Chính thức duyệt đề án nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Để đạt mục tiêu nâng hạng theo tiêu chuẩn của FTSE Russell, Việt Nam sẽ tập trung giải quyết vấn đề yêu cầu ứng trước tiền mua chứng khoán. Ảnh: Nam Khánh.

Mục tiêu tổng quát của đề án là góp phần thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước trong việc phát triển thị trường chứng khoán thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế; đồng thời hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước và tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế.

Trong ngắn hạn, mục tiêu đặt ra là đáp ứng đầy đủ tiêu chí để nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell trong năm 2025, duy trì xếp hạng này trong thời gian tới. Về dài hạn, Đề án hướng đến việc đáp ứng các tiêu chí để thị trường chứng khoán Việt được nâng lên nhóm thị trường mới nổi của MSCI và thị trường mới nổi bậc cao của FTSE Russell từ nay đến năm 2030.

Để đạt mục tiêu nâng hạng theo tiêu chuẩn của FTSE Russell, Việt Nam sẽ tập trung giải quyết vấn đề "yêu cầu ứng trước tiền mua chứng khoán" nhằm tháo gỡ rào cản ký quỹ trước khi giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài trong giai đoạn chưa triển khai cơ chế Đối tác bù trừ trung tâm (CCP).

Đồng thời, minh bạch hóa thông tin về tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa trong các lĩnh vực để đảm bảo nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thông tin bình đẳng.

Nhóm giải pháp duy trì hạng trong ngắn hạn bao gồm đơn giản hóa thủ tục đăng ký và mở tài khoản cho nhà đầu tư nước ngoài; giảm hồ sơ hành chính trong mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp; tăng cường kết nối hệ thống thông tin giữa ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán phục vụ giao dịch (STP); triển khai cơ chế tài khoản giao dịch tổng (OTA); và ổn định thị trường ngoại hối nhằm ứng phó biến động dòng vốn quốc tế.

Ngoài ra, đề án cũng đặt mục tiêu tăng cường năng lực hệ thống giao dịch, thanh toán để đáp ứng khối lượng giao dịch lớn; củng cố năng lực giám sát của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông qua nâng cấp nhân sự và công nghệ; đồng thời đẩy mạnh phối hợp liên ngành giữa Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Công an nhằm giám sát, phòng ngừa rủi ro và đảm bảo an ninh, an toàn.

Để hướng tới tiêu chuẩn thị trường mới nổi bậc cao của FTSE Russell và thị trường mới nổi của MSCI, đề án xác định cần tiếp tục rà soát quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài, mở rộng tỷ lệ sở hữu và loại bỏ những ngành nghề không cần thiết bị hạn chế về tỷ lệ sở hữu nước ngoài.

Bên cạnh đó là phát triển hạ tầng thanh toán, bù trừ tiên tiến phù hợp với cơ chế thanh toán không yêu cầu ký quỹ 100% và cơ chế CCP; từng bước triển khai cho vay, cho vay chứng khoán và bán khống có kiểm soát thông qua cơ chế bán chứng khoán chờ về, giao dịch trong ngày.

Một số nhiệm vụ khác bao gồm phát triển thị trường ngoại hối với các công cụ phòng ngừa rủi ro cho hoạt động đầu tư gián tiếp; giữ ổn định chính sách tài khóa - tiền tệ để đảm bảo vĩ mô ổn định; hiện đại hóa hệ thống giao dịch và thanh toán; tăng tính thanh khoản thông qua triển khai các loại lệnh.

Đề án cũng nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng quản trị công ty, khuyến khích doanh nghiệp lớn áp dụng chuẩn báo cáo tài chính quốc tế (IFRS), tăng cường giám sát kiểm toán, đào tạo và phổ biến kiến thức cho nhà đầu tư trong nước, đồng thời khuyến khích đầu tư qua các định chế chuyên nghiệp.

Song song đó, thị trường sẽ được phát triển thêm các sản phẩm mới như trái phiếu cho phát triển cơ sở hạ tầng, trái phiếu xanh, hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai mới, chứng chỉ lưu ký, chứng chỉ quỹ đầu tư chứng khoán mới và các công cụ tài chính xanh. Hệ thống chỉ số chứng khoán sẽ được cải tiến, đa dạng hóa để trở thành tài sản cơ sở cho các sản phẩm phái sinh.

Hồng Nhung