Câu chuyện văn hóa Phở trong phát triển du lịch và văn hóa Thủ đô
'Phở - Câu chuyện văn hóa phi vật thể trong dòng chảy công nghiệp sáng tạo' là chuỗi hoạt động nhằm xúc tiến việc bảo vệ và phát huy giá trị của di sản ẩm thực Phở sau khi được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, Báo Kinh tế & Đô thị và các đối tác tổ chức.
Phát biểu khai mạc chương trình Tọa đàm “Phở - Câu chuyện văn hóa phi vật thể trong dòng chảy công nghiệp sáng tạo” tại Trung tâm thương mại Tasco Mall sáng 11/10, bà Lê Thị Ánh Mai, Phó Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội chia sẻ: Chuỗi hoạt động “Phở - Câu chuyện văn hóa phi vật thể trong dòng chảy công nghiệp sáng tạo” là sự kiện nhân kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 -10/10/2025), hướng đến Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII; nhằm triển khai các hoạt động bảo vệ, quảng bá, giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể “Phở”, góp phần đẩy mạnh khai thác, phát huy giá trị văn hóa ẩm thực trong phát triển du lịch và công nghiệp văn hóa Thủ đô.

Phó Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Lê Thị Ánh Mai phát biểu khai mạc.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban văn hóa, giáo dục của Quốc hội, chia sẻ: “Phở là dấu ấn của thương hiệu Việt Nam, nếu chúng ta biết xây dựng, quảng bá thương hiệu này, Phở sẽ là mỏ vàng thực sự. Và nếu chúng ta biết cách khai thác mỏ vàng này bằng công nghiệp văn hóa thì lúc đó, chúng ta sẽ tạo điều kiện tốt hơn cho Phở không chỉ là chiếm lĩnh thị trường trong nước, thu hút du khách quốc tế đến với đất nước chúng ta, mà còn vươn ra nước ngoài. Chính vì thế, trong giai đoạn sắp tới chúng ta phải xây dựng hệ sinh thái sáng tạo cho Phở, từ đó Phở có thể phát huy hơn nữa giá trị của mình”.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn chia sẻ tại chương trình tọa đàm.
Phở Hà Nội là sự kết tinh của tri thức dân gian, kỹ năng chế biến và tập quán thưởng thức đặc trưng của người Hà Nội, chứa đựng tinh hoa văn hóa đất Kinh kỳ, phản ánh chiều dài lịch sử, sự khéo léo và tinh tế trong văn hóa ẩm thực Hà Thành. Năm 2024 Tri thức dân gian "Phở Hà Nội" cùng với "Phở Nam Định" đã được Bộ VHTTDL ghi vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây không chỉ là sự ghi nhận chính thức của Nhà nước đối với những giá trị văn hóa, lịch sử và khoa học của Phở, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu đối với công tác bảo vệ, truyền dạy, quảng bá và phát huy giá trị di sản Phở trong bối cảnh hiện nay.

Toàn cảnh buổi tọa đàm trong Chuỗi hoạt động “Phở - Câu chuyện văn hóa phi vật thể trong dòng chảy công nghiệp sáng tạo”.
Chuỗi chương trình nhằm tôn vinh và lan tỏa giá trị văn hóa “Phở Hà Nội”, tôn vinh những những nghệ nhân, người thực hành nắm giữ và trao truyền các tri thức, kỹ năng, kỹ thuật, bí quyết chế biến Phở. Đồng thời là dịp để các nhà nghiên cứu, nghệ nhân, chuyên gia ẩm thực, các DN và nhà quản lý cùng chia sẻ góc nhìn, câu chuyện và đề xuất những sáng kiến nhằm khẳng định giá trị văn hóa và lịch sử của Phở; tìm hướng đi mới trong quảng bá, phát triển Phở Việt trên bản đồ ẩm thực thế giới; kết nối Phở với các ngành sáng tạo, du lịch, truyền thông và công nghiệp văn hóa.

Trưng bày các bức vẽ ký họa về di sản phi vật thể “Phở” của sinh viên Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội.
TS. Phạm Cao Quý, Phó trưởng phòng Quản lý Di sản văn hóa phi vật thể, Cục Di sản văn hóa chia sẻ: “Ẩm thực của Việt Nam vô cùng tuyệt vời và vô cùng đa dạng trong văn hóa. Về riêng với Phở, thực tế ở Việt Nam, câu chuyện về Phở là một câu chuyện rất hấp dẫn. Khi nghiên cứu về nó chúng ta thể hiện được các câu chuyện về lịch sử văn hóa, lịch sử về giao lưu, tiếp biến văn hóa rất là hay. Và thực tế, như mọi người thấy chúng ta có Phở Hà Nội, Phở Nam Định, Phở Lạng Sơn, Phở Gia Lai... rất nhiều loại Phở khác nhau. Tuy nhiên, Phở Hà Nội vẫn là một trong những món ăn mà tất cả mọi người Việt Nam và du khách quốc tế khi đến Hà Nội đều thưởng thức món Phở của Hà Nội”.

TS. Phạm Cao Quý, Phó trưởng phòng Quản lý Di sản văn hóa phi vật thể, Cục Di sản văn hóa chia sẻ tại tọa đàm.
Ông Trương Minh Tiến, Chủ tịch Hiệp hội UNESCO TP Hà Nội chia sẻ: Trước hết, “Phở - Câu chuyện văn hóa phi vật thể trong dòng chảy công nghiệp sáng tạo” là chương trình rất có ý nghĩa. Chúng tôi nhận thức rằng, ở Việt Nam chúng ta hiện nay có nhiều địa phương có Phở. Nhưng ở Hà Nội thì Phở đại diện cho giá trị rất lớn về tri thức. Phở Hà Nội có bản sắc, hương vị riêng và rất hấp dẫn đối với du khách. Chúng ta đi bất kỳ nơi nào trên địa bàn Hà Nội, đặc biệt là khu vực nội thành thì đều thấy có các quán Phở với các thương hiệu khác nhau, tuy nhiên Phở Hà Nội vẫn mang một nét riêng không giống ở bất cứ địa phương nào khác, đây chính là giá trị kết tinh từ tri thức dân riêng có Hà Nội và vẫn không lệch ra khỏi dòng chảy chung của Phở Việt Nam, và là những bí quyết riêng của các nghệ nhân Phở Hà Nội, đáp ứng được khẩu vị riêng vốn rất khắt khe của người Hà Nội.
Trong 2 ngày 11 và 12/10 tại Trung tâm thương mại Tasco Mall sẽ diễn ra các hoạt động: Trưng bày không gian gia vị Phở; Triển lãm về lịch sử và không gian văn hóa tập quán Phở Hà Nội; Trình diễn nghệ thuật truyền thống; Trưng bày các bức vẽ ký họa về di sản phi vật thể “Phở” của sinh viên Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội. Đặc biệt tại không gian giới thiệu, thưởng thức di sản văn hóa phi vật thể Hà Nội được tổ chức ngoài trời sẽ là sự tham gia trình diễn quy trình nấu Phở, trải nghiệm món ăn của các thương hiệu Phở nổi tiếng như: Phở Thìn Hàng Tre, Phở Long Bích, Phở Khôi Hói… thể hiện hành trình sáng tạo từ Phở truyền thống sang những thức quà tiện dụng trong đời sống bận rộn hiện nay.