Chiêm ngưỡng robot sao chép sách với tốc độ 2.500 trang mỗi giờ

Trong nhiều thập kỷ, những người làm công tác bảo tồn với nhiệm vụ số hóa các cuốn sách hiếm đã đối mặt với một thách thức đầy mâu thuẫn. Mục đích chính của việc quét các bản thảo độc nhất này là để bảo vệ chúng khỏi bị hư hại. Tuy nhiên, để làm được điều đó, họ lại phải sử dụng phương pháp tiếp xúc trực tiếp nhiều hơn.

ScanRobot 2.0 có thể quét hai trang sách cùng lúc và tự động lật trang bằng cách sử dụng chân không để hút các trang và sử dụng luồng khí để lật trang.

Một trong những giải pháp ban đầu là đặt một cuốn sách lên giá đỡ, sau đó chụp ảnh từng trang riêng lẻ. Những năm sau, các nhà lưu trữ ngày càng dựa vào các hệ thống camera tài liệu tiên tiến hơn. Dù vậy, cho đến nay, quá trình số hóa vẫn thường là công việc tẻ nhạt và tốn thời gian. Và đó là lúc những robot được thiết kế đặc biệt phát huy tác dụng.

Sau hai năm nghiên cứu, các nhà lưu trữ tại Thư viện McFarlin của Đại học Tulsa gần đây đã quyết định thử nghiệm một cỗ máy có tên Treventus ScanRobot 2.0. Được chế tạo tại Áo, robot này đúng như tên gọi của nó - tự động quét và số hóa các bản thảo.

Trong khi một thủ thư có thể mất vài ngày hoặc vài tuần để quét một cuốn sách, ScanRobot 2.0 có thể xử lý tới 2.500 trang mỗi giờ. Quan trọng hơn, nó không đánh đổi sự an toàn để lấy tốc độ. Hệ thống này sử dụng một bộ công cụ độc đáo để đảm bảo số hóa sách nhanh chóng nhưng với mức độ tiếp xúc trực tiếp tối thiểu.

Đầu tiên, một camera được đặt trong một vỏ hình nêm sẽ hạ xuống phần rãnh giữa của cuốn sách, hay còn gọi là lề giữa. Các lỗ nhỏ trên tấm hình tam giác sau đó tạo ra lực hút chân không để nhẹ nhàng kéo các trang sách sang hai bên của lăng kính camera. Thiết bị chụp ảnh sau đó di chuyển lên trên, đồng thời quét cả hai trang cùng lúc. Khi hoàn tất, lực hút chân không tắt đi, và các vòi phun khí thổi một luồng không khí nhẹ để lật trang. Toàn bộ quy trình này lặp lại liên tục cho đến khi cuốn sách được quét xong.

Tuy nhiên, việc sở hữu một ScanRobot 2.0 không có nghĩa là các thủ thư chỉ cần bật máy và rời đi. Giám đốc bộ phận thư viện và nhân viên phụ trách danh mục sách hiếm đều đã trải qua một tuần đào tạo để trở thành người vận hành robot sách được chứng nhận. Một trong hai người luôn có mặt tại bảng điều khiển mỗi khi robot hoạt động để theo dõi tiến độ, điều chỉnh cài đặt theo thời gian thực hoặc tạm dừng công việc nếu cần.

"Chúng tôi ước tính khoảng 64.000 cuốn sách của thư viện đã hết bản quyền và có thể được quét để đăng tải và mỗi năm lại có thêm nhiều sách thuộc về phạm vi công cộng", bà Melissa Kunz - Giám đốc khoa tại Đại học Tulsa giải thích trong một bài viết hồi đầu năm nay và nhấn mạnh "sẽ luôn có những cuốn sách để chúng tôi cung cấp cho sinh viên và các học giả".

Đức Bình