Chứng khoán: Chiến lược phòng thủ vẫn cần ưu tiên đặt lên hàng đầu

VN-Index từng lao dốc khoảng 30 điểm trước khi bật hồi ngoạn mục, đóng cửa phiên 28/10 với mức tăng 28 điểm, đạt 1.680 điểm; giá trị giao dịch trên HoSE đạt gần 30.000 tỷ đồng.

Tâm lý nhà đầu tư thận trọng

Dù vậy, cũng cần phải nhìn nhận rằng, VN-Index vẫn đang trong giai đoạn biến động khó lường khi đan xen những phiên giảm điểm mạnh rồi hồi phục.

Thị trường trong ngắn hạn có thể biến động khó lường.

Ngay trước đó, VN-Index khép lại phiên giao dịch đáng quên khi chỉ số bị “đánh úp” về cuối phiên 27/10 với mức giảm hơn 30 điểm, lùi về mốc 1.652 điểm.

Diễn biến này hoàn toàn trái ngược với xu hướng bứt phá của các thị trường chứng khoán (TTCK) châu Á dưới kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất và căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đang có phần hạ nhiệt.

Mặc dù biên độ giảm giá mạnh nhưng thanh khoản không quá cao cho thấy nhà đầu tư đang trong tình trạng "chim sợ cành cong" sau khi thua lỗ nặng những ngày vừa qua.

Việc thị trường giảm sâu vào cuối phiên phản ánh tâm lý thận trọng và lo ngại của một bộ phận nhà đầu tư.

Dù VN-Index vẫn đang giữ trên vùng hỗ trợ quan trọng quanh 1.600 điểm và chưa xác lập xu hướng giảm rõ ràng, song nhiều mã cổ phiếu đã thủng vùng hỗ trợ ngắn hạn, gây áp lực cắt lỗ và lan tỏa hiệu ứng bán ra trên diện rộng.

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Chứng khoán Yuanta Việt Nam, đà giảm mạnh trong phiên ATC được xem là hệ quả của tâm lý phòng thủ còn sót lại từ phiên mất 95 điểm trước đó. Dù có những nhịp hồi nhẹ trong phiên, song thanh khoản vẫn ở mức thấp, cho thấy dòng tiền mới chưa sẵn sàng quay trở lại thị trường.

Phiên hồi phục thất bại khiến nhà đầu tư càng trở nên thận trọng hơn. Nhiều cổ phiếu đã tăng nóng trong giai đoạn vừa qua cũng nhanh chóng bị bán ra khi đà hồi không đủ mạnh, khiến tình trạng chốt lời diễn ra nhanh chóng nhằm bảo toàn thành quả.

“Trái với kỳ vọng, khi “tin tốt ra mà thị trường không lên”, tâm lý chốt lời lan rộng đã kích hoạt làn sóng bán trên diện rộng”, ông Minh nhấn mạnh.

Thực tế, sau phiên chỉ số chính lao dốc kỷ lục gần 95 điểm trong phiên 20/10 đã cho thấy tâm lý hoảng loạn khiến dòng tiền rút mạnh, lực cầu hầu như biến mất.

Có thể nói phiên lao dốc này là “một cú sốc tâm lý rất lớn đối với nhà đầu tư” sau giai đoạn thị trường tăng “nóng”.

“Mức độ biến động lớn cho thấy tâm lý nhà đầu tư đang rất mong manh”, ông Nguyễn Hữu Trung, chuyên gia phân tích tại New World Group nhận định.

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch Finpeace cho rằng đợt giảm mạnh vừa qua của TTCK khá bất ngờ trong bối cảnh quốc tế nhìn chung tích cực, các chỉ số chứng khoán lớn trên thế giới vẫn duy trì đà khởi sắc. Chuyên gia đánh giá chưa có yếu tố tiêu cực rõ ràng nào xuất hiện, song điều khiến nhà đầu tư trong nước lo ngại hơn cả là chính là “khoảng trống thông tin” – thị trường giảm mà không rõ nguyên nhân cụ thể.

Chủ tịch Finpeace cho rằng thời gian qua, đà tăng của VN-Index chủ yếu dựa vào nhóm cổ phiếu trụ, trong khi phần lớn cổ phiếu còn lại không theo kịp nhịp tăng này. Khi nhóm trụ bước vào giai đoạn điều chỉnh, thị trường chung cũng chịu áp lực giảm mạnh.

