Chính quyền ông Trump áp đặt lệnh trừng phạt 'chưa từng có' lên ICC

Ngày 5-6, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với bốn thẩm phán của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC). Đây một động thái trả đũa chưa từng có sau khi tòa án này phát lệnh bắt Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và trước đó từng mở cuộc điều tra cáo buộc tội ác chiến tranh của binh sĩ Mỹ tại Afghanistan, theo hãng tin Reuters.

Mỹ đưa vào danh sách trừng phạt các thẩm phán Solomy Balungi Bossa từ Uganda, Luz del Carmen Ibanez Carranza từ Peru, Reine Adelaide Sophie Alapini Gansou từ Benin và Beti Hohler từ Slovenia, theo tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio.

“Với tư cách là thẩm phán ICC, bốn người này đã trực tiếp tham gia các hành động phi pháp và vô căn cứ của ICC nhằm vào Mỹ hoặc đồng minh thân cận của chúng tôi là Israel. ICC đã bị chính trị hóa và tự ý tuyên bố quyền điều tra, truy tố công dân Mỹ và các đồng minh của chúng tôi một cách vô tội vạ” - theo ông Rubio.

Trụ sở Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) tại TP The Hague (Hàn Lan). Ảnh: ICC

ICC đã lên án động thái này, cho rằng đó là một nỗ lực nhằm làm suy yếu tính độc lập của một cơ quan tư pháp quốc tế vốn mang lại hy vọng và công lý cho hàng triệu nạn nhân của những “tội ác kinh hoàng ngoài sức tưởng tượng”.

Hai thẩm phán Bossa và Ibanez Carranza đã đảm nhiệm vị trí tại ICC từ năm 2018. Năm 2020, họ tham gia phán quyết cho phép công tố viên ICC mở cuộc điều tra chính thức về cáo buộc tội ác chiến tranh do binh sĩ Mỹ gây ra ở Afghanistan.

Từ năm 2021, tòa án này đã giảm ưu tiên điều tra các hành động của lính Mỹ tại Afghanistan và tập trung hơn vào các cáo buộc tội ác do chính quyền Afghanistan và lực lượng Taliban thực hiện.

Các thẩm phán của ICC cũng đã ban hành lệnh bắt Thủ tướng Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Israel - ông Yoav Gallant cũng như lãnh đạo Hamas - ông Ibrahim Al-Masri hồi tháng 11-2024 với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người trong cuộc xung đột tại Gaza.

Theo ông Rubio, các thẩm phán Alapini Gansou và Hohler là những người đã phê chuẩn lệnh bắt ông Netanyahu và ông Gallant.

Theo Reuters, diễn biến làm sâu sắc thêm căng thẳng giữa chính quyền ông Trump với ICC. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump năm 2020, Washington đã từng trừng phạt công tố viên ICC khi đó là bà Fatou Bensouda và một trợ lý cấp cao của bà vì liên quan đến cuộc điều tra tại Afghanistan.

Các lệnh trừng phạt mới được đưa ra vào thời điểm nhạy cảm đối với ICC, khi tòa án này vẫn đang chao đảo vì các lệnh trừng phạt trước đó của Mỹ nhằm vào Công tố viên trưởng Karim Khan.

Ông Khan hồi tháng trước đã tạm thời rút lui trong lúc Liên Hợp Quốc mở cuộc điều tra về các cáo buộc sai phạm tình dục nhắm vào ông.

THẢO VY