Chi hơn 400 triệu USD làm kỹ xảo, Avatar 3 nói không với AI

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo nên một cuộc cách mạng sâu rộng và cũng đầy tranh cãi tại Hollywood, "phù thủy" James Cameron một lần nữa khiến cả thế giới điện ảnh phải chấn động. Thay vì lựa chọn những công cụ AI tổng hợp để tiết kiệm chi phí và thời gian, vị đạo diễn huyền thoại này đã quyết định đổ hơn 400 triệu USD vào hệ thống kỹ xảo thủ công và công nghệ mô phỏng truyền thống cho Avatar 3: Fire and Ash.

Avatar 3 nói không với AI (Ảnh: NSX).

Quyết định này không chỉ là một lời khẳng định về đẳng cấp của series phim ăn khách nhất mọi thời đại mà còn là một bản tuyên ngôn đanh thép về giá trị của sự sáng tạo con người trước sự bành trướng của máy móc. Với James Cameron, linh hồn của Pandora không thể được tạo ra từ những dòng code sao chép mà phải được nhào nặn từ mồ hôi, trí tuệ và cảm xúc thực thụ.

Tại lớp học thạc sĩ (Masterclass) thuộc khuôn khổ Liên hoan phim đảo Hải Nam mới đây, James Cameron đã thẳng thắn bày tỏ quan điểm về làn sóng AI đang bao trùm ngành công nghiệp điện ảnh. Trong khi nhiều hãng phim đang ráo riết thử nghiệm AI để tạo ra bối cảnh, nhân vật hay thậm chí là viết kịch bản, Cameron lại chọn lối đi ngược lại hoàn toàn.

Ông khẳng định: "AI không thể thay thế sự sáng tạo của con người và màn trình diễn của diễn viên". Đối với Cameron, hạn chế cốt lõi của trí tuệ nhân tạo nằm ở chỗ nó chỉ có khả năng tổng hợp và sao chép dựa trên những dữ liệu đã tồn tại. Nó có thể tạo ra một hình ảnh đẹp dựa trên những gì đã có, nhưng tuyệt đối không thể kiến tạo nên "những gì chúng ta chưa từng thấy" - điều mà dòng phim khoa học viễn tưởng luôn khao khát chinh phục.

Sự kiên định của Cameron xuất phát từ sự tôn trọng tuyệt đối dành cho giá trị nguyên bản của người nghệ sĩ. Ông tin rằng sức mạnh khiến khán giả khóc, cười và đồng cảm với những người Na'vi da xanh không nằm ở những thuật toán phức tạp mà nằm ở "linh hồn" mà các diễn viên thực thụ đã thổi vào nhân vật thông qua từng ánh mắt, nhịp thở và sự rung động cơ thể.

Đạo diễn Avatar 3 chấp nhận chi hơn 400 triệu USD cho khâu kỹ xảo (Ảnh: NSX).

Con số hơn 400 triệu USD chi riêng cho khâu sản xuất của Avatar 3 đã biến tác phẩm này trở thành một trong những dự án đắt đỏ nhất lịch sử nhân loại. Tuy nhiên, thay vì dùng tiền để mua các giải pháp phần mềm tự động, James Cameron đã đầu tư vào nhân lực và hệ thống mô phỏng vật lý thực tế.

Để tạo ra bộ tộc Ash (Tộc Tro tàn) với những đặc trưng về lửa và bụi núi lửa, đội ngũ sản xuất phải thực hiện hàng nghìn giờ nghiên cứu về động lực học chất lỏng và vật lý hạt. Thay vì để AI tạo ra ngọn lửa, họ xây dựng các thuật toán mô phỏng kỹ thuật số dựa trên các phản ứng hóa học thật sự để khôi phục chân thực hiệu ứng cháy và nổ.

Đặc biệt, việc kết xuất 2 triệu hạt tro độc lập trên mỗi khung hình đòi hỏi một hệ thống máy chủ khổng lồ và sự giám sát tỉ mỉ của các chuyên gia đồ họa. Chi phí này tăng vọt vì Cameron yêu cầu độ chi tiết phải đạt đến mức khán giả có thể cảm nhận được nhiệt độ của ngọn lửa và sự thô ráp của tro tàn - điều mà các mô hình AI tổng hợp hiện nay thường làm mờ hoặc xử lý một cách thiếu tự nhiên.

Một trong những lý do lớn nhất khiến Cameron nói không với AI tổng hợp chính là sự tôn thờ kỹ thuật Performance Capture (Chụp chuyển động màn trình diễn). Trong Avatar 3, công nghệ này đã được nâng cấp lên một tầm cao mới, nơi máy quay có thể ghi lại 100% biểu cảm khuôn mặt của diễn viên mà không cần sự can thiệp chỉnh sửa của họa sĩ hoạt hình hay thuật toán làm mịn của AI.

Những khung hình hoành tráng của Avatar 3 chính là yếu tố thu hút khán giả toàn cầu (Ảnh: NSX).

James Cameron chia sẻ rằng ông đã cam kết với các diễn viên như Sam Worthington hay Zoe Saldana rằng: không một chi tiết biểu cảm nào của họ bị bỏ sót hoặc bị thay đổi. Việc sử dụng AI để tạo ra nhân vật sẽ làm mất đi tính kết nối cảm xúc này. Khi một diễn viên Na'vi rơi nước mắt, đó là giọt nước mắt thật sự từ sự rung cảm của người nghệ sĩ trên phim trường, không phải là một sản phẩm của việc nội suy điểm ảnh.

Vị đạo diễn tài ba này tin rằng, nếu thay thế diễn viên bằng trí tuệ nhân tạo, điện ảnh sẽ mất đi tính nhân bản. Sự tinh tế trong những biểu hiện cảm xúc hạn chế - đôi khi chỉ là một cái nhếch môi hay sự co thắt của đồng tử - là thứ mà AI chỉ có thể mô phỏng một cách vô hồn, trong khi con người lại cảm nhận nó bằng cả trái tim.

James Cameron không phủ nhận sự tiện lợi của công nghệ nhưng ông cảnh báo về sự lười biếng trong sáng tạo mà AI có thể gây ra. Theo ông, AI có thể tạo ra một bộ phim "trông giống như Avatar", nhưng nó không bao giờ có thể tạo ra một Avatar đầu tiên nếu con người chưa thực hiện nó.

Bằng việc chi một khoản tiền khổng lồ để duy trì phương thức sản xuất truyền thống (kết hợp với công nghệ quay phim tân tiến), Cameron đang cố gắng bảo vệ ranh giới cuối cùng của điện ảnh: Sự kinh ngạc trước những điều mới mẻ. Việc nói không với AI tổng hợp trong Avatar 3 cũng là cách để ông đảm bảo rằng mọi khung hình trên hành tinh Pandora đều mang dấu ấn cá nhân của hơn 3.000 nghệ nhân, họa sĩ và kỹ sư.

Dự án này cũng gửi đi một thông điệp mạnh mẽ tới các hãng phim tại Hollywood: Công nghệ nên là công cụ để hỗ trợ trí tưởng tượng của con người, chứ không phải là thứ thay thế nó. Sự thành công của Avatar 2 trước đó với doanh thu hơn 2,3 tỷ USD là minh chứng cho thấy khán giả sẵn sàng trả tiền để được chiêm ngưỡng những kỳ quan được làm ra từ sự tâm huyết và tỉ mỉ, thay vì những sản phẩm công nghiệp đại trà.

Thanh Bình - CTV