Chương trình làm việc thời vụ tại Hàn Quốc thu hút người lao động tại các địa phương

Toàn cảnh Hội nghị sơ kết hoạt động đưa lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc theo hình thức hợp tác giữa các địa phương của Việt Nam và Hàn Quốc.

Ngày 8/2/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 13/NQ-CP, trong đó cho phép thí điểm thực hiện đưa người lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc theo hình thức hợp tác giữa các địa phương của hai nước trong thời gian 2 năm kể từ ngày 1/1/2018.

Ngày 27/4/2022, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 59/NQ-CP về việc tiếp tục thực hiện thí điểm đưa người lao động Việt Nam đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc theo hình thức hợp tác giữa các địa phương của hai nước.

Lao động thời vụ sang Hàn Quốc làm việc chủ yếu trong ngành nghề nông nghiệp (trồng trọt, thu hoạch nông sản) và một số ít lĩnh vực ngư nghiệp/thủy sản.

Hơn 10 nghìn lượt lao động sang Hàn Quốc làm việc thời vụ

Theo báo cáo của Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ): Tính đến cuối tháng 9/2025, 16/16 tỉnh, thành phố có ký kết và đưa lao động sang làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình lao động thời vụ, tổng số lượt lao động xuất cảnh sang Hàn Quốc theo chương trình này là 10.011 người.

Trong đó, riêng Ninh Bình có 3.161 lượt lao động xuất cảnh (từ 2022 đến nay), Đà Nẵng có 2.373 lượt lao động xuất cảnh (từ 2022 đến nay), Đồng Tháp có 1.467 lượt lao động xuất cảnh (từ 2018 đến nay). Thực tế tại các địa phương cho thấy, nhu cầu tham gia chương trình rất lớn, thường cao hơn nhiều lần số lượng tuyển dụng...

Tại hội nghị, quyền Cục trưởng Quản lý lao động ngoài nước Vũ Trường Giang cho biết: Thu nhập bình quân của người lao động tại Hàn Quốc cao, từ 30-47 triệu đồng/người/tháng (tương đương 1,8-2,5 triệu won/tháng), chưa tính làm thêm giờ và đã trừ các chi phí ăn ở.

Quyền Cục trưởng Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ) Vũ Trường Giang phát biểu tại hội nghị.

Tuy nhiên, do có sự khác biệt về khí hậu (thời tiết rất lạnh vào mùa đông ở Hàn Quốc) nên một số lao động gặp khó khăn trong quá trình sinh sống và làm việc. Bên cạnh đó, công việc có tính chất mùa vụ nên có trường hợp thời gian làm việc không được bảo đảm theo thỏa thuận đã ký.

Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các địa phương khẳng định: Chương trình đưa người lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc đã góp phần giải quyết việc làm cho người lao động của các địa phương, tạo cơ hội cho người lao động học hỏi kinh nghiệm và tăng thêm thu nhập (sau khi về nước, người lao động tích lũy được khoản thu nhập khoảng 80-100 triệu đồng).

Phía Hàn Quốc đánh giá, hiệu quả của chương trình hợp tác lao động thời vụ đã góp phần giải quyết vấn đề thiếu hụt nhân lực nông nghiệp của các địa phương Hàn Quốc, đặc biệt là vào thời điểm vào vụ mùa.

Các cấp chính quyền, địa phương quan tâm, tạo điều kiện cho người lao động, đặc biệt là người lao động nghèo, lao động lớn tuổi và làm nông nghiệp có cơ hội đi làm việc, nâng cao thu nhập; một số địa phương có chính sách hỗ trợ cho người lao động vay vốn để trang trải chi phí xuất cảnh.

Nhờ chương trình này, nhiều người nông dân có cơ hội được ra nước ngoài học hỏi, tiếp thu được kinh nghiệm canh tác nông nghiệp tiên tiến của Hàn Quốc, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị và mở ra hợp tác nhiều mặt giữa các địa phương, tăng sự hiểu biết và đoàn kết của người dân Việt Nam với Hàn Quốc.

Nhu cầu tuyển dụng lao động thời vụ trong lĩnh vực nông nghiệp tại Hàn Quốc cao. Trong những năm gần đây, Hàn Quốc cấp hạn ngạch trung bình 70.000-80.000 người/năm để đáp ứng nhu cầu lao động thời vụ ở vùng nông thôn và ngư nghiệp. Ngày 24/6, Chính phủ Hàn Quốc đã quyết định bổ sung 22.731 chỉ tiêu tiếp nhận cho đợt 2 năm 2025, sau khi đã tiếp nhận 72.698 người trong đợt 1, nâng tổng số chỉ tiêu lao động thời vụ lên 95.700 người trong năm 2025 cho 100 đơn vị hành chính (quận, huyện). Con số này tăng 41% so năm 2024.

Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Ninh Bình Lê Thị Thu Hằng chia sẻ: Tỉnh Ninh Bình (gồm 3 tỉnh: Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình cũ) đã ký kết 5 thỏa thuận hợp tác với các địa phương của Hàn Quốc. Từ năm 2018 đến nay đã có 3.277 lượt lao động xuất cảnh sang làm việc tại Hàn Quốc. Riêng 9 tháng năm 2025 đạt 1.673 người tăng 73,5% so cùng kỳ năm 2024.

Theo đánh giá của phía Hàn Quốc, người lao động của tỉnh Ninh Bình có ý thức, kỷ luật và trách nhiệm nên tỷ lệ tái tiến cử cao. Nhiều gia đình cả 2 vợ chồng tham gia chương trình; có lao động đi từ năm 2018 đến nay, giúp các hộ dân thoát nghèo, cải thiện đời sống, vươn lên thành hộ khá, giàu, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, phát triển nông thôn mới.

