Chủ tịch Quốc hội: Hệ thống pháp luật ngày càng đầy đủ, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc Diễn đàn.

Vững vàng khẳng định vai trò là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân

“Xây dựng pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của Quốc hội. Qua gần 80 năm từ ngày Tổng tuyển cử đầu tiên, công tác xây dựng pháp luật của Quốc hội đã đạt được nhiều kết quả tốt đẹp, nổi bật; hệ thống pháp luật ngày càng đầy đủ, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch Quốc hội, Diễn đàn xây dựng pháp luật được tổ chức cùng với việc tổng kết công tác nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV, là dịp để đánh giá khách quan, toàn diện công tác lập pháp của Quốc hội, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Theo Chủ tịch Quốc hội, công tác xây dựng pháp luật trong nhiệm kỳ khóa XV có nhiều đổi mới.

Kế thừa, phát huy kết quả và kinh nghiệm của nhiều nhiệm kỳ trước, công tác xây dựng pháp luật của Quốc hội trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV có nhiều đổi mới, phát huy vai trò “đi trước một bước về thể chế”, khẳng định vị trí trung tâm của Quốc hội trong hoàn thiện thể chế. Hoạt động trong bối cảnh phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, Quốc hội vẫn vững vàng khẳng định vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân:

Quốc hội đã sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 với tỷ lệ 100% đại biểu có mặt biểu quyết tán thành, là minh chứng sinh động cho việc Quốc hội thể chế hóa kịp thời chủ trương đúng đắn của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước theo hướng tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, sát thực tiễn; thể hiện sự đồng thuận, thống nhất cao giữa ý Đảng và lòng dân.

Lần đầu tiên Quốc hội xây dựng, trình Bộ Chính trị thông qua Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật cả nhiệm kỳ, làm cơ sở quan trọng để các cơ quan chủ động triển khai, phối hợp thực hiện. Quốc hội đã kịp thời sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; ban hành Nghị quyết số 197 để thể chế hóa chủ trương của Đảng về đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật, đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật.

Dự kiến, Kỳ họp thứ 10, Quốc hội sẽ thông qua 49 luật.

Quốc hội đã xem xét, thông qua số lượng rất lớn các luật, nghị quyết, với nhiều quyết sách mang tính lịch sử, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; thúc đẩy phát triển KT-XH; bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thông qua 18 luật; tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội sửa đổi Hiến pháp và thông qua 34 luật; dự kiến Kỳ họp thứ 10 sẽ thông qua 49 luật.

Tập trung hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế phát triển nhanh và bền vững đất nước

Quốc hội đã linh hoạt, phản ứng kịp thời với những tình huống mới, quyết định những vấn đề khó, phức tạp mà thực tiễn cuộc sống đặt ra như các cơ chế, chính sách phòng chống dịch COVID-19; cho phép Chính phủ ban hành nghị quyết điều chỉnh quy định khác luật trong một số trường hợp đặc biệt… Đây là những sáng kiến lập pháp chưa từng có tiền lệ, thể hiện tinh thần Quốc hội luôn đồng hành thực chất cùng Chính phủ và hệ thống chính trị.

Lần đầu tiên UBTVQH tổ chức Diễn đàn về hoạt động giám sát và nhiều phiên giải trình, hội thảo khoa học nhằm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật; thể hiện sự chủ động, cầu thị lắng nghe, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn phát sinh từ thực tiễn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Chủ tịch Quốc hội cũng chỉ ra rằng công tác lập pháp còn một số khó khăn, hạn chế như: việc hoàn thiện thể chế chưa hoàn toàn đáp ứng yêu cầu thực tiễn; quy định trong một số luật chưa thực sự thích ứng nhanh với bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và những vấn đề mới phát sinh; một số quy định pháp luật còn thiếu đồng bộ, thiếu tính khả thi, tính dự báo chưa cao.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, công tác xây dựng pháp luật phải có sự phối hợp chặt chẽ từ hai phía: Cơ quan trình và Cơ quan thẩm tra. Nếu Cơ quan trình chuẩn bị từ sớm, từ xa, chuẩn bị kỹ hồ sơ để gửi Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban thẩm tra trước khi trình UBTVQH và Quốc hội thì chất lượng luật sẽ được nâng lên.

“Luật chúng ta có rồi, nhưng đòi hỏi phải ban hành Nghị định sớm; có Nghị định rồi phải có Thông tư. Khi Luật, Nghị định, Thông tư đã có, thì việc quán triệt, học tập trong cán bộ và Nhân dân là rất cần thiết để mỗi cán bộ, mỗi người dân đều sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật. Đây là vấn đề quan trọng nhất mà chúng ta phải tiếp tục triển khai trong thời gian tới. Trong các kỳ vừa qua, chúng ta đã triển khai tốt; sau mỗi kỳ họp Quốc hội, Chính phủ và Quốc hội đều phối hợp triển khai các luật, nghị quyết quan trọng”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng đề ra yêu cầu: lấy phát triển để ổn định, ổn định để thúc đẩy phát triển; không ngừng nâng cao đời sống Nhân dân; tập trung hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế phát triển nhanh và bền vững đất nước.

Tại diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội mong các đại biểu thảo luận, làm rõ những thành tựu đạt được; đề xuất các giải pháp khắc phục khó khăn, hạn chế trong công tác xây dựng pháp luật; đồng thời đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện tốt yêu cầu, nhiệm vụ trong thời gian tới.

Lê Bảo