn là yếu tố giúp kết nối tất cả các thành phần trong nền kinh tế số.

Quang cảnh Diễn đàn Tài chính Việt Nam 2024. Ảnh: Đức Minh

Một trong những hướng đi quan trọng của Bộ Tài chính là phát triển các nền tảng và hệ thống số hỗ trợ các dịch vụ công trực tuyến, nhằm tối ưu hóa quy trình thủ tục hành chính và giúp giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn, kéo dài thời gian giải quyết công việc. Các hệ thống này bao gồm cả các nền tảng thanh toán trực tuyến, các công cụ quản lý tài chính, và các ứng dụng quản lý thuế, phí, giúp doanh nghiệp và người dân có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch mà không cần phải trực tiếp đến các cơ quan chức năng.

Đặc biệt, Bộ Tài chính đã chú trọng đến việc phát triển dữ liệu số và ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước. Việc triển khai các hệ thống dữ liệu tập trung giúp tăng cường khả năng truy xuất và phân tích dữ liệu một cách nhanh chóng và chính xác, từ đó hỗ trợ việc ra quyết định chính sách và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Điều này không chỉ mang lại sự minh bạch trong quản lý mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh giá hiệu quả của các chính sách chuyển đổi số.

Trong tương lai, việc phát triển các ứng dụng và dịch vụ số sẽ không chỉ dừng lại ở các dịch vụ công mà còn mở rộng ra các lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, thương mại điện tử, giúp người dân và doanh nghiệp có thể tiếp cận các dịch vụ tiện ích một cách nhanh chóng và an toàn. Bộ Tài chính cũng đã đầu tư vào các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain và dữ liệu lớn (big data) để cải thiện hiệu quả quản lý và nâng cao trải nghiệm của người dùng.

Ngoài ra, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cũng là yếu tố không thể thiếu trong quá trình chuyển đổi số. Bộ Tài chính đã triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu về công nghệ thông tin, kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ, công chức, cũng như hỗ trợ đào tạo cho các đối tác, doanh nghiệp trong hệ sinh thái chuyển đổi số. Việc nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân lực là yếu tố quan trọng để đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi số sẽ diễn ra thuận lợi và bền vững.

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Minh Ngọc cũng đã chia sẻ về một việc trọng tâm sẽ triển khai trong thời gian tới. Thứ nhất, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, khách quan trong quá trình phát triển, tác động tới mọi người dân, mọi hoạt động của nền kinh tế. Chuyển đổi số trước tiên là phải có tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, đoàn kết, chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung; phải đổi mới cách làm gắn với trách nhiệm của người đứng đầu. Vì vậy, cần lan tỏa tinh thần, chuyển đổi nhận thức của các đơn vị, cá nhân trong và ngoài ngành Tài chính về vai trò, ý nghĩa và lợi ích của chuyển đổi số trong hoạt động tài chính trong thời gian tới.

Thứ hai, cần tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách triển khai hiệu quả Chiến lược Tài chính đến năm 2030; kế hoạch chuyển đổi số của Bộ Tài chính đến năm 2025, định hướng 2030 và Đề án 06. Gắn chuyển đổi số với xây dựng nền tài chính quốc gia phát triển bền vững, hiện đại và hội nhập, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, tăng cường khả năng chống chịu của nền kinh tế, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia. Thực hiện chính sách huy động nguồn lực tài chính quốc gia cho phát triển bền vững dựa trên dữ liệu số đến năm 2030.

Thứ ba, Bộ Tài chính chủ động nghiên cứu, áp dụng các thành quả công nghệ của Cách mạng công nghiệp 4.0 (như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, chuỗi khối, đám mây) vào xây dựng các hệ thống CNTT lớn, cốt lõi của ngành, đặc biệt trong lĩnh vực dữ liệu và công nghệ số, để có khả năng cung cấp dịch vụ chất lượng hơn, sử dụng nguồn lực tối ưu hơn, kiến tạo phát triển, dẫn dắt chuyển đổi số quốc gia, giải quyết hiệu quả những vấn đề lớn trong phát triển và quản lý kinh tế - xã hội.

Thứ tư, đơn giản hóa, cắt giảm các thủ tục hành chính, nâng cao tỷ lệ thủ tục hành chính xử lý trực tuyến trong các lĩnh vực của tài chính. Tăng cường chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến, nâng cao mức độ hài lòng của người dân. Thực hiện cắt giảm, tái cấu trúc, đơn giản hóa, chuẩn hóa, thống nhất các thủ tục hành chính; cung cấp dịch vụ mới kịp thời đáp ứng nhu cầu của xã hội.

Thứ năm, cần chú trọng bảo đảm an ninh, an toàn, bao gồm an ninh, an toàn hệ thống hạ tầng CNTT, bảo mật thông tin toàn ngành Tài chính; hoàn thiện CSDL quốc gia về tài chính, đẩy nhanh hoàn thiện các tiêu chuẩn kết nối với các CSDL quốc gia khác, nhất là cơ sở dữ liệu về dân cư, cơ sở dữ liệu căn cước công dân; cho phép kết nối, trao đổi, chia sẻ thông tin với các bộ, ngành, doanh nghiệp và các bên liên quan…; tập trung đầu tư, vận hành, khai thác trung tâm dữ liệu của Bộ Tài chính, nâng cao chất lượng dữ liệu, bảo đảm an ninh, an toàn số, phát triển nền tảng kết nối, chia sẻ, giám sát, phân tích và tổng hợp dữ liệu./.

Thế An - Tiến Dũng