Mở rộng mô hình phi lợi nhuận tạo điều kiện cho người lao động

Đặc biệt, đây là chương trình phi lợi nhuận, hoàn toàn không thu phí. Sở Nội vụ và trung tâm dịch vụ việc làm không thu bất cứ khoản phí nào. Người lao động chỉ chi các khoản phí cá nhân, sử dụng dịch vụ như hộ chiếu, lý lịch tư pháp, dịch thuật, visa, khám sức khỏe, vé máy bay chiều đi, bảo hiểm, thể hiện tính nhân văn, công bằng và minh bạch của chính sách.

Tuy nhiên, hoạt động đưa người lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc cũng gặp những khó khăn, vướng mắc, như: Công tác tuyển chọn, đào tạo lao động tại một số địa phương còn bất cập và chưa có biện pháp hiệu quả trong việc bảo đảm thực hiện hợp đồng của người lao động; có tình trạng người lao động không biết làm nghề nông và trồng trọt nhưng vẫn được địa phương tuyển chọn đưa đi; tuyển chọn không đúng đối tượng (không phải là người gốc địa phương, không phải là lao động nông nghiệp…) là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng người lao động bỏ hợp đồng, do những người lao động này xuất cảnh sang Hàn Quốc không phải để làm công việc thời vụ.

Thời gian gần đây, đã xuất hiện đơn thư phản ánh của công dân về tình trạng địa phương không trực tiếp thực hiện mà thông qua các tổ chức, cá nhân trung gian để triển khai tuyển chọn người lao động. Một số địa phương chưa chú trọng công tác tuyển chọn đúng đối tượng, công tác đào tạo ngoại ngữ và giáo dục định hướng cho người lao động trước khi đi dẫn đến chất lượng lao động còn yếu, chưa đáp ứng yêu cầu công việc...

Một số lao động có ý thức tổ chức kỷ luật chưa tốt, vi phạm hợp đồng và bỏ trốn do chênh lệch thu nhập hoặc tính chất công việc nặng nhọc, cường độ cao và thời tiết khắc nghiệt. Trình độ tiếng Hàn của người lao động còn hạn chế, gây khó khăn trong giao tiếp công việc và hòa nhập môi trường làm việc…

Tại hội nghị, các đại biểu cũng kiến nghị, để công tác đưa người lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc theo hình thức hợp tác giữa các địa phương của Việt Nam và Hàn Quốc hiệu quả hơn trong thời gian tới, đề nghị Chính phủ tiếp tục mở rộng triển khai chương trình này do tính hiệu quả và phù hợp năng lực, trình độ của lao động địa phương; tiến tới hoàn thiện khung pháp lý theo hướng bổ sung hình thức đưa người lao động đi làm việc thời vụ theo thỏa thuận hợp tác giữa các địa phương với bên nước ngoài vào Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi).

Theo đó, cần quy định rõ nguồn kinh phí và mức phí tối đa cho các hoạt động hành chính, dịch vụ, quản lý lao động ở nước ngoài; có những biện pháp, chế tài đủ mạnh để thực hiện biện pháp chống trốn, thống nhất trên toàn quốc về bảo lãnh thực hiện hợp đồng (ký quỹ, thế chấp tài sản), xử lý lao động vi phạm hợp đồng và cư trú bất hợp pháp; đồng thời hướng dẫn cơ chế giải quyết số tiền ký quỹ của lao động vi phạm hợp đồng.

Kiến nghị Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam có quy định cho vay đối với người lao động đi làm việc thời vụ ở nước ngoài theo chương trình hợp tác địa phương để tháo gỡ khó khăn về tài chính ban đầu (nhất là lao động dân tộc thiểu số, hộ nghèo).

Về cách thức triển khai, vì đây là chương trình phi lợi nhuận, đề nghị các địa phương thực hiện nghiêm túc tinh thần của Nghị quyết 59/NQ-CP và văn bản hướng dẫn của cơ quan chức năng (công văn số 2188/LĐTBXH-QLLĐNN ngày 24/6/2022…), chỉ được thực hiện thông qua các cơ quan/đơn vị hoạt động phi lợi nhuận tại địa phương, tuyệt đối không thực hiện hoặc liên kết thực hiện thông qua các doanh nghiệp.

Các tỉnh tham gia triển khai chương trình phải bảo đảm tuyển chọn đúng lao động người dân địa phương, làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, có ý thức kỷ luật tốt, bảo đảm đủ điều kiện sức khỏe để làm việc ở nước ngoài trong lĩnh vực nông nghiệp.

Đồng thời, Hàn Quốc cần tăng cường hơn nữa bảo vệ quyền lợi lao động; yêu cầu chủ sử dụng lao động tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện lao động (giờ làm việc, nghỉ ngơi, lương, chỗ ở), tránh tình trạng nợ lương, chậm lương hoặc trả lương thấp hơn quy định; tăng cường kiểm tra, quản lý người sử dụng lao động để ngăn chặn việc tiếp nhận lao động bất hợp pháp, xử phạt nghiêm người sử dụng lao động vi phạm và có giải pháp quyết liệt truy quét lao động bỏ trốn; có cơ chế hỗ trợ lao động chấp hành tốt; đề xuất có cơ chế tài chính hỗ trợ người lao động hoàn thành hợp đồng về nước đúng hạn (thí dụ: hỗ trợ vé máy bay chiều về, hỗ trợ/giảm chi phí thuê nhà ở…).

NHẬT ANH