Chiêm ngưỡng 'bữa tiệc ánh sáng' đêm nay được tạo bởi 5 trận mưa sao băng

Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS), mưa sao băng Delta Aquariids hoạt động từ ngày 3/7 đến 15/8 hằng năm, với cực điểm năm nay rơi vào ngày 30/7. Khi quan sát từ bầu trời tối, có thể thấy khoảng 25 vệt sao băng mỗi giờ, tỏa ra từ một vị trí thuộc chòm sao Aquarius (Bảo Bình). Do có tâm điểm nằm xa về phía Nam trên thiên cầu, trận mưa sao băng này chỉ thực sự quan sát tốt ở Nam Bán Cầu và các khu vực xa về phía Nam ở Bắc Bán Cầu.

Người yêu thiên văn có cơ hội quan sát bữa tiệc ánh sáng mưa sao băng rực rỡ.

Alpha Capricornids là một trận mưa sao băng khác chồng lấn thời gian với mưa sao băng Delta Aquariids, có cực điểm rơi vào ngày 31/7. Dù chỉ tạo ra khoảng 5 vệt sao băng mỗi giờ, nhưng các quả cầu lửa di chuyển chậm lại xuất hiện khá phổ biến, hoàn toàn trái ngược với những vệt sao băng mờ, nhanh nhưng nhiều hơn của Delta Aquariids.

Nằm giữa cực điểm của Alpha Capricornids và Delta Aquariids là một trận mưa sao băng được gọi là Anthelion. Đúng như tên gọi, các vệt sao băng trong trận này xuất hiện từ điểm đối nhật – vị trí trên bầu trời đối diện trực tiếp với Mặt Trời. Dù không gắn liền với bất kỳ chòm sao cụ thể nào, chúng vẫn góp thêm khoảng 4–5 vệt sao băng ngẫu nhiên mỗi đêm vào thống kê quan sát.

Mặc dù cực điểm phải đến giữa tháng sau, mưa sao băng Perseids đã bắt đầu thắp sáng bầu trời phương Bắc từ giữa tháng 7. Vì vậy, hãy thêm nó vào danh sách quan sát tối nay. Đây thực sự là một trận mưa sao băng ngoạn mục khi đạt cực điểm, nhưng hiện tại chỉ mới xuất hiện lẻ tẻ, với khoảng dưới 10 vệt mỗi giờ. Gần đó, bạn cũng có thể tìm thấy tâm điểm của một trận mưa sao băng nhỏ khác là Kappa Cygnids, hoạt động từ giữa đến cuối mùa hè.

HAS cho biết, khi năm trận mưa sao băng đồng thời tô điểm bầu trời với cực điểm gần nhau, việc phân biệt nguồn gốc của từng vệt sao băng sẽ trở thành một thử thách thú vị. Để quan sát tốt, hãy tìm đến những nơi tối trời, ngả lưng và nhìn lên bầu trời. Dù đang ở đâu, bạn cũng nên mặc ấm, chuẩn bị thêm chăn mỏng để giữ sức khỏe khi về khuya. Thời điểm quan sát lý tưởng là từ khoảng 1 đến 4 giờ sáng, khi các tâm điểm leo lên cao nhất trên bầu trời.

Chuyên gia lưu ý, vào khoảng thời gian này, một số khu vực vẫn có thể có mưa, và vì thế bạn cần theo dõi thời tiết trước buổi quan sát của mình. Không chỉ trời mưa mà mây mù cũng khiến bạn không thể nhìn thấy bất cứ vệt sáng nào của các sao băng. Trong trường hợp khu vực của bạn không có mây mù hoặc mưa, hãy chọn địa điểm quan sát có góc nhìn rộng, ít ô nhiễm (bụi, ánh sáng) và tìm kiếm khu vực của chòm sao Aquarius trên bầu trời như mô tả trên. Bạn không cần tới bất cứ dụng cụ nào để quan sát hiện tượng này, nhưng ngoài những yếu tố đã nêu. Và tất nhiên, bạn vẫn luôn cần một chút kiên nhẫn, và đừng quên thận trọng nếu thực hiện những chuyến quan sát ở bên ngoài vào giờ đó.

Tô Hội