Chính sách dân tộc góp phần thay 'áo mới' ở Na Son

Một góc trung tâm xã Na Son, tỉnh Điện Biên.

Đồng thuận từ cơ sở

Sau sáp nhập theo Nghị quyết 6556-QĐ/TU, xã Na Son (tỉnh Điện Biên) có diện tích tự nhiên 230,71km2, dân số 15.331 người thuộc bốn dân tộc chủ yếu Thái, Mông, Khơ Mú, Kinh.

Trong bối cảnh xuất phát điểm thấp, địa hình chia cắt, hạ tầng thiếu đồng bộ, nhiệm kỳ 2020-2025 được xem là giai đoạn then chốt để địa phương thực thi các chính sách dân tộc, đặc biệt là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021–2025.

Nhờ sự lãnh đạo sát sao của Đảng ủy xã, HĐND, UBND và sự đồng thuận của người dân, xã Na Son từng bước tháo gỡ các điểm nghẽn lâu năm. Công tác tuyên truyền, vận động được tăng cường mạnh mẽ từ cấp ủy, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội đến từng bản, từng hộ dân.

31/41 trưởng bản là Đảng viên, tạo nền tảng quan trọng để chính sách đi vào đời sống. Nhiều nội dung dân vận được triển khai theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, giúp củng cố khối đoàn kết và nâng cao ý thức tự lực của cộng đồng.

Chương trình “Dân vận khéo” gắn với xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững lan tỏa sâu rộng. Ủy ban MTTQ và các đoàn thể hoàn thành hiệu quả nhiều phong trào, đồng thời triển khai những hoạt động thiết thực như hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 497 căn nhà cho hộ nghèo, người có công với tổng kinh phí gần 24 tỷ đồng.

Đây là những tác động xã hội lớn, góp phần ổn định đời sống, tạo niềm tin cho người dân vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Công tác giáo dục và đào tạo với con em đồng bào dân tộc thiểu số được đặc biệt quan tâm.

Hiệu quả từ Chương trình mục tiêu quốc gia

Ba Chương trình mục tiêu quốc gia được Na Son triển khai đồng bộ, trong đó Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giữ vai trò trụ cột.

Giai đoạn 2021-2025, xã được phân bổ 114,796 tỷ đồng, gồm 97,248 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển và 17,548 tỷ đồng vốn sự nghiệp. Tính đến nay, xã đã giải ngân 108,238 tỷ đồng, đạt 94,28% kế hoạch, góp phần hoàn thiện 15 công trình hạ tầng thiết yếu; nhiều tuyến đường, công trình nước sinh hoạt, cơ sở giáo dục được cải thiện rõ rệt, tạo bước đột phá trong đời sống dân cư.

Chương trình xây dựng nông thôn mới cũng đạt kết quả cao, với 13/19 tiêu chí, giải ngân đạt 94,35%. Chương trình giảm nghèo bền vững được triển khai với tổng vốn 20,642 tỷ đồng, trong đó đã giải ngân hơn 17,3 tỷ đồng.

Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm từ 41,33% (2021) xuống 28,94% (2024), mức giảm bình quân 5,47%/năm, một con số thể hiện nỗ lực rất lớn trong điều kiện xã vùng cao, địa hình khắc nghiệt.

Trong sản xuất nông nghiệp, Na Son tận dụng lợi thế đất đai để phát triển cây trồng chủ lực. Tổng diện tích gieo trồng cây lương thực đạt 2.671ha, tăng 380ha so với 2020, sản lượng lương thực đạt 6.930 tấn.

Cây mắc ca, hướng đi mới của Na Son, đang phát triển ổn định với 778,8ha duy trì chăm sóc, cùng 118,8ha mắc ca trồng mới, 53,52ha cà phê. Sản phẩm lạc đỏ Na Son đạt chuẩn OCOP 3 sao và đem lại doanh thu 245 triệu đồng/năm.

Ngoài nông nghiệp, thương mại dịch vụ được mở rộng, toàn xã có 1 chợ trung tâm, 1 chợ phiên và hơn 450 cơ sở kinh doanh. 41/41 bản có điện lưới quốc gia; một dự án điện gió đang được hoàn thiện thủ tục triển khai tại Keo Lôm, mở ra triển vọng mới trong phát triển năng lượng tái tạo.

