'Chơi dao có ngày đứt tay' hay chiêu trò tạo content bẩn

Chiêu trò để bán hàng

Content là thuật ngữ tiếng Anh dùng để chỉ các nội dung trên mạng xã hội như Facebook, Instagram, TikTok, YouTube... Các nội dung này được một cá nhân hay tổ chức gọi là “nhà sáng tạo nội dung số” xây dựng và đăng tải nhằm phục vụ nhu cầu của người dùng.

Thế nhưng, để thu hút người xem bằng mọi giá, một số nhà sáng tạo đã sản xuất những nội dung bẩn (còn gọi là content bẩn). Đây là những nội dung bất chấp những chuẩn mực đạo đức để câu view, câu like. Content bẩn ngày một lan tràn, gây xôn xao dư luận và để lại những hệ lụy khôn lường cho xã hội.

Thay vì đầu tư chất xám, xây dựng nội dung sáng tạo, lành mạnh, nhiều cá nhân chọn con đường tắt: quay clip dung tục, gợi dục, gây sốc để nhanh chóng thu hút sự chú ý. Mục đích làm gia tăng lượng người theo dõi, mua hàng trên trang cá nhân, quảng bá cho cửa hàng, showroom của mình…

Ba đối tượng dàn dựng quay cảnh nóng trên xe Mercedes C200 ở Ninh Bình tại cơ quan Công an.

Mới đây một showroom ôtô cũ ở Phủ Lý (Ninh Bình) bất ngờ “lên sóng” đoạn clip dàn dựng cảnh giống hành vi nhạy cảm giữa một nam tài xế và một phụ nữ trên chiếc Mercedes C200. Video nhanh chóng tràn ngập mạng xã hội, kéo về hàng trăm lượt chia sẻ, hàng nghìn bình luận, nhưng phần lớn là chỉ trích gay gắt. Nhiều người nghĩ nội dung clip là thật nên lên án hành động của 2 người trên chiếc xe. Càng phẫn nộ hơn khi những hành động nhạy cảm đó được thực hiện công khai như hạ kính cửa xe, mở điện sáng. Trước phản ứng của cộng đồng mạng, đến sáng 12/8, một thanh niên trong nhóm đã lên mạng xã hội đính chính, rằng nội dung clip chỉ là dàn dựng.

Tuy nhiên cơ quan chức năng đã nhanh chóng vào cuộc xác minh. Công an phường Phủ Lý đã mời 3 thanh niên lên làm việc là V.T.T. (sinh năm 2001), N.V.K. (sinh năm 1997), cùng trú tại phường Phủ Lý và N.V.S. (sinh năm 1992), trú tại phường Hà Nam, tỉnh Ninh Bình, để làm rõ hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, sai sự thật trên không gian mạng.

Tại cơ quan Công an, ba thanh niên khai nhận mục đích của clip chỉ nhằm tăng tương tác, câu view nhưng không ngờ lại nhận phản ứng gay gắt từ cộng đồng. Để làm được điều đó, ba thanh niên đã dàn dựng kịch bản, phân vai đóng giả phụ nữ diễn cảnh nhạy cảm trên ôtô, sau đó quay video và đăng lên mạng xã hội.

Sau đó ba thanh niên đã tự nguyện gỡ clip, cam kết không tái phạm. Quá trình làm việc, 3 nam thanh niên trên đã nhận thức được hành vi vi phạm của mình, đồng thời tự nguyện gỡ bỏ bài viết và cam kết không tái phạm. Trong khi chưa rõ họ bán thêm được chiếc xe nào, nhưng chắc chắn sau vụ việc, thương hiệu showroom của họ đã bị hoen ố, uy tín sứt mẻ.

Trước đó vào tháng 3/2025, mạng xã hội từng “xôn xao” vụ 4 thanh niên mặc đồ đen, trùm kín đầu, khiêng quan tài đi vòng quanh chợ Bến Thành, TP. Hồ Chí Minh để quay TikTok quảng cáo quần áo online. Theo hồ sơ vụ việc, Hồ Ngọc Tuấn (sinh năm 2000, trú tại Tây Ninh) làm nghề kinh doanh, bán quần áo online trên TikTok. Vào đầu năm 2024, Tuấn tạo tài khoản TikTok với mục đích kinh doanh, bán quần áo online nhưng chưa có vốn nên đi làm thuê để lấy tiền.

