Chợ 'trên mây' ở Phú Thọ nhiều món lạ, khách bất ngờ nhất đặc sản rừng 4 chân
Một khu chợ ở Phú Thọ (Hòa Bình cũ) không chỉ là nơi buôn bán của người dân mà còn hút du khách tới tìm mua những loại đặc sản dưới xuôi hiếm khi có.
Có dịp đến xã Vân Sơn, tỉnh Phú Thọ (xã Vân Sơn, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình cũ) vào hồi tháng 8, Minh Anh (Hà Nội) thích thú khi được tham gia phiên chợ quê mà mỗi tuần chỉ họp 2 lần ở đây.
Đó là chợ Bò (hay còn gọi là chợ Lũng Vân), nằm ngay trung tâm xã Vân Sơn, cách trung tâm TP Hòa Bình cũ khoảng 50km, cách Hà Nội 120km. Chợ chỉ họp vào sáng thứ Ba và Chủ nhật hàng tuần.
Chợ Lũng Vân là điểm đến được nhiều du khách, tín đồ ưa xê dịch tìm tới trải nghiệm, tham quan. Ảnh: Ru Ba Than
Đến chợ vào buổi sáng sớm cuối tuần, cô gái trẻ cảm thấy không khí giao lưu, buôn bán rất tấp nập. Người dân từ khắp bản làng trong khu vực và những địa phương lân cận mang theo đủ loại nông sản, hàng hóa thiết yếu về đây để bày bán.
“Trong chợ thường bày bán các sản phẩm mà người dân tự sản xuất, khai thác được, chủ yếu là rau củ quả theo mùa.
Mùa này, ngoài măng trúc, su su, rau rừng… và các loại thảo dược, bà con còn mang đến chợ những sản vật 'hiếm có khó tìm' ở dưới xuôi như con chôm, chấu muỗm, chuột rừng…”, Minh Anh kể.



Chợ phiên ở đây bày bán nhiều mặt hàng mang đậm văn hóa, bản sắc của dân tộc Mường
Nữ du khách Hà Nội cho biết, cô khá ấn tượng với món thịt chuột rừng (người địa phương gọi là con hề hoạch). Loại chuột này chỉ ăn quả, cây rừng nên thịt có mùi thơm và lành, sạch.
Thịt chuột rừng cũng được người bán làm sạch, gác bếp khoảng 3 ngày cho dai, săn chắc hơn với lớp da ngả màu vàng nâu hấp dẫn. Thịt chuột đã sơ chế có thể chế biến thành nhiều món như nướng, xào lăn hay hấp, kho…



Đặc sản chuột rừng được bày bán phổ biến ở chợ phiên Lũng Vân
Trong thời gian khám phá chợ Lũng Vân, cô gái trẻ cũng tìm mua được một số đặc sản về làm quà cho người thân như rau rừng, lá tắm thảo dược dạng tươi và tỏi núi.
“Mặc dù đường di chuyển tới trung tâm xã còn xấu nhưng bù lại, không khí ở đây thoáng đãng, trong lành. Bởi xã Vân Sơn nằm lọt thỏm trong thung lũng trù phú ở độ cao chừng 1.200m so với mực nước biển, xung quanh là núi cao nên khí hậu mát mẻ quanh năm.
Nếu đến đúng ngày họp chợ phiên, du khách còn có thể trải nghiệm nhiều món đặc sản hấp dẫn”, vị khách Hà Nội bày tỏ.



Một số sản vật "trời ban" được bà con khai thác từ tự nhiên, đem xuống chợ bán như nhộng, tôm rừng, hoa gừng, măng...
Đặc sản lạ được bán nhiều trong chợ - "ấu trùng bà mụ" (còn gọi là con cơm nguội). Chúng sống dưới nước, sau đó bò lên bờ, lột xác thành chuồn chuồn. Ảnh: Ru Ba Than
Chia sẻ với PV VietNamNet, ông Nguyễn Duy Tư – Bí thư Đảng ủy xã Vân Sơn cho biết, chợ Lũng Vân từ xưa đến nay họp phiên chính vào sáng thứ Ba.
Nhiều năm gần đây, chợ mở thêm phiên sáng Chủ nhật, vừa thúc đẩy nhu cầu giao thương của bà con, vừa tạo điều kiện phát triển du lịch, hút khách thập phương tới trải nghiệm, tham quan.
Các mặt hàng bày bán trong chợ Lũng Vân chủ yếu là sản phẩm tự cung, tự cấp hoặc đồ tự nhiên mà bà con khai thác từ núi rừng nên không phải lúc nào cũng có, phụ thuộc theo ngày, theo mùa.

Những bó lá thuốc xanh tươi hay những gói thuốc đã sao khô bày bán trong chợ được giới thiệu là hỗ trợ trị bệnh dạ dày, đau xương khớp...
Vị lãnh đạo địa phương cũng tiết lộ, chợ Lũng Vân bày bán nhiều sản vật bản địa, mùa nào thức nấy, từ rau củ quả như su su Quyết Chiến, tỏi tía Bắc Sơn, măng trúc, rau rừng, ngô, bí, ớt... cho đến các món độc lạ như chuột núi, ốc núi hay côn trùng (muỗm, bọ xít, dế…).
Ngoài ra, không thể không kể đến loại quả đặc sản nức tiếng nơi đây - quýt cổ Nam Sơn. Đây là giống quýt quả nhỏ, vỏ sần nhưng thơm, vị chua ngọt đậm, ăn vừa ngon, vừa có thể dùng vỏ làm thuốc trị ho, tiêu đờm.

Quýt Nam Sơn nổi tiếng bởi vỏ mỏng, múi dày, mọng nước, mùi thơm đặc trưng
Mùa quýt cổ Nam Sơn thường bắt đầu từ tháng 11 đến đầu tháng 12 dương lịch. Thời điểm này, quýt chín rộ, giá trị thương phẩm cao nhờ chất lượng thơm ngon và việc thu hoạch diễn ra sớm hơn so với các giống quýt khác.