Chốt trường hợp được miễn giấy phép xây dựng từ 1/7/2026

Luật Xây dựng (sửa đổi) đưa ra 8 trường hợp dự án, công trình được miễn giấy phép xây dựng. Ảnh: Quỳnh Danh.

Chiều 10/12, với đa số đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi) với nhiều nội dung mới liên quan việc miễn giấy phép xây dựng.

Trước đó, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật.

Liên quan nội dung về giấy phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất chủ trương đơn giản hóa thủ tục hành chính, miễn giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ ở nông thôn nhưng phải quy định rõ hạn mức (diện tích sàn, quy mô), phạm vi (không thuộc khu vực bảo tồn, hành lang an toàn...).

Việc miễn giấy phép phải đi đôi với biện pháp quản lý chặt chẽ. Đồng thời, bảo đảm đồng bộ với Luật Đất đai trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng.

Có ý kiến đề xuất nếu dự án có đầy đủ Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 thì miễn giấy phép xây dựng. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng không nên mở rộng miễn giấy phép xây dựng, vì khó khăn trong việc xác định quyền sở hữu tài sản trên đất và không được kiểm soát được an toàn.

Một số đại biểu cũng đề nghị làm rõ khái niệm “nông thôn”, đặc biệt sau sáp nhập hình thành các khu vực nông thôn thuộc địa giới hành chính cấp phường.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn.

Tiếp thu, giải trình các góp ý này, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết với việc thực hiện nguyên tắc “từ khi chuẩn bị đến khi khởi công xây dựng, mỗi công trình, dự án chỉ phải thực hiện 1 thủ tục”, quy định về miễn giấy phép đã bao gồm cả dự án có quy hoạch chi tiết 1/500 sau khi đã được cơ quan có thẩm quyền kiểm soát các nội dung cơ bản về phù hợp quy hoạch và an toàn; chỉ các công trình quy mô nhỏ (không phải thẩm định) mới phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép xây dựng.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật đã chỉnh lý, bổ sung quy mô về diện tích sàn xây dựng và làm rõ nội hàm để xác định “khu vực nông thôn” đối với nhà ở riêng lẻ ở nông thôn được miễn giấy phép xây dựng.

Cụ thể, công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng có tổng diện tích sàn xây dựng dưới 500 m2 nhưng không thuộc một trong các khu vực: khu chức năng, khu vực phát triển đô thị được xác định trong quy hoạch chung thành phố; khu chức năng, khu dân cư nông thôn, khu vực phát triển đô thị được xác định trong quy hoạch chung đô thị thuộc tỉnh, thành phố, quy hoạch chung khu kinh tế, khu du lịch quốc gia; khu vực xây dựng được xác định trong quy hoạch chung xã; khu vực đã có quy chế quản lý kiến trúc.

Để bảo đảm việc miễn giấy phép xây dựng được đi kèm các biện pháp kiểm soát chặt chẽ, Luật mới đã bổ sung quy định về thông báo khởi công đối với các công trình xây dựng để có thông tin, cơ sở cho cơ quan quản lý trật tự xây dựng.

Luật cũng bổ sung nội dung quản lý trật tự xây dựng nhằm bảo đảm yêu cầu quản lý khi chuyển một phần từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Việc quản lý trật tự xây dựng được thực hiện từ khi khởi công đến nghiệm thu, bàn giao, nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý vi phạm.

An Viết