Chủ tịch Quốc hội: Phát huy vai trò là 'kiến trúc sư thể chế' của Quốc hội

Theo Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng, 6 tháng đầu năm 2025, lãnh đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội đã rất nỗ lực, đoàn kết, khẩn trương, tích cực triển khai thực hiện nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao, “vừa chạy vừa xếp hàng”, chủ động thực hiện, hoàn thành các nội dung thuộc chương trình, kế hoạch và các nhiệm vụ phát sinh.

Thực hiện được các nội dung lớn như Nghị quyết 18, Quốc hội đã giảm số lượng cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội từ 13 xuống 8 cơ quan, Văn phòng Quốc hội giảm từ 29 xuống còn 9 đơn vị cấp vụ; tham mưu xây dựng chương trình khoa học và tổ chức thành công nhiều cuộc họp, hội nghị quan trọng, bao gồm 2 kỳ họp của Quốc hội, 16 Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và nhiều hội nghị, cuộc họp quan trọng khác.

Quang cảnh phiên họp

Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, cùng nhiều luật, nghị quyết đồng bộ, tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới, sắp xếp bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025. Đây là lần đầu tiên kể từ ngày thành lập nước, Quốc hội xem xét và quyết định tổ chức lại chính quyền địa phương 2 cấp, phản ánh tầm nhìn chiến lược mang tính kiến tạo sâu sắc và thể hiện quyết tâm đổi mới, cải cách thể chế toàn diện.

Quốc hội hoàn thành khối lượng lập pháp lớn nhất từ đầu nhiệm kỳ đến nay, với việc tham mưu trình Quốc hội xem xét, thông qua 38 luật, 52 nghị quyết. Trong 2 kỳ họp Quốc hội đã thông qua số lượng luật chiếm tới 63,3% tổng số luật được ban hành tại 16 kỳ họp trước của nhiệm kỳ khóa XV và nhiều nội dung quan trọng khác.

Sau khi nghe các ý kiến phát biểu, kết luận cuộc họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cơ bản thống nhất với báo cáo tháng sơ kết 6 tháng đầu năm 2025; biểu dương Văn phòng Quốc hội đã hoàn thiện báo cáo, làm đậm nét sự đổi mới rõ rệt của Quốc hội; nhấn mạnh, đây là khoảng thời gian mang đậm tính lịch sử, đất nước có sự chuyển mình rõ rệt, với nhiều dấu ấn lớn lao, toàn diện trên các mặt, có nhiều việc khó, mới, việc phát sinh, chưa từng có tiền lệ. Trong đó, có sự đóng góp vô cùng quan trọng của Quốc hội.

Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng phát biểu

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, 6 tháng qua, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội đã hoàn thiện hệ thống pháp luật cho thời kỳ mới; thúc đẩy cải cách thể chế tạo động lực phát triển; tăng cường hiệu quả giám sát tối cao; tập trung vào các lĩnh vực then chốt, kiến nghị giải pháp mạnh mẽ. Các phiên chất vấn ngày càng sâu sát, tập trung vào những vấn đề cốt lõi, được Đại biểu Quốc hội, cử tri quan tâm; đổi mới phương thức hoạt động kỳ họp trên cơ sở đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ, áp dụng trí tuệ nhân tạo.

Đặc biệt, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội đã hoàn thành đúng tiến độ, có chất lượng các nhiệm vụ Trung ương, Bộ Chính trị, Ban bí thư giao về sắp xếp tổ chức, bộ máy theo Nghị quyết 18.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý từ nay đến cuối năm là những tháng cuối cùng của nhiệm kỳ Quốc hội khóa 15, nhưng có các nhiệm vụ chính trị lớn, đặc biệt quan trọng, trọng tâm là từ nay tới cuối năm có 2 Hội nghị Trung ương 12 và 13. Nhất là Hội nghị Trung ương 12 lần này sẽ cho chủ trương về tiếp tục sửa Luật Đất đai, Luật Quy hoạch.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu

"Chúng ta chuẩn bị cho bầu cử Quốc hội Khóa 16 và Hội đồng nhân dân các cấp. Bây giờ, chúng ta đã có chỉ thị của Bộ Chính trị cũng như kết luận về phương án công tác nhân sự, đã thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia. Ngày 9/7 tới, Hội đồng bầu cử quốc gia sẽ họp phiên đầu tiên. Từ đây tới ngày 15/3/2026, thời gian tính bằng ngày. Ủy ban Công tác đại biểu sẽ có một sơ đồ thống nhất trong Hội đồng bầu cử Quốc gia từ Trung ương đến cấp tỉnh, cấp xã.

Cần phải triển khai nhiệm vụ được giao tại các Nghị quyết, kết luận của Ban chấp hành Trung ương Đảng, trọng tâm là nhiệm vụ tại Nghị quyết 60 Hội nghị Trung ương 11, Chỉ thị 45 và Kết luận số 148, 157, 163, 169, các Nghị quyết thuộc nhóm “bộ tứ trụ cột"… Tập trung tư duy đề xuất, thống nhất hoạch định và hành động quyết liệt để phát huy vai trò của Quốc hội là “kiến trúc sư thể chế”, “trụ cột dân chủ”, “đầu tàu đổi mới” và “cầu nối hội nhập quốc tế” trong kỷ nguyên mới", Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói.

Cho rằng, một số văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện được xây dựng trong thời gian ngắn sẽ không tránh khỏi còn một số điểm chưa thống nhất, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan Quốc hội chủ động rà soát, để cập nhật các quan điểm, chỉ đạo mới, tham mưu sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản cho phù hợp thực tế; nghiên cứu, xây dựng chính sách bổ sung kinh phí hỗ trợ cho các địa phương để đầu tư, nâng cấp trụ sở, xây dựng nhà công vụ, trang bị cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin và các điều kiện làm việc tại trung tâm dịch vụ hành chính công cấp xã theo hướng hiện đại để làm việc hiệu quả hơn.

Các đại biểu dự phiên họp

Nhấn mạnh, tinh gọn tổ chức bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính hiện nay mới chỉ là bước đầu, theo Chủ tịch Quốc hội, trách nhiệm của Quốc hội, trong đó vai trò của các cơ quan tham mưu, phải tiếp tục hoàn thiện đồng bộ thể chế, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước phù hợp với mô hình tổ chức mới.

Các cơ quan của Quốc hội cần tập trung chuẩn bị tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ Quốc hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 (dự kiến tháng 9/2025): tổng kết Kỳ họp thứ 9; chuẩn bị Kỳ họp thứ 10 và các phiên họp của UBTVQH. Theo đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đã giao những đầu việc cụ thể cho các Ủy ban, cơ quan của Quốc hội.

Bên cạnh đó, cần chú trọng, đẩy mạnh hơn nữa công tác chuyển đổi số; quan tâm đến chế độ, chính sách, tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội; tiếp tục theo dõi, bố trí đủ kinh phí để giải quyết chế độ chính sách cho người nghỉ hưu theo Nghị định 178, Nghị định số 67 của Chính phủ, tránh tâm tư, dư luận không đáng có.

Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ bất thường 9 và Kỳ 9, Quốc hội khóa XV.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tăng bằng khen cho các tập thể có thành tích xuất sắc đột xuất trong tham mưu, phục vụ kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15.

Cũng trong ngày 3/7, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã tặng bằng khen cho 8 tập thể có thành tích xuất sắc đột xuất trong tham mưu, phục vụ kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15.

Lê Tuyết/VOV