Chóp nón trên cao tốc: Giải pháp nhỏ, giá trị an toàn lớn

Những tháng cuối năm 2025, trên cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận xuất hiện những cụm chóp nón màu cam được đặt cố định dọc hai bên tuyến, trung bình cách nhau khoảng 500m. Không cầu kỳ về công nghệ, nhưng hệ thống cảnh báo này nhanh chóng tạo ra sự khác biệt trong công tác bảo đảm an toàn giao thông trên tuyến cao tốc chỉ có hai làn xe mỗi chiều.

Chóp nón cảnh báo được bố trí sẵn trên cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

Mỗi điểm đặt được thiết kế đồng bộ, gồm khung thép chịu lực, bảng hướng dẫn kích thước 40×50cm, đèn báo hiệu sử dụng năng lượng mặt trời và tối thiểu hai chóp nón cảnh báo đặt phía chân khung. Trên bảng ghi rõ hướng dẫn sử dụng chóp nón khi xe gặp sự cố, sơ đồ minh họa khoảng cách đặt cảnh báo chuẩn 150m, cùng các số điện thoại hotline hỗ trợ. Thiết kế trực quan, dễ hiểu giúp tài xế có thể thao tác nhanh trong tình huống khẩn cấp.

Sáng kiến này do Công ty Cổ phần Đầu tư Hạ tầng Giao thông Đèo Cả (HHV) - đơn vị quản lý, vận hành tuyến Trung Lương - Mỹ Thuận nghiên cứu và triển khai. Mục tiêu là hỗ trợ người điều khiển phương tiện khi gặp sự cố bất ngờ, giúp phương tiện phía sau sớm nhận biết nguy hiểm, chủ động giảm tốc độ, chuyển làn an toàn, qua đó hạn chế va chạm thứ cấp và tai nạn liên hoàn.

Chóp nón cảnh báo được đặt tại khu vực thi công, bão dưỡng cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

Sau gần bốn tháng đưa vào sử dụng, từ tháng 9/2025, hiệu quả bước đầu được ghi nhận rõ rệt. Theo thống kê của đơn vị quản lý, trong tổng số 320 trường hợp phương tiện gặp sự cố trên tuyến, có hơn 64 trường hợp đã chủ động sử dụng chóp nón đặt sẵn để cảnh báo, chiếm khoảng 20%. Dù chưa phải con số lớn, nhưng đây là tín hiệu tích cực cho thấy nhận thức và hành vi an toàn của người tham gia giao thông đang dần thay đổi.

Ông Võ Ngọc Trung - Phó Tổng Giám đốc HHV cho biết, sáng kiến xuất phát từ thực tiễn vận hành tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận chỉ có một làn chính mỗi chiều, chưa có làn dừng khẩn cấp, trong khi lưu lượng xe lớn và khoảng cách giữa các điểm dừng lên đến 5km. Khi xe gặp sự cố, nhiều trường hợp buộc phải dừng ngay trên làn xe chạy, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn rất cao.

Theo ông Trung, thực tế cho thấy phần lớn tài xế không tự trang bị chóp nón hay thiết bị cảnh báo. “Chúng tôi đặt câu hỏi nếu có sẵn chóp nón trên tuyến, tài xế có thể lấy ngay để đặt cảnh báo từ xa trong lúc chờ cứu hộ. Khi khắc phục xong, họ hoàn trả lại vị trí cũ. Giải pháp đơn giản nhưng giúp xe phía sau kịp thời giảm tốc, chuyển làn, tránh va chạm đáng tiếc”, ông Trung chia sẻ.

Theo Hiệp hội Các nhà đầu tư Đường bộ Việt Nam, việc đặt chóp nón cản báo trên cao tốc có giá trị kỹ thuật và nhân văn của sáng kiến. Bởi, trên cao tốc, bất kỳ vật cản xuất hiện đột ngột nào cũng có thể dẫn đến tai nạn liên hoàn. Giải pháp này giúp duy trì dòng xe lưu thông liên tục, giảm xung đột giao thông. Nhưng điều quan trọng hơn là nó hướng tới an toàn con người, thể hiện trách nhiệm xã hội rất rõ ràng.

Không chỉ mang lại hiệu quả an toàn, giải pháp còn cho thấy tính kinh tế cao. Chi phí đầu tư ban đầu tương đối thấp, chủ yếu gồm khung thép, chóp nón, bảng hướng dẫn và đèn năng lượng mặt trời. Chi phí vận hành, bảo trì không đáng kể, trong khi tuổi thọ sử dụng kéo dài nhiều năm. Đổi lại, việc hạn chế tai nạn thứ cấp giúp giảm đáng kể chi phí cứu hộ, xử lý sự cố và đặc biệt là tránh những tổn thất về con người.

Chớp cảnh báo được đặt tại khu vực một phương tiện gặp sự cố trên cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

Từ góc nhìn người trong cuộc, nhiều tài xế đánh giá cao sáng kiến này. Anh Nguyễn Văn Hùng (ngụ TP Hồ Chí Minh), tài xế thường xuyên chạy tuyến Trung Lương - Mỹ Thuận cho biết: "Trước đây chỉ cần một xe hỏng giữa đường là ai cũng lo sợ. Từ khi có chóp nón đặt sẵn, nhìn thấy tín hiệu cảnh báo từ xa là tôi chủ động giảm tốc, chuyển làn rất yên tâm”.

Cùng quan điểm, anh Trần Minh Quân, tài xế xe dịch vụ ở Tiền Giang chia sẻ: “Có lần tôi chứng kiến một xe dừng khẩn cấp, phía trước đã đặt sẵn chóp nón đúng khoảng cách. Xe phía sau đi chậm lại rất trật tự, không còn cảnh thắng gấp hay né đột ngột như trước. Cách làm này rất đáng nhân rộng”.

Đại diện HHV cho biết, sáng kiến đã nhận được sự đánh giá tích cực từ các cơ quan quản lý như Cục Đường bộ Việt Nam, Khu Quản lý Đường bộ 4, các sở giao thông vận tải và lực lượng cảnh sát giao thông. Hiện mô hình đã được triển khai trên tuyến Cam Lâm - Vĩnh Hảo; Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP Hồ Chí Minh (CII) cũng học tập để áp dụng trên tuyến Mỹ Thuận - Cần Thơ. Tập đoàn Đèo Cả đang đề xuất mở rộng giải pháp trên các tuyến cao tốc hai làn xe nhằm nâng cao an toàn giao thông trên phạm vi cả nước.

Từ một sáng kiến nhỏ, hệ thống chóp nón cảnh báo đã cho thấy giá trị lớn: vừa hiệu quả, tiết kiệm, vừa thấm đẫm tinh thần nhân văn. Đó cũng là minh chứng cho cách làm chuyên nghiệp, đặt an toàn người dân làm trung tâm trong quản lý và khai thác hạ tầng giao thông hiện đại.

An Xuyên