Chính sách tài chính mới: Thúc đẩy nền kinh tế minh bạch, hiệu quả

Khẳng định vai trò của khung pháp lý trong phát triển kinh tế

Sáng ngày 31/7/2025, hội nghị “Cập nhật mới quy định pháp luật trong lĩnh vực tài chính: Những tác động đối với nhà đầu tư” đã diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh, do Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) phối hợp với Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh (ITPC) tổ chức. Sự kiện thu hút hơn 200 đại biểu đến từ các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, luật sư và các đại diện cơ quan nhà nước.

Đại biểu tham dự sự kiện. Ảnh: Minh Khuê

Phát biểu tại hội nghị, TS. Trần Du Lịch, Phó Chủ tịch VIAC, khẳng định rằng hiện là "thời điểm vàng" để Việt Nam xây dựng nền kinh tế tự lực, tự cường. Để làm được điều này, một khung pháp lý vững chắc là nền tảng cơ bản. Ông cũng cho biết, trong thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều quyết sách mới, mang tính “bước ngoặt”, nhằm thúc đẩy nền kinh tế minh bạch, công bằng và hiệu quả.

Tuy nhiên, với những thay đổi lớn này, các doanh nghiệp cần cẩn trọng hơn trong hoạt động đầu tư và kinh doanh, chủ động cập nhật thông tin pháp lý và phối hợp hiệu quả với cơ quan nhà nước để đảm bảo triển khai an toàn.

TS. Trần Du Lịch cũng lưu ý rằng, bên cạnh việc sửa đổi và hoàn thiện các quy định hiện hành, một số tỉnh, thành trọng điểm đang nghiên cứu triển khai các mô hình đầu tư mới để thích ứng với yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Một trong những mô hình nổi bật là Trung tâm Tài chính quốc tế, một bước đi chiến lược để Việt Nam hội nhập sâu rộng vào thị trường tài chính toàn cầu và thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng, bên cạnh các cơ hội mới, doanh nghiệp cần chuẩn bị đối phó với nhiều rủi ro tiềm ẩn, bao gồm các tranh chấp phức tạp có thể phát sinh.

TS. Trần Du Lịch, Phó Chủ tịch VIAC. Ảnh: Minh Khuê

Đồng quan điểm, bà Cao Thị Phi Vân - Phó Giám đốc ITPC - nhấn mạnh, thời gian qua, khung pháp lý trong lĩnh vực tài chính và thuế đã có nhiều điều chỉnh quan trọng, nhằm tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Bà Phi Vân đồng thời khẳng định, các hội nghị cập nhật quy định pháp luật đóng vai trò quan trọng trong việc phổ biến các điểm mới, giúp cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia pháp lý trao đổi, giải quyết vướng mắc trong thực tiễn. Bà cho rằng, chỉ khi doanh nghiệp nắm vững "luật chơi" và chuẩn bị kỹ lưỡng về pháp lý, họ mới có thể tận dụng tối đa cơ hội phát triển và hạn chế rủi ro, đồng thời đóng góp vào quá trình chuyển đổi kinh tế bền vững của đất nước.

Cơ hội cho các nhà đầu tư

Trong khuôn khổ hội nghị, các đại biểu đã trình bày nhiều tham luận chuyên môn sâu sắc, phản ánh các điểm mới trong chính sách pháp luật tài chính, cũng như những tác động tích cực đối với thị trường tài chính và doanh nghiệp Việt Nam.

PGS. TS. Lê Vũ Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học quốc gia TP. Hồ Chí Minh). Ảnh: Minh Khuê

Một trong những tham luận đáng chú ý là phần trao đổi của PGS. TS Lê Vũ Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học quốc gia TP. Hồ Chí Minh), Trọng tài viên VIAC về "Một số điểm mới của Luật Chứng khoán (sửa đổi) và những tác động tích cực đến hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam".

PGS. TS Lê Vũ Nam nhận định, Luật Chứng khoán sửa đổi, có hiệu lực từ năm 2024, chính là "bước đột phá của đột phá" trong bối cảnh thị trường tài chính Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ. Theo ông, các quy định mới này không chỉ giúp giải quyết các vướng mắc tồn đọng từ Luật Chứng khoán 2019 mà còn tạo ra cơ hội lớn cho sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán.

