Chủ động ứng phó nguy cơ sạt lở trong mùa mưa bão

Ngay sau khi tại xóm Liên Phương (xã Văn Lăng, Đồng Hỷ) xuất hiện điểm sạt lở đất đá sau cơn bão số 3, đầu tháng 9-2024, địa phương đã khẩn trương xử lý và hỗ trợ di dời người dân đến nơi an toàn. Ảnh: T.L

Trong mùa mưa bão năm 2024, trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện hơn 1.000 điểm sạt lở, trong đó nhiều điểm nằm trên các tuyến giao thông. Đặc biệt, sau cơn bão số 3 (đầu tháng 9-2024), tại nhiều địa phương như Định Hóa, Phú Lương, Đồng Hỷ... đã xuất hiện một số khu vực bị sạt lở, sạt trượt, sụt lún đất đá, ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều hộ dân.

Đơn cử như khu vực mỏ than do Công ty CP Yên Phước quản lý (thuộc địa phận xã Na Mao, huyện Đại Từ) có nguy cơ mất an toàn đối với các hộ sinh sống dưới chân núi và bãi thải của mỏ. Moong khai thác than trên núi có kích thước 600x70m, độ sâu 20-40m, hiện chứa nhiều nước, có nguy cơ mất an toàn cao nếu lượng nước này đổ về phía bãi thải của mỏ, phía khu dân cư xóm Ao Soi. Trong đó, 8 hộ có thể bị ảnh hưởng đặc biệt nguy hiểm, nếu sạt lở quy mô lớn sẽ ảnh hưởng thêm 10 hộ và có thể nhiều hơn.

Hay như điểm sạt lở tại xóm Hồng Văn Lương (xã Trung Lương, Định Hóa) có chiều dài 400m, cao 150m, rộng 50m (ước tính khối lượng sạt lở khoảng 1,8 triệu m3). Tình trạng sạt lở đã làm nứt gẫy tường nhà, các công trình phụ, ảnh hưởng trực tiếp đến 6 hộ với 20 nhân khẩu; tác động của sạt lở làm vỡ gẫy, xê dịch đường giao thông nông thôn và tuyến kênh mương tại khu vực sạt lở.

Điểm sạt lở tại khu vực Khau Bí (xóm Liên Phương, xã Văn Lăng, Đồng Hỷ) cũng khá nghiêm trọng khi sau cơn bão số 3 đã xuất hiện nhiều vết nứt (độ rộng từ 5-30cm và kéo dài), có nguy cơ cao gây ảnh hưởng, mất an toàn cho 22 hộ với 116 nhân khẩu…

Sau cơn bão số 3 (đầu tháng 9-2024), trên địa bàn tỉnh xuất hiện hơn 1.000 điểm sạt lở đất đá lớn nhỏ, nhưng đã được khắc phục ngay sau đó.

Ngay khi trên địa bàn tỉnh xuất hiện các điểm sạt lở có nguy cơ cao ảnh hưởng đến tài sản, an toàn của người dân, UBND tỉnh đã chỉ đạo các địa phương triển khai phương án khắc phục. Theo đó, các địa phương chủ động triển khai phương án xử lý đối với các tình huống khẩn cấp; tổ chức cảnh báo, hướng dẫn người dân kiểm tra các khu vực có nguy cơ sạt lở đất đá.

Khi có hiện tượng sạt lở xảy ra, các địa phương khẩn trương tổ chức di dời người dân ra khỏi vùng nguy hiểm, hướng dẫn, tuyên truyền nâng cao nhận thức của bà con về những nguy hiểm do thiên tai gây ra; hỗ trợ kịp thời các hộ bị ảnh hưởng, bảo đảm những nhu yếu phẩm thiết yếu trong thời gian tạm di dời; xây dựng phương án bố trí ổn định dân cư cho các hộ bị ảnh hưởng…

Ông Hoàng Xuân Trường, Bí thư Đảng ủy xã Văn Lăng, cho biết: Để bảo đảm an toàn cho người dân tại khu vực Khau Bí, trong những ngày bão lũ, chúng tôi nhanh chóng sơ tán các hộ đến nơi an toàn, bố trí chỗ ở tạm bảo đảm đời sống sinh hoạt và sản xuất. Hiện nay, việc xây dựng khu tái định cư phục vụ di dời các hộ trong vùng nguy hiểm do lũ ống, lũ quét, sạt lở đất đến nơi an toàn đã ở chặng cuối, sẽ giúp bà con có chỗ ở an toàn, ổn định.

Từ thực tế cho thấy, với sự nỗ lực của các ngành chức năng, chính quyền các địa phương và tinh thần vượt khó của người dân, Thái Nguyên đã “bước qua” mùa mùa bão năm 2024 đầy biến động, nhanh chóng ổn định sản xuất, sinh hoạt.

Tuy nhiên, để giải quyết dứt điểm tình trạng sạt lở, tỉnh đã yêu cầu chính quyền các địa phương tiếp tục theo dõi, xử lý những tình huống có thể xảy ra trong mùa mưa bão năm 2025.

Sau khi ngôi nhà cũ bị sập do sạt lở đất đá trong cơn bão số 3 (tháng 9-2024), ngôi nhà mới của gia đình chị Hà Thị Bích Phượng (ở xóm Làng 7, xã Tân Dương, Định Hóa) đã được xây dựng ở địa điểm an toàn hơn. Ảnh: T.L

Ông Dương Văn Hào, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho biết: Các địa phương cần cập nhật diễn biến tình hình thời tiết, thiên tai thường xuyên, tiếp tục khoanh vùng nguy hiểm, thực hiện các biện pháp cắm biển cảnh báo theo diễn biến thực tế của khu vực sạt lở, thông báo đến người dân về những vị trí nguy hiểm và bố trí lực lượng canh gác 24/24 giờ vào thời điểm xảy ra mưa lớn, lũ. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân trong công tác phòng, chống thiên tai; kịp thời tổ chức sơ tán ngay các hộ trong khu vực có nguy cơ cao bị sạt lở đến nơi an toàn.

Cùng với đó, các địa phương chủ động tổ chức kiểm tra, hướng dẫn người dân thường xuyên kiểm tra các khu vực có nguy cơ sạt lở, sụt lún, nhất là khu vực có taluy cao gần nhà ở; tuyệt đối không để người dân làm nhà tại các khu vực có nguy cơ sạt lở, sụt lún đất.

Rà soát, điều chỉnh, bổ sung phương án ứng phó với các tình huống thiên tai; tổng hợp các dự án bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai cấp bách, trong đó có phương án xây dựng khu tái định cư và di dân xen ghép, tổ chức di dân tại các địa bàn có nguy cơ xảy ra lũ quét, sụt lún, sạt lở đất.

Bên cạnh đó, các sở, ban, ngành liên quan phối hợp chặt chẽ với các địa phương triển khai thực hiện các biện pháp phòng ngừa và khắc phục hậu quả thiên tai theo cấp độ rủi ro trên địa bàn tỉnh, nhằm ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do sạt lở đất gây ra...

Tùng Lâm