Đồng thời, ông nhấn mạnh các yếu tố vĩ mô hiện tại không phải là yếu tố chủ yếu tạo nên nhịp giảm lần này.

“Xét trên bình diện vĩ mô, tỷ giá và lãi suất có một số tín hiệu chưa tích cực nhưng chưa đến mức khiến thị trường giảm sâu như vậy. Trong bối cảnh nền kinh tế đặt mục tiêu tăng trưởng, việc một vài chỉ số vĩ mô chưa cải thiện mạnh là điều bình thường” ông Tuấn Anh nói.

Duy trì trạng thái phòng thủ

Trong thư gửi nhà đầu tư công bố ngày 27/10, ông Petri Deryng – nhà điều hành PYN Elite Fund cho rằng đợt chốt lời ngắn hạn trên TTCK Việt Nam chỉ là cú “hụt hơi tạm thời” sau giai đoạn tăng mạnh. Xu hướng chính vẫn là đi lên, được hậu thuẫn bởi nền tảng kinh tế vững và triển vọng lợi nhuận doanh nghiệp tích cực.

GDP quý III/2025 của Việt Nam tăng 8,23%, mức cao nhất kể từ năm 2011. Các chỉ báo kinh tế nội địa tiếp tục khả quan khi tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu đều tăng tốc. Tăng trưởng tín dụng ổn định, nhu cầu vay tiêu dùng và sản xuất phục hồi, trong khi thanh khoản trên thị trường tiền tệ dồi dào giúp củng cố niềm tin vào giai đoạn tăng trưởng mới.

Nhà điều hành PYN Elite Fund cho biết phần lớn doanh nghiệp trong danh mục sẽ công bố kết quả quý III trong tuần tới, song các doanh nghiệp đã công bố sớm đều ghi nhận lợi nhuận khả quan. Dù vậy, áp lực chốt lời trong tháng 9 và 10, đặc biệt ở nhóm ngân hàng và chứng khoán, đã khiến giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ tạm thời kém hơn chỉ số VN-Index.

Ông Petri Deryng nhìn nhận, đây chỉ là diễn biến ngắn hạn, trong khi xu hướng trung – dài hạn của thị trường Việt Nam vẫn rõ ràng là tích cực, được củng cố bởi tăng trưởng kinh tế mạnh và kết quả doanh nghiệp tốt.

Tương tự, trong thư gửi nhà đầu tư, Dragon Capital nhận định thị trường đang bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững, dù vẫn sẽ xuất hiện các nhịp điều chỉnh ngắn hạn.

Thống kê của Dragon Capital cho thấy, từ năm 2020 đến đầu quý IV/2025, VN-Index đã hơn 20 lần giảm trên 4%, nhưng sau đó vẫn duy trì đà tăng mạnh, riêng năm nay có 3 phiên giảm trên 5%, song chỉ số vẫn tăng hơn 32%. Điều này phản ánh những cú sốc ngắn hạn không làm thay đổi xu hướng đi lên của thị trường.

Với nền kinh tế hướng tới tăng trưởng hai con số, Dragon Capital cho rằng TTCK Việt Nam có tiềm năng “tăng bằng lần” như các nền kinh tế tiên phong.

Nhìn chung, dư địa tăng trưởng dài hạn của TTCK Việt Nam vẫn rất lớn. Tuy nhiên với những gì đang diễn ra, thị trường trong ngắn hạn có thể biến động khó lường. Trong bối cảnh này, việc quan tâm tới danh mục là ưu tiên hàng đầu.

Trong ngắn hạn, ông Nguyễn Tuấn Anh lưu ý nhà đầu tư nên duy trì trạng thái phòng thủ, tránh chủ quan dựa trên diễn biến của chỉ số chung, bởi sự phân hóa giữa các nhóm cổ phiếu đang ngày càng rõ rệt.

Ông Nguyễn Thế Minh khuyến nghị, nhà đầu tư nên đưa tỷ lệ margin về mức an toàn, hạn chế sử dụng đòn bẩy cao trong giai đoạn biến động.

Còn Dragon Capital nhấn mạnh nhà đầu tư cần duy trì chiến lược dài hạn, tận dụng các nhịp điều chỉnh để tích lũy cổ phiếu chất lượng, đồng thời hạn chế giao dịch ngắn hạn nhằm tối ưu hiệu quả và chi phí đầu tư.

Hải Giang