Chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV Kỳ vọng chuyển động thực chất từ nghị trường đến cuộc sống

Từ góc nhìn của cử tri, có thể thấy không khí nghị trường lần này đã “nóng” đúng mức, “chạm” trúng vấn đề, song điều cử tri quan tâm nhất vẫn là: các cam kết từ nghị trường sẽ được hiện thực hóa trong cuộc sống.

Tháo "rào cản" để doanh nhân tham gia quản trị quốc gia

Là bộ trưởng đầu tiên trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Chín, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã thể hiện tinh thần cầu thị, tiếp thu và trả lời nghiêm túc các vấn đề đại biểu nêu: từ sụt giảm thu ngân sách, hiệu quả chính sách miễn - giảm - gia hạn thuế, đến việc giám sát các quỹ tài chính ngoài ngân sách. Tuy nhiên, điều cử tri còn trăn trở là phần trả lời có lý nhưng trách nhiệm cần phải rõ ràng hơn, đó là sự rõ ràng về người chịu trách nhiệm và cam kết thực thi bằng hành động cụ thể. Chia lửa với Bộ Trưởng Bộ Tài chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc - với kinh nghiệm điều hành tài chính nhiều năm đã bổ sung những điểm then chốt, đặc biệt là trong chính sách thuế đối với hộ kinh doanh nhỏ và định hướng thể chế hóa vai trò doanh nhân.

“Tôi rất thích phần giải trình, làm rõ của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc sẽ giữ hình thức khoán với hộ doanh thu dưới 1 tỷ đồng để tránh gây khó cho người buôn bán nhỏ lẻ, nhưng từ năm 2026 sẽ chuyển sang hóa đơn theo lộ trình Nghị quyết 68. Tôi cho rằng đây là tín hiệu tích cực, hộ kinh doanh buôn bán nhỏ như chúng tôi kiến nghị Chính phủ cần sớm ban hành hướng dẫn cụ thể, không để cơ sở thuế tự xác định “mức khoán” tùy tiện gây bức xúc, thiệt thòi” - Ông Nguyễn Tuấn Anh, hộ kinh doanh tại TP. Vinh, Nghệ An chia sẻ.

Điều nhiều cử tri quan tâm ở phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Tài chính và những gợi mở của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chính là việc doanh nhân tham gia quản trị quốc gia. Ở góc nhìn thể chế, Phó Thủ tướng cũng đề cập quan điểm đáng chú ý: doanh nhân cần tham gia sâu hơn vào xây dựng chính sách, quản trị quốc gia, không chỉ đơn thuần là đối tượng bị điều chỉnh. Đây là tư duy hiện đại và phù hợp với kinh tế thị trường định hướng XHCN. Để đi vào thực tế, cử tri mong Chính phủ có hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, tránh “ưu tiên nhóm thân quen”, đồng thời tạo động lực thật sự cho doanh nhân hiến kế mà không lo bị ràng buộc pháp lý hay dư luận điều khiển.

Trẻ em cần được học, nhưng cũng cần được chơi, được phát triển năng lực sống, nhân cách và cảm xúc - ẢNH BÌNH NGUYÊN

Ông Trần Việt Hùng, một doanh nhân tại TP. Đà Nẵng bày tỏ:doanh nhân là lực lượng quan trọng, có thể tham gia quản trị quốc gia chứ không chỉ dừng lại ở vai trò phát triển kinh tế. Quan điểm này nhận được nhiều sự đồng tình của dư luận, thể hiệntinh thần cải cách thể chế mạnh mẽ, phản ánh tư duy hiện đại trong quản lý nhà nước. Cử tri - nhất là cộng đồng doanh nghiệp - đã đón nhận quan điểm này như một lời khẳng định về vị thế của doanh nhân không chỉ trong thị trường mà còn trong chính sách. Và để doanh nhân tham gia quản trị quốc gia, xây dựng chính sách, rất cần những cải cách, thay đổi về mặt thể chế như chính Phó Thủ tướng và các đại biểu phân tích. Tôi kỳ vọng rào cản về thể chế sẽ sớm được gỡ bỏ nhằm tạo điều kiện cho doanh nhân có thể đồng hành xây dựng chính sách và quản trị quốc gia như kỳ vọng - cử tri nhấn mạnh.