Tuấn quen biết ngoài xã hội với vợ chồng Nguyễn Văn Quyết và Võ Thị Thanh Xuân cùng sinh năm 1995 và trú tại TP. Hồ Chí Minh. Qua trao đổi, Quyết và Xuân đồng ý hỗ trợ Tuấn kinh doanh online, bỏ tiền vốn để đầu tư cho Tuấn, còn Tuấn lên ý tưởng kinh doanh, thiết kế, quảng cáo và bán sản phẩm, lợi nhuận sẽ chia 50/50. Ngoài ra, tham gia chung nhóm còn có Nguyễn Đăng Khoa (sinh năm 2000, trú tại Tây Ninh) là bạn Tuấn.

Công an tỉnh Quảng Ninh xử lý đối tượng câu view để bán hàng.

Để quảng cáo cho việc bán quần áo, trước đó Tuấn đã quay clip với nhiều ý tưởng khác nhau đăng lên mạng xã hội TikTok để tạo hiệu ứng và tăng tương tác, lượt xem để nhiều người biết và mua hàng nhưng không được như kỳ vọng. Sau đó, đối tượng nảy sinh ý định quay clip với nội dung 4 người mặc áo đen khiêng quan tài diễu phố để nhằm tạo sự kiện “sốc”, tăng lượt xem, qua đó quảng cáo bán quần áo.

Clip về vụ việc trên sau khi được Tuấn đăng lên TikTok đã thu hút rất đông người xem, các cơ quan báo chí vào cuộc bày tỏ sự bức xúc, phẫn nỗ, quảng cáo phản cảm. Vụ việc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự xã hội. Các đối tượng ngay sau đó đã bị bắt khẩn cấp vì tội “Gây rối trật tự công cộng”.

Hay trường hợp một đoàn khoảng 10 siêu xe của thẩm mỹ viện Mailisa ngang nhiên vượt đèn đỏ tại tuyến đường Nguyễn Văn Linh (TP. Đà Nẵng) vào tháng 3/2025 cũng khiến dư luận vô cùng bức xúc. Sự việc nhanh chóng được chia sẻ trên mạng xã hội, thu hút hàng trăm nghìn lượt xem và bình luận phản đối. Một số người cho rằng, đây có thể là một chiêu trò truyền thông táo bạo, nhằm quảng bá hình ảnh cho thẩm mỹ viện nhưng phần lớn là lên án hành vi coi thường luật pháp và yêu cầu cơ quan chức năng xử lý nghiêm.

Vụ việc Các đối tượng mang quan tài diễu phố ở chợ Bến Thành gây bức xúc dư luận.

Theo xác minh, đoàn xe này thuộc sở hữu của thẩm mỹ viện Mailisa, tham gia ghi hình để quảng bá cho sự kiện kỷ niệm 3 năm thành lập chi nhánh tại Đà Nẵng. Điều này đặt ra nghi vấn, liệu đây có phải là một sự cố bất cẩn hay một chiêu trò cố tình để thu hút sự chú ý. Ngay sau đó, Công an TP. Đà Nẵng đã nhanh chóng vào cuộc xử lý và xử phạt 167 triệu đồng, đồng thời tạm giữ 11 giấy phép lái xe của các tài xế có liên quan.

Trước đó Công an tỉnh Quảng Ninh cũng đã triệu tập một thanh niên sinh năm 2001 để xử lý về hành vi đăng tải video chứa nội dung sai sự thật, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn. Theo hồ sơ vụ việc, ngày 7/3/2025, đối tượng đã sử dụng tài khoản TikTok “Thành Công MG” để đăng tải một video với tiêu đề “Hình ảnh được camera ghi lại tại khu tự trị MG Quảng Ninh”. Nội dung video ghi lại cảnh hai người đàn ông sử dụng dây thắt lưng và vật dụng giống dùi cui điện để thực hiện hành vi bạo lực với một người đàn ông khác đang nằm dưới sàn nhà.

Tại cơ quan Công an, đối tượng khai nhận cùng ba người khác dàn dựng và quay video với mục đích câu like, câu view, thu hút tương tác cho kênh TikTok “Thành Công MG” nhằm phục vụ việc bán hàng. Quá trình làm việc với lực lượng Công an, đối tượng đã nhận thức được sai phạm, thừa nhận hành vi của mình là vi phạm pháp luật và tự nguyện gỡ bỏ video.

