Chính vụ sầu riêng Đắk Lắk giảm cảnh tranh mua, thị trường dần ổn định

Tại buôn Jung, xã Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk ông Y Thơm cho biết vườn sầu riêng của gia đình chỉ thu được khoảng 35 tấn, thấp hơn nhiều so với các mùa trước: “Do điều kiện thời tiết bất lợi nên một số vườn bị mất mùa, mẫu trái rất xấu so với mọi năm nên xuất khẩu năm nay tỉ lệ đạt thấp cho nên giá cũng gặp khó khăn. Tôi định bán xô lùa nếu được thì 40.000 - 50.000 đồng/kg.”

Không chỉ vườn ông Y Thơm, nhiều nông hộ ở Krông Pắc, Krông Năng hay Cư Kuin cũng chung cảnh. Nếu như năm ngoái thương lái chen nhau đặt cọc, giá biến động từng ngày, thì nay thị trường lắng xuống rõ rệt. Chất lượng trái giảm khiến doanh nghiệp buộc phải cân nhắc kỹ.

Ông Lê Đăng Minh, xã Quảng Phú, tỉnh Đắk Lắk phấn khởi khi vườn sầu riêng của mình sản phẩm đạt chuẩn thương lái mua với giá cao.

Ông Lê Anh Trung, Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk, phân tích: thị trường Trung Quốc – đầu ra chủ lực – cũng đã siết chặt nhập khẩu. Nếu trước đây thương lái còn dễ gom hàng theo đường tiểu ngạch thì nay, quy định về mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói và truy xuất nguồn gốc buộc hoạt động thu mua phải đi vào khuôn khổ. Cùng với đó, Nhà nước ban hành quy định thương lái phải đăng ký kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ thuế khi mua bán sầu riêng.

Ông Lê Anh Trung nhấn mạnh: “Thương lái muốn thu mua sầu riêng phải đăng ký kinh doanh ngành nghề có điều kiện. Nếu không, khi cơ quan thuế hoặc công an phát hiện sẽ bị xử phạt rất nặng. Từ ngày 1/7, hoạt động mua bán phải chịu thuế 5%, mức phạt cho các trường hợp vi phạm cũng không hề thấp. Chính vì có hành lang pháp lý rõ ràng, thị trường năm nay ổn định hơn, không còn tình trạng đổ xô như trước. Ngoài ra, phía Trung Quốc cũng đang theo dõi sát tình hình mua bán của Việt Nam, do vậy cả thương lái lẫn doanh nghiệp đều phải thận trọng”.

Thương lái muốn thu mua sầu riêng phải đăng ký kinh doanh ngành nghề có điều kiện.

Với sự thay đổi về pháp lý, thị trường và cả đặc điểm mùa vụ mới, tình trạng thương lái bẻ cọc, bẻ kèo, tranh mua bát nháo ở vụ sầu riêng năm nay đã giảm. Nông dân cũng thay đổi tâm lý, biết tính toán thời điểm bán.

Ông Nguyễn Công Điềm, xã Ea Knuêc, tỉnh Đắk Lắk nhận xét: “Những năm trước giá cả lên xuống bấp bênh, năm nay nhờ cơ quan quản lý và doanh nghiệp Nhà nước vào cuộc, thị trường ổn định hơn nhiều.”

Ông Lê Đăng Minh, xã Quảng Phú, tỉnh Đắk Lắk chia sẻ: Năm nay tôi thu mùa thứ 5, sản lượng dự kiến được 20 tấn. Đến thời điểm này cũng đạt được như mong muốn, cơm sầu riêng dày, giá bán 70.000 đồng/kg”.

Hiện toàn tỉnh Đắk Lắk có khoảng 40.000 hec-ta sầu riêng, hơn 26.000 hec ta cho thu hoạch, sản lượng niên vụ 2025 ước đạt 392.000 tấn, kéo dài từ tháng 8 đến tháng 10. Để bảo đảm tiêu chuẩn xuất khẩu, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị về sản xuất và tiêu thụ sầu riêng vụ 2025, yêu cầu các địa phương quản lý chặt mã vùng trồng, cơ sở đóng gói, giám sát an toàn thực phẩm, ngăn chặn ép giá.

Đắk Lắk có khoảng 40.000 hec-ta sầu riêng, hơn 26.000 hec-ta cho thu hoạch, sản lượng niên vụ 2025 ước đạt 392.000 tấn, kéo dài từ tháng 8 đến tháng 10.

Ông Nguyễn Minh Huấn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk, khẳng định: “Sở phối hợp với UBND các xã, phường nâng cao nhận thức quản lý chất lượng, hướng dẫn canh tác thích ứng biến đổi khí hậu; tăng cường kiểm tra an toàn thực phẩm, mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu.”

Niên vụ 2025 có thể khiến nông dân sầu riêng Đắk Lắk chưa hài lòng vì lợi nhuận giảm. Nhưng về lâu dài, khi chất lượng sản phẩm, kỷ cương của thị trường trở nên ổn định, sẽ giúp ngành hàng này phát triển bền vững, tránh “cơn sốt ảo” và hướng tới giá trị thực trên thị trường quốc tế.

Hương Lý/VOV Tây Nguyên