Cầu nối của đồng bào các dân tộc Tây Bắc trên không gian số

Một chiếc điện thoại thông minh, thêm đôi tai nghe và chiếc mic nhỏ… BTV Vàng Lan trong bộ trang phục của đồng bào dân tộc Mông Trắng tự tin lên sóng livestream trên Fanpage “Nghe tiếng Mông cùng VOV Tây Bắc”.

BTV Vàng Lan lên sóng livestream để thông tin và trò chuyện với đồng bào dân tộc Mông.

Vẫn là giọng nói quen thuộc với thính giả trên sóng phát thanh tiếng dân tộc của Đài, nhưng để tròn vai trong khoảng 10 phút lên sóng trực tiếp trên không gian số, BTV Vàng Lan phải chủ động làm mới mình, sẵn sàng cả về tâm thế và kiến thức, để mỗi bản tin đến với bà con không chỉ kịp thời, hữu ích, mà còn phải mang bản sắc và ấn tượng.

"Livestream trên fanpage để tuyên truyền cho bà con thì chúng tôi phải chuẩn bị nhiều hơn so với làm phát thanh, từ cập nhật thông tin mới nhất, sau đó biên tập, biên dịch sang tiếng Mông sao cho dễ hiểu, dễ nhớ; quan tâm chuẩn bị trang phục, mang bản sắc dân tộc mình, sao cho gần gũi với bà con. Và chúng tôi cũng xác định mỗi buổi live không chỉ là thông tin từ một phía, mà còn là cơ hội để mình giao lưu, trao đổi với bà con, làm sao cho bà con nghe và làm theo…" - BTV Vàng Lan nói.

Các biên tập viên chủ động chuẩn bị nội dung, âm thanh, trang phục... phụ trợ cho bản tin của mình.

Khởi động bắt đầu từ 22/7/2025, các bản livestream bằng tiếng Thái, Mông và Dao do các BTV của VOV Tây Bắc luân phiên thực hiện hàng ngày. Thời gian đầu lên sóng cũng là thời điểm mưa lũ gây thiệt hại nặng nề ở khu vực Tây Bắc và một số địa phương trong nước, bởi vậy, đây cũng là đợt cao điểm tuyên truyền, thông tin, cảnh báo cho khán thính giả, với các nội dung.

Địa bàn bà con sinh sống thời tiết ra sao, cảnh báo thiên tai tại các khu vực thế nào, biện pháp đảm bảo an toàn trong mưa lũ cho đến cách phòng tránh dịch bệnh, ngộ độc thực phẩm sau lũ… nội dung livestream được làm mới hằng ngày theo tình hình thực tế cũng như nhu cầu thông tin của đồng bào các dân tộc.

Đặc biệt, mỗi BTV khi lên sóng cũng là người tiếp nhận thông tin và phản hồi khán giả trên không gian số, có thể lấy đó làm ý tưởng cho những bản tin, chương trình tiếp theo.

VOV Tây Bắc tích cực đổi mới các chương trình tiếng Mông, Dao, Thái và ứng dụng công nghệ số.

Ông Tòng Đức Anh, BTV tiếng Thái, VOV Tây Bắc chia sẻ: "Qua mỗi buổi livestream như vậy, chúng tôi cũng nhận được rất nhiều lượt chia sẻ, bình luận, tương tác của bà con. Qua đó cũng giúp chúng tôi thêm hiểu những tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của bà con, để tiếp tục nghiên cứu, đổi mới và sản xuất các chương trình phát thanh cũng như các chương trình trên nền tảng số ngày một hay hơn, mang hơi thở của đời sống dân sinh, nhất là những thông tin mà đồng bào dân tộc thiểu số thực sự cần".

Chưa đầy 1 tháng lên sóng, mỗi livestream đã thu hút từ hàng nghìn đến hàng chục nghìn lượt xem, bình luận và chia sẻ trên các fanpage nghe tiếng Mông, tiếng Dao, tiếng Thái cùng VOV Tây Bắc. Sức hút của những bản tin trực tiếp còn góp phần lan tỏa, tăng tương tác cho các sản phẩm, chương trình phát thanh khác của Đài được đăng tải trên cùng fanpage.

Khán thính giả vùng cao Sơn La theo dõi các bản tin, chương trình tiếng dân tộc của VOV

Với khán thính giả vùng cao Sơn La, Tây Bắc, đây là những kênh thông tin hữu ích, gần gũi và phù hợp với nhịp sống mới của bà con. Bà Thào Thị Dợ, ở xã Long Hẹ, tỉnh Sơn La chia sẻ: Ngày xưa, chúng tôi ở trên vùng cao, chưa phát triển như hiện nay thì chỉ bắt sóng đài để nghe thôi. Còn nay công nghệ phát triển, nhà nước cũng đã dẫn mạng đến các bản làng, có điện thoại thông minh, nên chúng tôi có thể dễ dàng vào trang của Đài để xem trực tiếp dự báo thời tiết, hay những bản tin mới; cho dù đã qua vài giờ hay là vài ngày thì chúng tôi vẫn có thể mở ra và xem lại, tiện hơn trước rất là nhiều.

Theo bà Nguyễn Thị Bích Thủy, Trưởng phòng Tiếng dân tộc, VOV Tây Bắc, việc đổi mới phát thanh tiếng dân tộc và ứng dụng công nghệ là xu thế tất yếu để đưa thông tin đến gần hơn với đồng bào các dân tộc. Bởi vậy, cùng với sản xuất, phát sóng an toàn các chương trình thời sự, chính trị, tổng hợp, ca nhạc, các chuyên mục “tiếng nói từ bản làng”, “nhà nông cần biết”, “người tốt, việc tốt”…; Từ năm 2014, nội dung trong các chương trình đã được đẩy lên trang web, trang fanpage các thứ tiếng Mông, Dao, Thái và live trực tiếp các bản tin như hiện nay, là điểm nhấn để thu hút thính giả tương tác nhiều hơn với các chương trình.

"Trong thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu, đổi mới, nâng cao chất lượng các chương trình phát thanh tiếng Mông, tiếng Dao, tiếng Thái theo hướng phát thanh hiện trường, phát thanh trực tiếp để tăng tương tác với thính giả và đồng bào các dân tộc, tăng tiếng nói của đồng bào trong các chương trình. Nội dung sẽ ưu tiên thông tin thiết thực và thông tin bà con cần. Với các bản phát sóng trực tiếp trên mạng thì cũng sẽ được đổi mới nội dung theo hướng “mùa nào thức nấy”, cung cấp thông tin bà con cần vào thời điểm đó, để có được lượng tương tác cao, bà con có thể tiếp cận nhanh nhất với thông tin và áp dụng vào điều kiện thực tiễn của mình", Bà Thủy cho biết.

BTV tiếng dân tộc Thái thực hiện bản tin trực tiếp.

Từ phòng thu nhỏ trong trụ sở VOV Tây Bắc, những thông tin, câu chuyện, cho đến thanh âm, tiếng nói của đồng bào các dân tộc đang ngày một lan tỏa. Dẫu là trên sóng phát thanh hay không gian số, các biên tập viên, phát thanh viên tiếng dân tộc đã không ngừng chuyển mình để đồng hành với bà con, ghi thêm dấu ấn của Đài Tiếng nói Việt Nam trong hành trình 80 năm xây dựng, phát triển và kỷ nguyên vươn mình của đất nước.

Lê Hạnh, Chí Thành/VOV-Tây Bắc