'Chúng ta phải làm hết trách nhiệm của mình!'

Trong bối cảnh Quốc hội đang xem xét, quyết định nhiều vấn đề có ý nghĩa lịch sử tại kỳ họp này thì việc lựa chọn tài chính và giáo dục - đào tạo để chất vấn tiếp tục thể hiện rõ sự quan tâm nhất quán của Quốc hội đối với 2 lĩnh vực then chốt trong phát triển đất nước.

Chất vấn lĩnh vực tài chính tập trung vào nhóm các vấn đề rất nóng bỏng của nền kinh tế khi Việt Nam đang quyết tâm đạt bằng được tăng trưởng 8% trở lên trong năm nay và tăng trưởng liên tục hai con số trong nhiều năm tới. Các vấn đề được lựa chọn để chất vấn - từ nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước, thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành trụ cột, đến đẩy mạnh thu hút đầu tư FDI và phát triển các khu công nghiệp, làm mới động lực truyền thống, đồng thời xác lập và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới… đều là những "mảnh ghép chiến lược" trong bức tranh phát triển tổng thể. Đặc biệt, yêu cầu cải thiện môi trường đầu tư, tăng tính hấp dẫn của Việt Nam đối với các dòng vốn toàn cầu đang dịch chuyển là vô cùng cấp thiết khi cạnh tranh khu vực ngày càng gay gắt và xu hướng bảo hộ kinh tế có dấu hiệu quay trở lại.

Nhóm vấn đề chất vấn cho thấy Quốc hội không chỉ quan tâm tới việc "duy trì đà tăng trưởng" mà còn đi vào những vấn đề căn cốt để tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu phát triển nhanh, bền vững trong nhiều năm tới; đồng thời thực hiện vai trò giám sát tối cao một cách chủ động và quyết liệt nhằm thúc đẩy thực thi các nghị quyết, chủ trương lớn mà Trung ương đã đề ra.

Với giáo dục - đào tạo, lĩnh vực luôn được xác định là quốc sách hàng đầu, gắn liền với tương lai của đất nước, nội dung chất vấn tiếp tục thể hiện rõ định hướng chiến lược của Quốc hội trong việc đặt con người vào trung tâm của sự phát triển. Trong kỷ nguyên mà tri thức, kỹ năng và đổi mới sáng tạo trở thành nền tảng cạnh tranh quốc gia thì việc nâng cao chất lượng giáo dục đại học là yêu cầu then chốt để chủ động nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển.

Các nội dung về quản lý dạy thêm - học thêm, môi trường học đường an toàn, phòng chống bạo lực học đường hay vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học - tưởng chừng nhỏ nhưng lại phản ánh nỗi lo của phụ huynh và học sinh, đồng thời ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng và công bằng trong giáo dục, đến sự phát triển toàn diện của thế hệ trẻ.

Việc Quốc hội chọn chất vấn những vấn đề rất cụ thể như vậy cho thấy sự sát sao với thực tiễn, đồng thời gửi đi một thông điệp rõ ràng: phát triển giáo dục không chỉ ở những quyết sách lớn, vĩ mô mà còn phải đi vào từng lớp học, từng bữa ăn bán trú, từng mối quan hệ thầy - trò - phụ huynh. Chỉ khi trường học thực sự là nơi an toàn, lành mạnh và nuôi dưỡng được ước mơ, thì giáo dục mới có thể làm tròn sứ mệnh bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trong cuộc họp chiều 13/6 lưu ý các "tư lệnh" ngành rằng, cử tri và Nhân dân theo dõi phiên chất vấn và trả lời chất vấn sẽ “chấm điểm” các bộ trưởng có cầu thị không, có thấy được những hạn chế của ngành mình, lĩnh vực mình phụ trách hay không, nhưng "quan trọng nhất, mong đợi nhất vẫn là giải pháp thực hiện tới đây như thế nào".

Tất nhiên, không chỉ có bộ trưởng, cử tri và Nhân dân sẽ còn "chấm điểm" cả đại biểu Quốc hội - những người chất vấn.

Một phiên chất vấn và trả lời chất vấn hiệu quả luôn đòi hỏi sự cộng đồng trách nhiệm từ nhiều phía, đặc biệt là từ người chất vấn và người trả lời chất vấn. Hỏi đúng - trả lời đủ; hỏi đích đáng - trả lời trọng tâm để sáng rõ giải pháp, để tạo chuyển biến thực sự trong cuộc sống. Đó cũng chính là kỳ vọng, là yêu cầu của cử tri và Nhân dân đối với phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội.

Và như thế, mỗi đại biểu Quốc hội chất vấn, truy vấn, tranh luận và mỗi "tư lệnh" ngành trả lời chất vấn trước Quốc hội đều phải thấu triệt lời nhắn nhủ của Chủ tịch Quốc hội “Chúng ta phải làm hết trách nhiệm của mình!”.

Nguyễn Bình