Chạm tới những niềm vui trọn vẹn

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Bendito dos Santos Freitas, ngày 16/9. (Nguồn: VGP)

Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Timor-Leste Bendito dos Santos Freitas thăm chính thức Việt Nam (từ ngày 15-17/9) mang theo một niềm hân hoan lớn – Timor-Leste sẽ chính thức gia nhập “mái nhà chung” ASEAN tại Hội nghị cấp cao vào tháng 10. Niềm vui riêng cũng là niềm vui chung, Việt Nam và Timor-Leste cùng hướng tới những đích đến trọn vẹn hơn, cho hợp tác giữa hai nước cũng như Cộng đồng khu vực.

Đây là chuyến thăm chính thức Việt Nam đầu tiên của Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas (15-17/9). Đặc biệt, Bộ trưởng Timor-Leste đã chọn Việt Nam là nước đầu tiên đến thăm trong các nước thành viên trước thềm chính thức gia nhập ASEAN.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas đã hội kiến Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và hội đàm với Bí thư Trung ương Đảng, Quyền Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung.

Luôn sát cánh, kề vai

Tiếp Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc Timor-Leste sẽ sớm trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN là sự kiện lịch sử, khẳng định vị thế, uy tín và nỗ lực không ngừng của Timor-Leste; tin tưởng Timor-Leste sẽ cùng các nước ASEAN xây dựng một Cộng đồng đoàn kết, tự cường và phát triển bền vững.

Tinh thần chung vui cùng đất nước và người dân Timor-Leste gợi lại hình ảnh cái bắt tay cùng lời khẳng định “chúng tôi ủng hộ Timor-Leste gia nhập ASEAN” của Thủ tướng Phạm Minh Chính dành cho Tổng thống Timor-Leste Jose Ramos-Horta tại Phiên thảo luận cấp cao Diễn đàn Tương lai ASEAN 2025 đầu năm nay.

“Ủng hộ Timor-Leste” cũng là thông điệp xuyên suốt hội đàm giữa hai “tư lệnh” ngành Ngoại giao hai nước dịp này. Quyền Bộ trưởng Lê Hoài Trung nhấn mạnh các nước thành viên ASEAN kỳ vọng và mong muốn sự gia nhập của Timor-Leste là sự bổ sung kịp thời và chiến lược đối với tương lai ASEAN; khẳng định Việt Nam tiếp tục tích cực hỗ trợ Timor-Leste tham gia hiệu quả và đóng góp tích cực vào Cộng đồng ASEAN; mong muốn Timor-Leste chủ động cùng ASEAN triển khai hiệu quả các kế hoạch then chốt của Hiệp hội, đặc biệt là Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045.

Quyền Bộ trưởng đã chia sẻ với người đồng cấp Timor-Leste những kinh nghiệm của Việt Nam với tròn ba thập kỷ là thành viên Hiệp hội, nhất là những “bí kíp”, bài học khi mới bắt đầu bước chân vào “mái nhà chung”.

Bí thư Trung ương Đảng, Quyền Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung chào đón Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Bendito dos Santos Freitas, ngày 16/9. (Ảnh: Quang Hòa)

Trả lời phỏng vấn TG&VN ngay sau hội đàm, Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas khẳng định những kinh nghiệm phong phú của Việt Nam trong ASEAN sẽ là “nguồn chỉ dẫn vô giá” giúp Timor-Leste vững bước khi gia nhập Hiệp hội. Bộ trưởng cảm động và trân quý sự ủng hộ bền bỉ và nhất quán của Việt Nam từ các nhà lãnh đạo cấp cao, nhà ngoại giao cho tới các chuyên gia đối với hành trình hiện thực hóa khát vọng bấy lâu của người dân Timor-Leste, đó là trở thành thành viên chính thức của ASEAN.

Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas nhấn mạnh rằng việc Timor-Leste trở thành thành viên ASEAN sẽ là khoảnh khắc tự hào, Timor-Leste không chỉ gia nhập một tổ chức khu vực, mà còn trở thành thành viên của một đại gia đình luôn coi trọng tinh thần đoàn kết, đối thoại và hỗ trợ lẫn nhau. Bước đi này, theo Bộ trưởng “củng cố nền độc lập của chúng tôi, tăng cường khả năng tự cường và mở ra cơ hội mới cho thanh niên, doanh nghiệp, hội nhập khu vực cũng như phát triển kinh tế - xã hội một cách toàn diện”.

Sự kiện lịch sử của Timor-Leste nói riêng và của ASEAN nói chung vào tháng tới là “trái ngọt” của hành trình kéo dài gần 14 năm kể từ khi Timor-Leste nộp đơn xin gia nhập Hiệp hội vào năm 2011. Tại Hội nghị cấp cao ASEAN 40, 41 (tháng 11/2022 tại Campuchia), tất cả các quốc gia thành viên ASEAN đã đồng ý trao quy chế quan sát viên cho Timor-Leste, từ đó, Timor-Leste bắt đầu tích cực tham gia vào nhiều hoạt động của Hiệp hội, bao gồm các hội nghị cấp cao và một số cuộc họp.