Xử lý nghiêm để răn đe

Có thể thấy, trong kỷ nguyên số, nơi lượt xem và lượt theo dõi có thể quy đổi trực tiếp thành tiền, nhiều cá nhân và doanh nghiệp bị cuốn vào cuộc đua giành sự chú ý bằng mọi giá.

Không ít cá nhân đã bất chấp để sản xuất “content bẩn”: clip dung tục, phản cảm, thậm chí gây sốc nhằm thu hút sự chú ý. Một số thương hiệu sẵn sàng đánh đổi hình ảnh bằng cách tạo ra những content bẩn bằng những tình huống vi phạm, clip gây sốc… để tăng độ lan truyền. Tuy nhiên, cái gọi là “lợi nhuận nhanh chóng” ấy thực chất lại giống như một con dao hai lưỡi vừa có thể mang lại danh tiếng chớp nhoáng, vừa tiềm ẩn hậu quả khôn lường. Độ viral không đồng nghĩa với sự ủng hộ. Chỉ một bước vượt ranh giới giữa sáng tạo và phản cảm, nội dung đó có thể trở thành tâm điểm phẫn nộ, kéo theo khủng hoảng truyền thông.

Thế nhưng nhiều doanh nghiệp, cá nhân vẫn bất chấp làm content bẩn. Những chiêu trò này có thể giúp thương hiệu được nhắc đến nhiều hơn, nhưng đồng thời cũng tạo ra hình ảnh tiêu cực, khiến công chúng đánh giá doanh nghiệp thiếu trách nhiệm với cộng đồng và coi thường pháp luật.

Hệ lụy xã hội là làm lệch lạc giá trị thẩm mỹ. Đặc biệt với giới trẻ, khi dễ bị cuốn theo những hình ảnh dung tục, coi đó là “chuẩn mực nổi tiếng nhanh”. Các content bẩn còn ảnh hưởng đạo đức và tâm lý giới trẻ. Các clip phản cảm gây tác động tiêu cực, hình thành thói quen tiêu thụ nội dung xấu độc. Những video bẩn bị chia sẻ tràn lan khiến người dùng chân chính cũng bị ảnh hưởng, khó tiếp cận nội dung chất lượng, gây ô nhiễm môi trường mạng.

Nguyên nhân khiến content bẩn tồn tại dai dẳng nằm ở chỗ số tiền kiếm được từ video triệu view có thể vượt xa mức xử phạt. Không ít người sáng đóng phạt, chiều quay tiếp video câu view. Nếu “cái được” vẫn nhiều hơn “cái mất”, họ sẵn sàng lặp lại chiêu trò.

Các chuyên gia pháp lý cho rằng, việc xử lý đối với những người có động cơ làm content bẩn là rất cần thiết để đảm bảo làm trong sạch môi trường mạng cũng như đảm bảo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, đồng thời đảm bảo an ninh, an toàn mạng.

Ngoài ra, để giảm thiểu và ngăn chặn tình trạng này, các cơ quan chức năng cần tăng cường giám sát các nền tảng mạng xã hội, kiểm tra và xử lý các hành vi lừa đảo, làm content bẩn hay quảng cáo lố theo đúng quy định của pháp luật.

Đồng thời, người dùng phải tỉnh táo, không hùa theo đám đông, không chia sẻ nội dung độc hại hoặc chưa kiểm chứng. Bởi mỗi lượt xem, like, share dù là để phản đối, nhưng vẫn vô tình giúp video lên xu hướng, tiếp tay cho mục tiêu kiếm tiền bằng tai tiếng.

Câu view bằng clip dung tục, bán hàng bằng chiêu trò phản cảm có thể đem lại lợi ích nhất thời, nhưng cuối cùng chính những kẻ tạo ra content bẩn sẽ trả giá đắt: mất uy tín, mất nhân cách, thậm chí đối diện vòng lao lý. Một môi trường mạng văn minh chỉ có thể tồn tại khi cả cộng đồng cùng lên tiếng và nói “không” với sự rẻ rúng của nội dung bẩn.

Ngọc Mai