Chợ Tân Định, TPHCM: Nỗ lực bảo đảm phòng chống cháy, nổ

Đặt công tác PCCC lên hàng đầu

Nằm lọt thỏm giữa khu dân cư sầm uất, chợ Tân Định không chỉ là "ngôi nhà chung" của gần 1.000 hộ kinh doanh mà còn là một công trình độc đáo mang dấu ấn của Sài Gòn xưa. Chợ có diện tích khoảng 3.000m2 được xây dựng vào năm 1926, hoàn thành năm 1927 tại một vị trí đắc địa. Bao quanh chợ là 4 tuyến đường, gồm: Hai Bà Trưng, Nguyễn Hữu Cầu, Mã Lộ, Nguyễn Văn Nghĩa. Trong đó, mặt tiền chính quay về hướng nam ra đường Hai Bà Trưng. Mặt trước chợ nổi bật theo lối kiến trúc kiểu Pháp với 3 tháp chuông: một tháp nằm giữa, 2 tháp hai bên. Vào những năm 50 - 60 của thế kỷ trước, hai bên hông chợ còn có bãi đậu xe hơi, phía sau là bến xe ngựa.

Trải qua gần 100 năm hình thành, phát triển, chợ Tân Định luôn là cái tên "hot" đối với khách hàng, là một trong các "địa chỉ đỏ” của khách du lịch trong và ngoài nước. Người ta ghé chợ Tân Định không chỉ mua một món ăn, một món đồ lưu niệm mà còn được mua một câu chuyện về ký ức, văn hóa, truyền thống của người Sài Gòn.

Chợ Tân Định luôn là cái tên "hot" đối với khách hàng và khách du lịch

Đến chợ Tân Định, chúng tôi không khỏi ấn tượng về mức độ gọn gàng trong việc sắp xếp hàng hóa cũng như công tác bảo đảm vệ sinh môi trường, PCCC. Trong chợ, nhiều lối đi được bố trí khoa học, thông thoáng; hệ thống đèn đóm, quạt điện được bố trí quy củ; CP, cầu dao, dây điện được lắp đặt ngăn nắp, bình chữa cháy có ở khắp nơi...

Ông Hoàng Văn Đạt, Đội trưởng Đội Bảo vệ chợ Tân Định cho biết: "Khác với nhiều chợ truyền thống, chợ Tân Định nổi tiếng với nhiều mặt hàng vải vóc, quần áo, là những vật liệu dễ bắt lửa, dễ cháy. Bên cạnh đó, chợ còn nổi tiếng với khu ẩm thực đặc sắc. Để tạo ra các món ăn, tiểu thương ở chợ phải sử dụng nhiều nguồn nhiệt trong quá trình nấu nướng. Trước thực trạng đó, BQL chợ luôn đặt công tác PCCC lên hàng đầu.

Nhằm phòng ngừa cháy, nổ, từ 19 giờ tối trở đi, lực lượng bảo vệ sẽ đi kiểm tra và tắt tất cả các cầu dao, bao gồm cầu dao các sạp và cầu dao tổng. BQL chợ thành lập đội PCCC cơ sở làm lực lượng nòng cốt, đáp ứng xử lý mọi sự cố xảy ra; bố trí hơn 200 bình chữa cháy khắp các lối đi trong chợ, các bình chữa cháy này đều được ghi tỉ mỉ về thời hạn sử dụng để nạp khí định kỳ; vận động thương nhân chợ sử dụng an toàn các thiết bị điện.

Hệ thống quạt gió, đèn chiếu sáng, cầu dao điện được bố trí gọn gàng, khoa học

Theo đó, các quầy, sạp phải đặt CP điện đúng quy định, tiện lợi để khi có sự cố xảy ra, mọi người dễ dàng nhìn thấy để ngắt cầu giao. Nhắc nhở bà con vệ sinh lau chùi, kiểm tra độ an toàn hệ thống chiếu sáng, quạt mát, tránh để bị dơ và các sự cố rò điện; vận động thương nhân không bày biện hàng hóa lấn chiếm lối đi, không che chắn các bình chữa cháy; thường xuyên kiểm tra, bảo trì các thiết bị PCCC. Chẳng hạn như máy bơm, hồ nước chữa cháy, áp lực đường ống... phải được kiểm tra hàng ngày và phải được ghi chép đầy đủ. Cán bộ viên chức nào quên kiểm tra máy bơm chữa cháy, quên ghi nhật ký máy bơm chữa cháy sẽ bị BQL chợ xử lý nghiêm.

Hàng năm, BQL chợ mời lực lượng Công an đến kiểm tra, hướng dẫn những gì còn thiếu sót để mình thực hiện; ký hợp đồng với một đơn vị chuyên môn để bảo trì, bảo dưỡng hệ thống báo cháy, bình chữa cháy, bảo đảm chúng hoạt động tốt. Nhanh chóng sửa chữa, thay thế các thiết bị hư hỏng. Riêng đối với thiết bị PCCC nếu bị hư, cũ phải xử lý ngay. Đối với các trường hợp đốt vàng mã, nhang đèn thờ cúng, BQL chợ kiên quyết không cho bà con đốt ở trong chợ. Phát hiện bà con nào đốt vàng mã, BQL chợ sẽ đình chỉ kinh doanh hộ đó từ 4 - 5 ngày, lực lượng bảo vệ ở khu vực đó cũng bị xử lý nghiêm.