Trả lại tuổi thơ đúng nghĩa

Phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo thu hút sự quan tâm của nhiều cử tri và Nhân dân với 83 lượt đại biểu đăng ký chất vấn. Nhiều cử tri kỳ vọng phiên họp sẽ thể hiện rõ hơn tinh thần trách nhiệm, cam kết thực thi với các vấn đề dư luận quan tâm: chất lượng sách giáo khoa, dạy thêm, học thêm, chất lượng dạy học... Theo dõi phiên chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, cử tri đánh giá cao sự thẳng thắn khi ông cho rằng: sở dĩ phải dạy thêm - học thêm là bởi nhiều cái chưa đủ. Tuy nhiên, với người dân, đặc biệt là các bậc phụ huynh, điều trăn trở hơn cả vẫn là: nếu cứ tiếp tục để các em “học ngày - học đêm”, sáng chính khóa, chiều học thêm, tối luyện thi, thì tuổi thơ sẽ còn lại gì?

Nhiều cử tri chia sẻ: trẻ em cần được học, nhưng cũng cần được chơi, được phát triển năng lực sống, nhân cách và cảm xúc - chứ không chỉ là những con điểm hay kỳ vọng thi cử. Chính sách giáo dục phải đặt sự phát triển toàn diện của trẻ lên hàng đầu, không thể vì chạy theo thành tích hay áp lực thi cử mà đánh đổi tuổi thơ của các em. Bộ trưởng nói đúng: “không phải cứ hở ra thời gian là kéo nhau đi dạy thêm kiến thức cũ”. Muốn làm được điều đó, ngành giáo dục phải kiểm soát thật sự dạy thêm - học thêm, hoàn thiện chương trình học chính khóa, tăng thời lượng cho hoạt động trải nghiệm, quan trọng nhất: giảm áp lực thi cử, kiểm tra nặng nề.

“Giáo dục phải trả lại cho các em một tuổi thơ đúng nghĩa, chứ không phải những năm tháng học hành triền miên trong lớp và lò luyện thi. Ngoài các giải pháp Bộ trưởng đã phân tích, theo tôi cần chuẩn hóa lại sách giáo khoa. Quá nhiều chủng loại. Cần phải tinh lọc và chuẩn hóa. Những năm trước có một bộ chung mà nhân tài cũng đâu có thiếu. Bộ Giáo dục và Đào tạo cần quan tâm đến chất lượng sách giáo khoa, nên sớm chuẩn hóa” - Bà Nguyễn Thị Thảo, Cựu giáo chức TP. Đà Lạt mong muốn.

Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Chín sẽ khép lại vào sáng nay, 20.6. Phiên họp không chỉ thu hút bởi các nội dung, lĩnh vực quan trọng, được dư luận quan tâm mà còn hấp dẫn bởi sự điều hành trong không gian dân chủ nhưng vẫn giữ được kỷ cương nghị trường. Đặc biệt, sự phân công trả lời giữa Bộ trưởng và Phó Thủ tướng cũng cho thấy sự chủ động của chủ tọa trong việc tạo ra một phiên đối thoại đa tầng, không để câu hỏi “trôi đi” hay “chuyển trách nhiệm”. Cử tri đánh giá cao điều hành chặt chẽ mà linh hoạt của chủ tọa: có can thiệp đúng lúc để nhắc người hỏi bám sát trọng tâm, có gợi ý để người trả lời đi thẳng vào cam kết, và sẵn sàng dành thời lượng hợp lý cho những nội dung “nóng” đang được dư luận quan tâm. Đây chính là một phiên chất vấn điển hình thể hiện rõ vai trò chủ động của Quốc hội trong kiểm soát quyền lực, thực thi giám sát đến cùng chính sách.

HỒNG LAM