Cho vay đặc biệt ngăn hiện tượng rút tiền hàng loạt
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, hoạt động cho vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) là cần thiết nhằm ngăn chặn hiện tượng rút tiền hàng loạt tại tổ chức tín dụng cũng như hạn chế nguy cơ rủi ro lan truyền sang tổ chức tín dụng khác, hoặc để hỗ trợ cho phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc, nhằm tái cơ cấu các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.
Sáng 10/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng.
Hoạt động cho vay đặc biệt không tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các tổ chức tín dụng
Thông tin về nguồn tiền để cho vay đặc biệt và cơ chế kiểm soát việc cho vay đặc biệt của NHNN có lãi suất 0%/năm, không có tài sản bảo đảm, Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết: Việc cho vay đặc biệt được NHNN thực hiện từ nguồn tiền thực hiện chức năng của ngân hàng Trung ương về phát hành tiền, không sử dụng nguồn tiền từ ngân sách nhà nước (NSNN). Do vậy, việc NHNN cho vay đặc biệt có lãi suất 0% năm không dẫn đến rủi ro NSNN phải bù lãi suất.
"Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì tiếp tục rà soát, phối hợp với các cơ quan có liên quan để rà soát các quy định về xử lý các khoản cho vay đặc biệt của NHNN theo quy định về chế độ tài chính của NHNN", bà nêu.

Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Thị Hồng.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng nhấn mạnh, việc cho vay đặc biệt chỉ áp dụng với 2 trường hợp: Trường hợp thứ nhất là tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt (để chi trả cho người gửi tiền); Trường hợp thứ hai là cho vay đặc biệt để thực hiện phương án phục hồi, chuyển giao bắt buộc của các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt. Trường hợp thứ 2 chỉ áp dụng sau khi đã thực hiện các biện pháp nghiệp vụ của NHNN như tái cấp vốn, nghiệp vụ thị trường mở...
"Như vậy, hoạt động cho vay đặc biệt của NHNN là hoạt động cần thiết, ngăn chặn hiện tượng rút tiền hàng loạt tại tổ chức tín dụng cũng như hạn chế nguy cơ rủi ro lan truyền sang tổ chức tín dụng khác, hoặc để hỗ trợ cho phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc, nhằm tái cơ cấu các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt", Thống đốc NHNN Việt Nam lý giải. Bà cũng khẳng định, hoạt động cho vay đặc biệt nhằm mục tiêu đảm bảo an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, ANTT, an toàn xã hội, không nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các tổ chức tín dụng được vay đặc biệt.
Xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền quy định về lãi suất cho vay đặc biệt
Qua thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính (UBKTTC) Phan Văn Mãi cho biết, quy định về lãi suất cho vay đặc biệt của NHNN là nội dung quan trọng, ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, an ninh tài chính – tiền tệ quốc gia và nguồn lực của nền kinh tế. Do còn có cách hiểu khác nhau giữa các cơ quan, Thường trực Ủy ban đã có công văn gửi Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (UBPLTP) để tổng hợp, báo cáo Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội xin ý kiến kết luận của cơ quan có thẩm quyền về nội dung này.

Chủ nhiệm UBKTTC Phan Văn Mãi.
Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tán thành việc phân cấp cho vay đặc biệt từ Thủ tướng Chính phủ sang NHNN. Đồng thời, nhất trí phương án chỉnh lý về việc bỏ quy định chuyển tiếp đối với khoản vay đặc biệt NHNN quyết định trước thời điểm luật này có hiệu lực thi hành.
Đối với lãi suất vay đặc biệt, Thường trực UBKTTC đã có công văn gửi Thường trực UBPLTP. Chủ tịch Quốc hội đề nghị UBPLP khẩn trương có báo cáo gửi Đảng ủy Quốc hội xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền, làm cơ sở cho các cơ quan tiếp tục hoàn thiện quy định về lãi suất cho vay đặc biệt.
Về quyền thu giữ tài sản, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát kỹ lưỡng, tiếp thu tối đa ý kiến đại biểu và Cơ quan chủ trì soạn thảo về quy định liên quan đến điều kiện tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua bán, xử lý nợ có quyền thu giữ tài sản của các khoản nợ xấu; vai trò trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa UBND cấp xã và cơ quan Công an cấp xã.
"Việc thu giữ tài sản liên quan vấn đề tới đây nhập các xã, đề nghị ngân hàng có hướng dẫn cho chính quyền 2 cấp, cấp tỉnh như thế nào, cấp xã như thế nào để xử lý", Chủ tịch Quốc hội lưu ý và cho rằng, nếu luật lần này thông qua, chúng ta sẽ xử lý được các ngân hàng thua lỗ, kéo dài...