Chuẩn bị bầu cử tại cơ sở - khi dân chủ được bồi đắp từ khu dân cư

Thực tiễn công tác chuẩn bị bầu cử tại Tổ dân phố Tân Hòa, phường Nam Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) cho thấy cách làm bài bản, chủ động từ cơ sở, với sự vào cuộc sớm, rõ nét của cấp ủy, chính quyền và đặc biệt là vai trò định hướng, đồng hành của HĐND.

Khi HĐND đồng hành với chi bộ và khu dân cư

Ngay sau khi Trung ương hoàn thiện hành lang pháp lý và thành lập Hội đồng Bầu cử quốc gia, trên cơ sở chỉ đạo của Đảng ủy phường và định hướng của Thường trực HĐND phường Nam Hồng Lĩnh về yêu cầu chuẩn bị bầu cử từ sớm, từ xa, tối 3/11, Chi bộ Tổ dân phố Tân Hòa là đơn vị đầu tiên trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh tổ chức sinh hoạt chuyên đề về công tác bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Buổi sinh hoạt được tổ chức nghiêm túc. Điểm đáng chú ý là các nội dung không được truyền đạt theo cách hành chính, mà được phân tích gắn với thực tiễn khu dân cư, với yêu cầu nâng cao chất lượng đại biểu HĐND và trách nhiệm tham gia bầu cử của cử tri. Thông qua các tham luận, chi bộ đã làm rõ vai trò lãnh đạo toàn diện của tổ chức Đảng ở cơ sở đối với công tác bầu cử; trách nhiệm nêu gương của đảng viên, nhất là đảng viên là đại biểu HĐND, cán bộ tổ dân phố; đồng thời, nhấn mạnh mối quan hệ chặt chẽ giữa quyền bầu cử của Nhân dân với trách nhiệm giám sát của HĐND trong nhiệm kỳ tiếp theo. Việc yêu cầu 100% đảng viên nghiên cứu tài liệu, chuẩn bị tham luận và liên hệ trách nhiệm cá nhân đã giúp nội dung sinh hoạt đi vào chiều sâu, tạo thống nhất cao về nhận thức ngay từ chi bộ.

Đảng viên, Nhân dân tổ dân phố Tân Hòa tìm hiểu quy định về bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND qua thi trực tuyến. Ảnh: B. Nguyên

Theo ông Trần Văn Hữu, Bí thư Chi bộ Tổ dân phố Tân Hòa, việc tổ chức sinh hoạt chuyên đề được Chi ủy chuẩn bị kỹ lưỡng, bám sát định hướng của Ban Thường vụ Đảng ủy phường và có sự tham gia dự sinh hoạt, trao đổi của thành viên đoàn công tác, đại biểu HĐND phường dự sinh hoạt tại tổ dân phố. Qua đó, giúp đảng viên nhận thức rõ: bầu cử không chỉ là quyền, mà còn là trách nhiệm trực tiếp của mỗi công dân trong lựa chọn những đại biểu đủ năng lực, uy tín đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân tại HĐND.

Nền tảng cho hoạt động hiệu quả của HĐND nhiệm kỳ mới

Từ nền tảng nhận thức được thống nhất trong chi bộ, phường Nam Hồng Lĩnh tiếp tục triển khai hình thức tuyên truyền mới, phù hợp với định hướng của Thường trực HĐND phường về tăng cường phổ biến pháp luật và nâng cao hiểu biết của cử tri: tổ chức cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu các nghị quyết của Trung ương; nghị quyết đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025-2030; cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031”. Đây là địa phương đầu tiên của tỉnh Hà Tĩnh triển khai hình thức tuyên truyền này gắn với nhiệm vụ chuẩn bị bầu cử.

Tại Tổ dân phố Tân Hòa, mỗi đảng viên sau sinh hoạt chi bộ đã thực sự phát huy vai trò là “cầu nối” giữa HĐND, chính quyền với Nhân dân. Thông qua tuyên truyền trực tiếp tại hộ gia đình, các quy định về tiêu chuẩn đại biểu, quy trình hiệp thương, nguyên tắc bỏ phiếu, quyền và trách nhiệm giám sát của cử tri được lan tỏa rộng rãi. Kết quả, 100% hộ dân trong tổ tham gia cuộc thi; nhiều người dân chủ động trao đổi, thảo luận về chất lượng đại biểu HĐND - một nội dung trước đây ít được quan tâm ở cấp khu dân cư.

Là cử tri tham gia cuộc thi, bà Trần Thị Lý, Tổ dân phố Tân Hòa cho rằng, thông qua sinh hoạt chi bộ và hình thức thi trực tuyến, các quy định về bầu cử trở nên dễ hiểu, dễ nhớ hơn; người dân hiểu rõ vì sao phải đi bầu, bầu thế nào cho đúng và trách nhiệm của mình sau bầu cử. Khi đã hiểu, việc tham gia trở nên tự giác, không mang tính phong trào hay hình thức.

Kết quả, Tổ dân phố Tân Hòa đạt giải Nhất tập thể; hai cá nhân đạt giải Nhất và Nhì trong cuộc thi trực tuyến của phường. Tuy nhiên, theo đánh giá của Thường trực HĐND phường Nam Hồng Lĩnh, điều quan trọng hơn cả là sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức của cử tri, tạo tiền đề thuận lợi để nâng cao chất lượng bầu cử và hiệu quả hoạt động của HĐND trong nhiệm kỳ mới.

Trong bối cảnh tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, khi HĐND cấp xã giữ vai trò ngày càng trực tiếp trong quyết định những vấn đề quan trọng ở địa phương và giám sát hoạt động của UBND, yêu cầu đặt ra là phải nâng cao chất lượng đại biểu và bảo đảm sự tham gia thực chất của cử tri ngay từ khâu chuẩn bị bầu cử. Theo bà Đặng Thị Lý, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch HĐND phường Nam Hồng Lĩnh, công tác chuẩn bị bầu cử chính là quá trình xây dựng và củng cố niềm tin của Nhân dân đối với cơ quan dân cử. Do đó, HĐND phường đã phối hợp chặt với Ủy ban MTTQ Việt Nam phường và UBND phường trong dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND theo đúng quy định; đồng thời, chú trọng công tác tuyên truyền, vận động để cử tri hiểu rõ quyền lựa chọn, quyền giám sát của mình.

Từ thực tiễn Tổ dân phố Tân Hòa có thể khẳng định: chuẩn bị tốt cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 phải bắt đầu từ cơ sở, với sự thống nhất trong chi bộ, sự chủ động của chính quyền và vai trò định hướng, đồng hành của HĐND. Khi Nhân dân được đặt ở vị trí trung tâm, được cung cấp đầy đủ thông tin và tham gia bầu cử với hiểu biết và trách nhiệm, thì bầu cử trở thành quá trình thực hành dân chủ thực chất - nền tảng quyết định chất lượng và hiệu quả hoạt động của cơ quan dân cử trong nhiệm kỳ mới.

Bình Nguyên