Chương mới, tầm cao mới

“Ngay sau khi Timor-Leste gia nhập ASEAN…”, mốc thời gian được Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas nhiều lần nhắc đến khi chia sẻ với TG&VN kỳ vọng về một chương hợp tác mới giữa hai nước trong thời gian tới, khi Timor-Leste đã trở thành một mảnh ghép cho tương lai trọn vẹn hơn của ASEAN và sẵn sàng cùng Việt Nam vươn tới tầm cao trong hợp tác trên mọi lĩnh vực.

Quyết tâm đó được phản ánh rõ nét trong hội đàm giữa hai Bộ trưởng khi hai bên nhất trí phối hợp chặt chẽ nhằm triển khai hiệu quả các lĩnh vực hợp tác song phương, tiến tới việc sớm đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới. Cũng có thể cảm nhận rõ tinh thần khẩn trương thông qua các “đầu việc” ưu tiên, trước mắt. Hai bên nhất trí tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn các cấp, thúc đẩy hợp tác kênh đảng; triển khai hiệu quả Hiệp định khung về Hợp tác kinh tế - kỹ thuật và sớm tổ chức họp Ủy ban Hỗn hợp cấp Bộ trưởng Ngoại giao lần đầu tiên; sớm hoàn tất và ký kết Hiệp định miễn thị thực cho người mang hộ chiếu phổ thông, góp phần tạo thuận lợi hơn nữa cho giao lưu nhân dân…

Bí thư Trung ương Đảng, Quyền Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Timor-Leste Bendito dos Santos Freitas, ngày 16/9. (Ảnh: Quang Hòa)

Hợp tác kinh tế, thương mại-đầu tư được xem là ưu tiên hàng đầu trong hợp tác song phương thời gian tới. Theo đó, hai Bộ trưởng nhất trí tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương hàng hóa, mở rộng khả năng tiếp cận thị trường mỗi nước không chỉ đối với gạo, mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Timor-Leste, mà còn mở rộng sang các sản phẩm khác như thủy sản, dệt may...

Lấy cảm hứng từ câu chuyện thành công của Viettel, Quyền Bộ trưởng Lê Hoài Trung đề nghị phía Timor-Leste tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng đầu tư vào địa bàn, nhất là trong những lĩnh vực Việt Nam có thế mạnh, Timor-Leste có nhu cầu như mạng viễn thông 5G, cung cấp giải pháp dịch vụ số cho các cơ quan Chính phủ, thăm dò và khai thác dầu khí.

Về hợp tác khu vực và quốc tế, hai bên khẳng định tiếp tục phối hợp chặt chẽ tại các cơ chế đa phương và khu vực; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn hòa bình, ổn định, an toàn, an ninh hàng hải và hàng không ở Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Có thể nói, niềm tin của Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas về chương mới, tầm cao mới trong quan hệ song phương không chỉ được củng cố bằng “khát vọng được hiện thực hóa” khi Timor-Leste sẽ sớm chính thức cùng Việt Nam là những thành viên của ASEAN mà còn nằm ở sự ngưỡng mộ mà chính phủ và người dân Timor-Leste luôn dành cho dải đất hình chữ S cũng như tình hữu nghị bền chặt giữa hai nước.

Việt Nam là quốc gia đầu tiên công nhận nền độc lập của Timor-Leste năm 1975 và luôn dành sự ủng hộ quý báu cho Timor-Leste trong quá trình tái thiết và phát triển đất nước. Chia sẻ với TG&VN, Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas bày tỏ Timor-Leste ngưỡng mộ hành trình phát triển đáng kinh ngạc của Việt Nam, từ công cuộc tái thiết sau chiến tranh đến việc trở thành một trong những nền kinh tế năng động nhất châu Á. Kinh nghiệm của Việt Nam trong xóa đói giảm nghèo, công nghiệp hóa và phát triển số mang lại nhiều bài học quý báu cho Timor-Leste.

“Với 72% dân số dưới 35 tuổi, chúng tôi đặc biệt mong muốn học hỏi thành công của Việt Nam trong việc tận dụng cơ cấu dân số vàng, biến lực lượng dân số trẻ thành động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và nâng cao sức mạnh quốc gia”, Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas kỳ vọng.

Bộ trưởng Bendito dos Santos Freitas mang tới Việt Nam niềm vui, niềm hân hoan từ trái tim của người dân Timor-Leste trước thời khắc lịch sử bắt đầu một chặng đường mới trong hội nhập khu vực và chắc chắn, rời Việt Nam, niềm hân hoan đó được nhân lên nhiều lần khi những khát vọng về tương lai trọn vẹn hơn được Việt Nam cộng hưởng mạnh mẽ với tinh thần nhất quán ủng hộ và sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với người bạn Timor-Leste.

Hà Phương