Chung tay xây dựng nếp sống mới

Bằng những cách làm phù hợp, với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, cán bộ, nhân viên Đoàn KTQP 5 đã góp phần phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, khơi dậy tinh thần đoàn kết trong khu dân cư, nhất là các thôn, bản có đông đồng bào dân tộc Mông sinh sống.

Mường Lát là xã biên giới, có hơn 95% đồng bào các dân tộc Thái, Mông, Mường, Khơ Mú và Dao sinh sống, trong đó, đồng bào Mông chiếm 44,1% dân số. Do điều kiện đi lại vất vả, khí hậu khắc nghiệt nên đời sống của đồng bào nơi đây còn nhiều khó khăn. Ở một số bản, nhiều hủ tục vẫn còn “ăn sâu, bám rễ”, trở thành thói quen sinh hoạt thường ngày của đồng bào... Bởi vậy, để giúp đồng bào từng bước xóa bỏ hủ tục, bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, cùng với đẩy mạnh triển khai các dự án phát triển kinh tế, cán bộ, nhân viên Đoàn KTQP 5 tăng cường bám địa bàn, tuyên truyền để đồng bào thực hiện nếp sống mới.

Cán bộ, nhân viên Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 5 tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nếp sống mới, tháng 3-2025.

Đại tá Mai Văn Tài, Chính ủy Đoàn KTQP 5 cho biết: “Giúp đồng bào xóa bỏ hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa mới là nhiệm vụ hết sức nan giải, lâu dài đối với cán bộ, nhân viên đơn vị. Đơn cử như nạn tảo hôn; mỗi khi có người ốm đau thì mời thầy mo về cúng làm vía hay hủ tục trong tang lễ... đã ăn sâu trong đời sống đồng bào từ nhiều năm nay. Chính vì vậy, để giúp bà con từng bước thay đổi thói quen, xóa bỏ hủ tục thì cán bộ, nhân viên đơn vị phải kết hợp nhiều cách làm để tuyên truyền đồng bào dần thay đổi”.

Theo đó, Đoàn KTQP 5 đã phối hợp với chính quyền các địa phương thành lập những tổ tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hóa trong đời sống hằng ngày; phối hợp với Bộ đội Biên phòng, các đội liên ngành triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nếp sống văn hóa trong tang lễ, nhất là ở các bản có đông đồng bào Mông sinh sống. Bên cạnh đó, thông qua các đợt hành quân dã ngoại làm công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị, cán bộ, nhân viên Đoàn KTQP 5 đi đến các gia đình vừa giúp đồng bào, vừa tuyên truyền việc xây dựng đời sống mới cho bà con... Qua đó, giúp đồng bào nâng cao nhận thức về thực hiện nếp sống văn hóa mới, tập trung phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo.

Trong câu chuyện với chúng tôi, bà Sùng Thị Kia ở bản Cá Nọi, xã Pù Nhi cho biết, trước đây trong bản mỗi khi có người ốm đau thì các gia đình thường mời thầy mo về cúng làm vía. Thế nhưng, một lần có người bị đau bụng, gia đình mời thầy mo về cúng nhưng cơn đau mỗi lúc càng thêm dữ dội. Rất may hôm đó có cán bộ, nhân viên Đoàn KTQP 5 về địa phương làm công tác dân vận, khám bệnh cho nhân dân nên đã đến hỏi thăm, khuyên gia đình dừng việc cúng và đưa người ốm đi bệnh viện chữa trị, nhưng gia đình không nghe theo. Cán bộ, nhân viên Đoàn KTQP 5 phối hợp với cán bộ xã, bản tuyên truyền, vận động, sau một thời gian gia đình mới để cho các y, bác sĩ của đơn vị khám bệnh. Qua kiểm tra, các thầy thuốc chẩn đoán người bệnh bị viêm ruột thừa cấp nên nhanh chóng chuyển đến bệnh viện mổ cấp cứu kịp thời. Từ đó, mỗi khi trong bản có người ốm đau, bà con đều tìm đến Bệnh xá Đoàn KTQP 5 hoặc bệnh viện để chữa trị.

Đặc biệt ở các bản người Mông, trước đây do trình độ dân trí chưa cao, nhiều phong tục, tập quán lạc hậu như tảo hôn, thách cưới, người mất để lâu trong nhà... vẫn còn tồn tại nên dẫn đến đời sống của nhân dân càng gặp nhiều khó khăn. Thế nhưng, nhờ sự vào cuộc tuyên truyền của ban, ngành các cấp và Đoàn KTQP 5, đến nay, những hủ tục gây tốn kém cho người dân đã được đẩy lùi. Giờ đây, thời gian tổ chức tang lễ được rút ngắn; tình trạng tảo hôn, tổ chức ăn uống linh đình tốn kém đã giảm hẳn.

Cùng với công tác tuyên truyền về xây dựng nếp sống văn hóa mới, Đoàn KTQP 5 thực hiện có hiệu quả các mô hình, dự án phát triển kinh tế-xã hội, giúp đồng bào xóa đói, giảm nghèo. Từ những bản làng heo hút trên núi cao, Đoàn KTQP 5 vận động xuống thấp lập bản, hỗ trợ xây dựng nhà ở, giúp bà con khai thác ruộng canh tác; hỗ trợ cây, con giống, hướng dẫn khoa học kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt... Như tại xã Mường Lát, hiện nay đã có hơn 100 mô hình, điển hình tập thể, cá nhân đã và đang duy trì và phát triển tốt, góp phần tạo việc làm, nâng cao đời sống người dân.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Hà Văn Ca, Bí thư Đảng ủy xã Trung Lý (nguyên Bí thư Huyện ủy Mường Lát) cho biết: “Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự chung tay của Đoàn KTQP 5, những hủ tục của đồng bào các dân tộc ngày càng được đẩy lùi. Hiện nay, nhiều thôn, bản đã được công nhận bản văn hóa, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng nâng cao”.

Bài và ảnh: NGỌC THĂNG