Những điều chỉnh về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, chào bán chứng khoán riêng lẻ và công khai sẽ nâng cao tính minh bạch, an toàn cho các giao dịch và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Đồng thời, các điều kiện này cũng sẽ thúc đẩy hoạt động huy động vốn cho doanh nghiệp và thu hút nguồn vốn FDI chất lượng.

TS. LS Phan Hoài Nam, Tổng giám đốc W&A Consulting Law Firm, Trọng tài viên VIAC. Ảnh: Minh Khuê

Cũng tại hội nghị, TS. LS Phan Hoài Nam, Tổng giám đốc W&A Consulting Law Firm, Trọng tài viên VIAC, đã có phần trình bày về “Các chính sách thuế mới đáng chú ý trong năm 2025”. Theo ông Hoài Nam, các chính sách thuế mới sẽ chính thức có hiệu lực từ 1/7/2025 và sẽ tác động trực tiếp đến doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực. Một trong những điểm đáng chú ý là quy định mới về khấu trừ thuế giá trị gia tăng đối với chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.

Chính sách này hứa hẹn sẽ giúp doanh nghiệp minh bạch hơn trong việc hạch toán thuế. Đồng thời, các quy định về hoàn thuế giá trị gia tăng đối với dự án đầu tư mới và mở rộng cũng sẽ giúp doanh nghiệp triển khai các dự án hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, chính sách về thuế thu nhập doanh nghiệp mới cho phép doanh nghiệp bù trừ lãi từ kinh doanh bất động sản với lỗ từ các hoạt động sản xuất khác, giúp tối ưu hóa nghĩa vụ thuế và linh hoạt hơn trong chiến lược tài chính.

TS. LS Phan Hoài Nam cũng chia sẻ các thay đổi trong thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế áp dụng cho các hoạt động thương mại điện tử, một lĩnh vực đang phát triển nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý.

Ngoài ra, bà Tô Thị Kim Thoa, Trưởng phòng Hợp tác công tư và Quản lý nợ, Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh, cũng đã trình bày về “Bức tranh TP. Hồ Chí Minh trong bối cảnh khung pháp lý thay đổi và thành lập trung tâm tài chính quốc tế”. Bà Thoa thông tin về Nghị quyết số 222/2025/QH15, được Quốc hội thông qua vào ngày 27/6/2025, quy định về việc thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Trung tâm này sẽ là một yếu tố quan trọng nhằm thu hút đầu tư và thúc đẩy nền kinh tế. TP. Hồ Chí Minh, với vai trò là đầu tàu kinh tế của Việt Nam, đang hướng đến hình thành một trung tâm tài chính mang tầm khu vực và quốc tế.

Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa trung ương và chính quyền thành phố, cùng với việc hoàn thiện môi trường pháp lý để đảm bảo sự minh bạch và thu hút nhà đầu tư.

Trong phần tham luận pháp lý, TS. LS Nguyễn Trung Nam, Luật sư sáng lập EPLegal, Phó Giám đốc Trung tâm Hòa giải Việt Nam (VMC), đã có những chia sẻ về cơ chế giải quyết tranh chấp trong trung tâm tài chính quốc tế.

Ông nhấn mạnh rằng mô hình Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, hoạt động trong khuôn khổ pháp lý cởi mở, sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho các sản phẩm tài chính mới, như tài chính xanh và tài sản số. Điều này sẽ thu hút dòng vốn đầu tư quốc tế, đặc biệt là các định chế tài chính và công nghệ tiên tiến.

Tuy nhiên, LS. Nguyễn Trung Nam cũng cho rằng, để Việt Nam hội nhập thành công, cần xây dựng một khung pháp lý phù hợp với hệ thống thông luật (common law), làm rõ các quy định liên quan đến tổ chức và vận hành của trung tâm tài chính quốc tế, từ đó nâng cao uy tín và năng lực cạnh tranh của thị trường tài chính Việt Nam.

Thanh Minh