Giáo dục là một trong những lĩnh vực hưởng lợi trực tiếp từ chính sách dân tộc và các nguồn lực đầu tư của Nhà nước. Đến hết năm 2024, Na Son có 12 trường, 152 lớp với 4.225 học sinh. Trong số này, 10/12 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt 83,33%, một tỉ lệ cao đối với xã vùng cao có địa bàn rộng và dân cư phân tán.

Tỷ lệ huy động trẻ 5 tuổi ra lớp đạt 100%; học sinh vào lớp 1 đạt 100%; học sinh hoàn thành chương trình tiểu học đạt 100% và bậc THCS đạt 85,7%. Đây là minh chứng rõ nhất cho nỗ lực nâng cao dân trí, bồi dưỡng thế hệ trẻ.

Đội ngũ giáo viên gồm 333 cán bộ, giáo viên, nhân viên; 97,9% đạt chuẩn, 25% trên chuẩn, thể hiện sự quan tâm lớn dành cho nguồn nhân lực giáo dục.

Cơ sở vật chất trường lớp được đầu tư mạnh mẽ thông qua nguồn vốn của các chương trình mục tiêu và ngân sách địa phương. Nhiều phòng học, thiết bị dạy học, khu bán trú được bổ sung, nâng cấp, tạo môi trường học tập ngày càng tốt hơn. Mạng lưới trường lớp cũng được sắp xếp tinh gọn, phù hợp điều kiện thực tế sau sáp nhập.

Cô và trò trường PTDTBT Tiểu học Sam Măn.

An sinh xã hội và đời sống người dân cải thiện

Cùng với phát triển kinh tế và giáo dục, công tác y tế, dân số và an sinh xã hội đạt nhiều kết quả đột phá. Xã Na Son có 1 trạm y tế đạt chuẩn quốc gia, 5 bác sĩ và 17 y sỹ, điều dưỡng. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 97%. Công tác tiêm chủng cho trẻ dưới 1 tuổi đạt trên 95%, góp phần duy trì sức khỏe cộng đồng ổn định.

Các chương trình hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề, tạo việc làm được đẩy mạnh. Xã có 1.016 lao động làm việc ngoài tỉnh và xuất khẩu lao động, mang lại thu nhập ổn định cho nhiều hộ dân. Hơn 850 hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ cây giống, vật nuôi, phương tiện sản xuất và tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản.

Đời sống văn hóa được cải thiện với 73% gia đình đạt danh hiệu văn hóa, 65% bản, tổ dân phố văn hóa. 41/41 bản có nhà văn hóa, 100% đội văn nghệ hoạt động thường xuyên, góp phần bảo tồn bản sắc Thái, Mông, Khơ Mú trên địa bàn.

Công tác quốc phòng - an ninh giữ vững ổn định. Xã tổ chức 6 cuộc diễn tập, tuyển quân đạt 100% chỉ tiêu, xử lý hiệu quả các vấn đề liên quan đến an ninh cơ sở, ngăn chặn hoạt động tuyên truyền tôn giáo trái pháp luật, di cư tự do, tội phạm ma túy.

Những kết quả đạt được của Na Son trong giai đoạn 2020-2025 là nền tảng quan trọng để địa phương đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 trở thành xã vùng cao phát triển ở mức khá của tỉnh.

Đảng bộ xã xác định rõ những trọng tâm chiến lược: Phát triển nông - lâm nghiệp bền vững; đẩy mạnh chuyển đổi số; phát triển giáo dục - y tế - văn hóa; đảm bảo quốc phòng - an ninh; nâng cao chất lượng hệ thống chính trị.

Sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền, sự tham gia tích cực của MTTQ, các tổ chức đoàn thể và đặc biệt là tinh thần đoàn kết, tự lực của người dân chính là yếu tố quyết định để chính sách dân tộc tiếp tục phát huy hiệu quả, đưa Na Son phát triển nhanh, bền vững trong những năm tới.

Ngọc Diệp