Châu Âu mở rộng cửa, tìm cách thu hút sinh viên Đông Nam Á

Trong thập niên qua, số lượng sinh viên Đông Nam Á du học duy trì mức tăng trưởng trung bình khoảng 7,1% mỗi năm, phản ánh sự hội nhập toàn cầu và nhu cầu học tập chất lượng quốc tế tăng mạnh trong khu vực.

Nhu cầu học tập chất lượng quốc tế tăng mạnh trong khu vực Đông Nam Á, số lượng sinh viên khu vực du học duy trì mức tăng trưởng trung bình khoảng 7,1% mỗi năm.

Trong bối cảnh này, không chỉ các trung tâm giáo dục truyền thống như Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc hay Đài Loan (Trung Quốc), các trường đại học châu Âu cũng đang tích cực tìm kiếm cơ hội tiếp cận nguồn nhân lực này.

“Điểm nóng” trong chiến lược tuyển sinh quốc tế

Sinh viên các nước Đông Nam Á được nhiều cơ sở giáo dục quốc tế đánh giá cao ở khả năng thích ứng, tinh thần ham học hỏi. Phần lớn đến từ những nền kinh tế đang phát triển với tốc độ nhanh, các em coi việc du học không chỉ là cơ hội nâng cao trình độ mà còn là chiến lược đầu tư cho tương lai cá nhân và gia đình.

Theo khảo sát của Tổ chức Giáo dục Quốc tế (IIE), sinh viên các nước Đông Nam Á thường có thành tích học tập ổn định, khả năng ngoại ngữ ngày càng được cải thiện, đặc biệt ở tiếng Anh, Nhật và Hàn. Đây cũng được ghi nhận là nhóm sinh viên quốc tế có tỷ lệ hoàn thành chương trình học và duy trì thành tích cao so với trung bình toàn cầu.

Bên cạnh năng lực học tập, sinh viên Đông Nam Á còn mang đến sự đa dạng văn hóa và khả năng hòa nhập nhanh vào môi trường quốc tế. Đây là yếu tố được các trường đại học, đặc biệt tại châu Âu và Bắc Mỹ, đánh giá là “giá trị cộng thêm” trong việc xây dựng môi trường học tập toàn diện và sáng tạo.

Sinh viên các nước Đông Nam Á được nhiều cơ sở giáo dục quốc tế đánh giá cao ở khả năng thích ứng, tinh thần ham học hỏi.

Cuộc đua toàn cầu và sự "tăng tốc" của châu Âu

Theo công bố mới đây, Chính phủ Australia cho biết sẽ nâng trần tiếp nhận sinh viên quốc tế thêm 9% trong năm nay, đạt 295.000 người, với ưu tiên dành cho ứng viên đến từ các quốc gia Đông Nam Á.

Nhật Bản cũng đặt mục tiêu đạt 400.000 sinh viên quốc tế vào năm 2033, Hàn Quốc hướng tới 300.000 vào năm 2027, trong khi Đài Loan (Trung Quốc) dự kiến thu hút 25.000 sinh viên Đông Nam Á mỗi năm để giải quyết thiếu hụt lao động ở một số ngành then chốt.

Còn tại châu Âu, trước áp lực dân số già hóa và nhu cầu về nguồn nhân lực trình độ cao, các trường đại học trong khu vực cũng đang nỗ lực tìm hướng đi mới từ các nước Đông Nam Á.

DWdẫn chứng, chẳng hạn như tại Việt Nam, Đại sứ quán Đức ở Hà Nội mới đây đã tổ chức chương trình “xe buýt nghề nghiệp” để quảng bá cơ hội du học tại Đức nhằm thu hút sinh viên.

Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam hồi tháng 5 vừa qua, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng đã trực tiếp phát biểu tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, thể hiện sự quan tâm đến hợp tác giáo dục giữa hai nước.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tới thăm và phát biểu tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, thể hiện sự quan tâm đến hợp tác giáo dục giữa hai nước. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, theo thống kê của Liên minh châu Âu (EU), số lượng sinh viên Đông Nam Á tại các cơ sở giáo dục đại học ở khu vực này vẫn còn khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng. Ông Alfred Gerstl, Trưởng dự án Quan hệ châu Âu - Đông Nam Á thuộc Viện Nghiên cứu châu Á Trung Âu, nhận định: “Bất chấp tầm quan trọng ngày càng tăng của Đông Nam Á, các nhà giáo dục châu Âu vẫn chưa thực sự tập trung vào khu vực này”.

Giải pháp và xu hướng mới

Chuyên gia Kristina Kironska, Đại học Palacky Olomouc (Cộng hòa Séc) cho rằng, một trong những nguyên nhân khiến châu Âu chưa thu hút được sinh viên Đông Nam Á là do thủ tục thị thực và cư trú dài hạn. Bà đề xuất các chính phủ châu Âu cần đơn giản hóa quy trình, đồng thời tăng ngân sách cho học bổng và các chương trình trao đổi, đặc biệt ở bậc nghiên cứu sinh.

Trong khi đó, ông Alfred Gerstl cho rằng, yếu tố then chốt để thu hút vẫn là tài chính: “Muốn thu hút thêm sinh viên Đông Nam Á, cần tăng cường ngân sách cho các chương trình trao đổi, học bổng, đặc biệt ở bậc tiến sĩ”.

Một số quốc gia châu Âu đã có nhiều điều chỉnh chính sách để thu hút sinh viên Đông Nam Á. Chẳng hạn, Na Uy đã nới lỏng yêu cầu tiếng bản địa, đơn giản hóa thủ tục việc làm cho nghiên cứu sinh quốc tế và điều chỉnh học phí sau khi mức phí tăng khiến lượng sinh viên sụt giảm.

Ủy ban châu Âu cũng vừa khởi động “Sáng kiến Chọn châu Âu” trị giá 500 triệu euro với mục tiêu tạo điều kiện thu hút các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, học giả và chuyên gia trình độ cao tài năng đến châu Âu, trong đó bao gồm việc tăng gấp đôi hỗ trợ cho các học giả tái định cư.

Đầu tháng 5, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã khởi động "Sáng kiến chọn châu Âu" nhằm tạo điều kiện thu hút các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, học giả và chuyên gia trình độ cao tài năng đến châu Âu.

Bên cạnh đó, tình hình giáo dục đại học Mỹ cũng đang tạo cơ hội mới cho châu Âu. Khảo sát của Nature cho thấy ba phần tư các nhà khoa học ở Mỹ đang cân nhắc rời đi sau khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump áp dụng chính sách siết chặt tài trợ học thuật và hạn chế trao đổi sinh viên quốc tế.

Một số trường đại học châu Âu đang tận dụng cơ hội này, không chỉ để thu hút các học giả Mỹ mà còn hướng tới các sinh viên châu Á, đặc biệt là Trung Quốc và Đông Nam Á.

Việc các nước châu Âu nỗ lực thu hút sinh viên Đông Nam Á, trong bối cảnh các yếu tố kinh tế, chính trị và giáo dục toàn cầu biến động, không chỉ là giải pháp tài chính cho các trường đại học mà còn góp phần hình thành các mối liên kết về giáo dục, kinh tế và văn hóa bền chặt trong tương lai.

Trong khi đó, với sự chuẩn bị tốt về học thuật và kỹ năng, sinh viên Đông Nam Á hoàn toàn có thể tận dụng cơ hội này để khẳng định vị thế, đóng góp vào môi trường học tập đa dạng, năng động và sáng tạo của các trường đại học hàng đầu thế giới.

Hồng Nhung