Chủ động phòng, chống thiên tai từ cấp xã

Các lực lượng xã Kim Tân được huy động xử lý tạm thời điểm hư hỏng đê bao và một số tuyến giao thông trong đợt bão số 5 năm 2025.

Chiều 20/8 khi đi qua suối Chà Làm, chị Thào Thị D., 51 tuổi ở bản Khằm 2 xã Trung Lý cùng con gái Sùng Thị S., sinh năm 2014 đã bị nước lũ cuốn trôi. Các lực lượng của xã phải triển khai tìm kiếm nhiều giờ sau mới thấy thi thể.

Đây chỉ là một trong hàng chục vụ việc tương tự xảy ra trong những năm gần đây trên địa bàn tỉnh. Theo báo cáo của địa phương, trước thời điểm xảy ra sự việc, trên địa bàn có mưa lớn khiến nước suối dâng cao và chảy xiết.

Tuy nhiên, ở nhiều xã miền núi khác, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, yêu cầu người dân không được băng qua các tràn, vượt suối khi có mưa lũ lớn. Tại xã miền núi Luận Thành, tràn Cửa Dụ chảy qua đường tỉnh 519B, mỗi khi có mưa bão, nước tràn qua đường cao có khi tới 1 - 2m. Đây là tuyến đường nối các xã phía Nam của huyện Thường Xuân cũ ra đường Hồ Chí Minh nên nhu cầu đi lại rất lớn. Tuy nhiên, những năm gần đây, mỗi khi có đợt lũ khiến nước chảy xiết qua đường, địa phương lại tiến hành chăng dây, cắm biển cấm, đồng thời cử lực lượng canh gác hai bên tràn, không cho người và phương tiện qua lại khi chưa thực sự an toàn. Nhờ vậy, trong nhiều đợt bão lũ gần đây, trên địa bàn xã không xảy ra thiệt hại về người liên quan đến thiên tai.

Sau sáp nhập đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, xã vùng rốn lũ xã Thạch Định (cũ) cùng một số xã, thị trấn cũ của huyện Thạch Thành trước đây hợp nhất thành xã Kim Tân. Đợt bão số 5 vào cuối tháng 8 vừa qua gây mưa lớn trên diện rộng cộng với lượng nước từ thượng nguồn đổ về làm mực nước sông Bưởi liên tục dâng cao, gây ngập úng, ngập lụt nhà dân, hoa màu trên địa bàn 7 thôn. 84 hộ dân trên địa bàn xã nằm trong vùng bị ngập sâu trong nước. Trong khi đó, đê bao Thạch Định bị tràn, nước lũ chảy xiết gây hư hỏng tấm mái bê tông phía đồng tại 5 vị trí với tổng chiều dài 255m. Nhiều tuyến đường trong xã bị ngập sâu, gây chia cắt nhiều khu dân cư, trong khi mực nước sông Bưởi vẫn ở các mức báo động.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Hà Đức Tâm, để bảo đảm an toàn cho người dân, xã đã chủ động triển khai di dời, sơ tán 48 hộ dân với 201 khẩu đến nơi an toàn, đồng thời triển khai các lực lượng hỗ trợ người dân, cử lực lượng canh gác không cho người và phương tiện đi qua các điểm ngập sâu. Sau khi lũ rút, xã đã chủ động rà soát những hộ gặp khó khăn, thiếu nhu yếu phẩm để hỗ trợ kịp thời, đồng thời phân công các lực lượng trong xã theo chức năng, nhiệm vụ của mình giúp dân khắc phục hậu quả. Qua đợt thiên tai lớn, xã đã bảo đảm an toàn cho người dân, đồng hành để Nhân dân sớm ổn định cuộc sống.

Các đợt bão số 5 và 6 vào tuần cuối cùng của tháng 8/2025, xã vùng cao Pù Luông đều chịu ảnh hưởng của mưa lớn trên diện rộng, gây ngập lụt nhiều khu vực ven suối, ảnh hưởng nhà cửa và cuộc sống người dân. UBND và Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự xã đã tăng cường thông tin về diễn biến bão số 5, số 6 và mưa lũ, sẵn sàng lực lượng, phương tiện để kịp thời cứu hộ, cứu nạn và khắc phục nhanh hậu quả của thiên tai. Phó Chủ tịch UBND xã Pù Luông Nguyễn Quang Huy cho biết: “Trong các cơn bão gần nhất, xã đã kịp thời huy động các lực lượng công an, quân sự, dân quân tự vệ, các đội hình xung kích tổ chức di dời các hộ dân sinh sống trong vùng có nguy cơ bị sạt lở, lũ ống, lũ quét đến nơi an toàn. Đồng thời, huy động phương tiện, máy móc, vật tư tại chỗ để khơi thông các tuyến bị sạt lở, cắm biển và căng dây cảnh báo. Đến nay, xã đã tập trung lực lượng xử lý bước đầu các điểm sạt lở”.

Thông tin từ Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh, để các xã nắm bắt và chủ động phương án bảo đảm an toàn, đơn vị đã công bố và gửi đến các địa phương bản đồ phân vùng rủi ro thiên tai do trượt lở đất tỉnh Thanh Hóa trong mùa mưa bão 2025. Theo đó, trên địa bàn khu vực miền núi của tỉnh có 85 khu vực có nguy cơ từ cao đến rất cao xảy ra sạt lở đất đá, cụ thể đến từng thôn bản, từng vị trí. Đồng thời, yêu cầu các xã, phường trong tỉnh xây dựng phương án sơ tán dân cho 1.722 hộ/7.351 người sinh sống tại khu vực có nguy cơ xảy ra lũ quét; 6.275 hộ/26.551 người sinh sống tại khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở đất; 5.874 hộ/22.434 người sinh sống tại khu vực ven sông, ven suối, có nguy cơ xảy ra ngập lụt. Các địa phương đã hoàn thành phương án sơ tán cụ thể từ đầu mùa mưa bão, sẵn sàng thực hiện khi có tình hình bất lợi của thiên tai. Trong các cơn bão số 3, 5 và 6 vừa qua, nhiều xã đã chủ động sơ tán dân, bảo đảm an toàn cho người và tài sản.

Mùa mưa bão năm 2025 vẫn còn, không ai có thể lường trước được những bất ngờ do thiên tai gây ra. Việc triển khai các giải pháp an toàn trước thiên tai vẫn cần sự chủ động và quyết liệt ngay từ cấp xã, hơn là bị động chờ chỉ đạo từ cấp trên.

Bài và ảnh: Hà Giang