Hơn 200 bình chữa cháy được bố trí khắp các lối đi trong chợ

Không chỉ phòng cháy cho chợ

Để công tác phòng PCCC thành công, không thể thiếu vai trò của bà con tiểu thương. Bởi BQL hay lực lượng bảo vệ không thể bao quát hết mọi ngóc ngách trong chợ, không phải lúc nào cũng có mặt tại mọi điểm cháy để ứng cứu.

Nhận thấy tầm quan trọng của việc PCCC, chị Danh Thị Minh Uyên (SN 1989), kinh doanh mặt hàng khô ở chợ Tân Định chia sẻ, chị thường xuyên được BQL chợ và cơ quan chức năng tổ chức các buổi tập huấn về PCCC. Sau những buổi tập huấn ấy, chị luôn ý thức trong việc sắp xếp hàng hóa gọn gàng ngăn nắp, sử dụng thiết bị điện tiết kiệm, không giăng mắc điện đóm lung tung. Chị cho biết: "Bao nhiêu tài sản, vốn liếng trong nhà tui đều để ở đây hết nên lúc nào tui cũng xem phòng chống cháy, nổ là công việc hàng ngày của mình. Hàng hóa của mình có an toàn, đảm bảo thì mới có cái để làm "cần câu cơm"".

Hệ thống máy bơm được kiểm tra hàng ngày

Vốn xem chợ là "ngôi nhà thứ hai", anh Nguyễn Văn Long (SN 1968), kinh doanh quần áo trẻ em và một số mặt hàng thiết yếu khác cho biết: "Công tác PCCC tại chợ Tân Định được thực hiện rất tốt. BQL chợ luôn quan tâm tập huấn, phổ biến kiến thức phòng ngừa cháy, nổ cho bà con. Ngoài ý thức sắp xếp hàng hóa gọn gàng, lối đi thông thoáng, tiểu thương chợ Tân Định còn có chủ trương "ba không": không đốt nhang, không đốt giấy tiền vàng bạc, không được hút thuốc trong chợ. Khi nhìn thấy vị khách nào đó vô tình hút thuốc trong chợ, tiểu thương ở đây liền nhắc nhở họ không được hút thuốc.

Theo anh Long, điều quan trọng nhất trong công tác PCCC là sử dụng an toàn hệ thống điện. Do đó, bên cạnh việc lắp đặt hệ thống điện gọn gàng, khoa học thì tiểu thương phải cân đối mức tiêu thụ làm sao cho hài hòa, vừa đủ, bảo đảm điện không bị quá tải, đường dây không bị nóng.

Tiểu thương thường xuyên được tập huấn về PCCC

Đối với những hộ kinh doanh ăn uống tại chợ Tân Định cũng có những bước chuyển biến tích cực. Trước đây, đa số bà con dùng than, củi để đun nấu nhưng hiện nay họ đã chuyển qua nấu bằng bếp điện. Trừ một số trường hợp không thể chuyển sang bếp điện được thì bà con thiết kế bếp nấu chìm xuống dưới, làm sao đó để bảo đảm an toàn phòng chống cháy.

Không chỉ bảo đảm PCCC cho chợ, BQL và lực lượng bảo vệ chợ Tân Định còn quan tâm đến công tác PCCC cho các hộ dân xung quanh. Ông Hoàng Văn Đạt cho biết: "Trong khu dân cư, họ không có kinh nghiệm cũng như không được trang bị các thiết bị PCCC đầy đủ như ở chợ, nên khi có sự cố cháy, nổ xảy ra, BQL và lực lượng bảo vệ chợ sẵn sàng đến ứng cứu".

Theo ông Đạt, vừa rồi một ngôi nhà bên chợ bị cháy. Nghe người dân hô hoán, anh em bảo vệ chợ liền xách 6 - 7 bình chữa cháy qua dập lửa. Thậm chí, khi phát hiện bà con xung quanh chợ đốt vàng mã, anh em bảo vệ phải canh chừng, khi nào họ đốt xong, lửa tắt hết, lúc đó mình mới an tâm rời đi.

Nhờ đặt công tác PCCC lên hàng đầu nên từ khi thành lập đến nay chưa có sự cố cháy, nổ lớn nào xảy ra tại chợ Tân Định. Đây không chỉ là trách nhiệm của BQL, đội ngũ bảo vệ mà còn là sự nỗ lực không ngừng của tập thể tiểu thương chợ Tân Định - lực lượng được xem là "xương sống" trong việc phòng ngừa cháy, nổ.

HẢI VĂN - VĂN CƯƠNG