Cao Bằng tăng tốc chuyển đổi số ở cơ sở

Việc xây dựng Tổ chuyển đổi số cộng đồng, tới mô hình "Bình dân học vụ số", hay triển khai nền tảng công dân số, thanh toán không dùng tiền mặt… đang giúp quá trình CĐS tại Cao Bằng dần đi vào chiều sâu, đặc biệt tại cấp xã , nơi tiếp xúc trực tiếp với người dân. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn nhiều “điểm nghẽn” cần tháo gỡ để việc CĐS tại địa phương miền núi biên giới này thực sự tăng tốc.

Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cao Bằng phối hợp UBND các xã Bảo Lâm, Nam Quang, Quảng Lâm tổ chức lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng số, khai thác sử dụng các hệ thống thông tin phục vụ chính quyền 2 cấp cho hơn 120 công chức, viên chức thuộc UBND các xã.

Thời gian qua, tỉnh Cao Bằng xác định CĐS trở thành nhiệm vụ xuyên suốt, gắn liền với sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền 2 cấp, một bước đi vừa mang tính chiến lược, vừa mang dấu ấn riêng của địa phương miền núi biên giới. Địa phương đã đưa vào vận hành các nền tảng số như: Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính, Hệ thống quản lý văn bản và điều hành, Nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu (LGSP), nền tảng “Công dân số Cao Bằng”.

Các nền tảng này kết nối đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia, bảo đảm chia sẻ thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành hiệu quả. Đến nay, 100% thủ tục hành chính đủ điều kiện được cung cấp trực tuyến; 85% hồ sơ công việc cấp xã được xử lý trên môi trường mạng; 91,1% đơn vị thực hiện cơ chế “4 tại chỗ”; tỷ lệ hài lòng của người dân đạt trên 95%. Tổng kinh phí đầu tư cho CĐS trong giai đoạn 2021 – 2025 gần 220 tỷ đồng.

Các học viên tại cấp cơ sở tham gia lớp tập huấn ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo AI.

Hiện hạ tầng số của Cao Bằng cũng được đầu tư đồng bộ và mạnh mẽ. Sau khi hoàn thành việc sắp xếp, tổ chức bộ máy chính quyền theo mô hình hai cấp, 100% xã, phường có hạ tầng cáp quang, mạng truyền số liệu chuyên dùng, hệ thống họp trực tuyến; đa số được trang bị máy tính, chữ ký số công vụ và bố trí nhân sự một cửa. Toàn tỉnh có hơn 1.200 trạm thu phát sóng; 100% doanh nghiệp nhỏ và vừa sử dụng mã QR trong thanh toán; 97% người dân có hồ sơ sức khỏe điện tử; 95% học sinh có học bạ điện tử; 80% người dân từ 15 tuổi có tài khoản ngân hàng… Điểm nhấn mang tính đột phá trong chiến lược này của tỉnh Cao Bằng là giúp người dân tiếp cận nhanh với dịch vụ công.

Bưu điện Cao Bằng phối hợp với UBND phường Thục Phán hỗ trợ tiếp nhận thủ tục hành chính lưu động cho người cao tuổi, người khuyết tật trên địa bàn.

Chị Vy Thị Thình (phường Nùng Trí Cao) và chị Nông Thùy Dung (phường Tân Giang), bày tỏ: "Sau khi sáp nhập và đến làm giấy tờ tôi thấy mọi thủ tục đều nhanh gọn hơn, tôi đến làm hồ sơ sơ yếu lý lịch chỉ mất tầm khoảng 10 phút. Khi được hưởng lợi từ những điều nhỏ nhất thì đấy là điều chúng tôi luôn mong chờ và cảm thấy hạnh phúc. Như ngày trước thủ tục còn rườm rà nên người dân cứ phải đi đi lại lại, bây giờ thì đã dễ hơn nhiều các cán bộ đều hướng dẫn chu đáo. Là một người công dân, khi biết mục tiêu chung của tỉnh là hướng tới hạnh phúc cho người dân thì chúng tôi rất đồng tình và phấn khởi".

Giai đoạn 2025-2030, tỉnh Cao Bằng xác định chuyển đổi số là trụ cột chiến lược để hiện thực hóa khát vọng phát triển, tập trung vào mục tiêu liên thông đồng bộ, nhanh, hiệu quả trong mô hình chính quyền hai cấp.

Tuy đạt được nhiều kết quả, song hành trình chuyển đổi số của Cao Bằng vẫn gặp không ít khó khăn. Thách thức lớn nhất vẫn là khoảng cách về hạ tầng và kỹ năng số. Hiện tỉnh Cao Bằng vẫn còn 138 thôn bản chưa có sóng di động và 29 thôn bản chưa có điện lưới; tỷ lệ hộ gia đình có Internet cáp quang chỉ đạt khoảng 60%, thấp hơn mức trung bình toàn quốc. Sự chênh lệch về kỹ năng thể hiện rõ khi ở nhiều xã vùng sâu, cán bộ "một cửa" vẫn phải "làm hộ" người dân nộp hồ sơ trực tuyến. Hơn nữa, nguồn nhân lực số, đặc biệt ở cấp xã, còn thiếu và yếu; việc thu hút các doanh nghiệp công nghệ lớn đầu tư vào tỉnh vẫn là một hạn chế…

Ông Lý Minh Sơn, Chủ tịch UBND xã Bạch Đằng, tỉnh Cao Bằng, nêu ý kiến: “Chúng tôi đang tạm thời sử dụng các máy móc, dụng cụ để lại từ các xã cũ để đáp ứng yêu cầu công việc, tuy nhiên cấu hình thấp, máy sử dụng đã lâu nên để giải quyết trên môi trường điện tử vẫn chưa đáp ứng. Khó khăn lớn nhất hiện nay là khối lượng công việc rất nhiều, trình độ chuyên môn chưa thật sự đáp ứng, chúng tôi đang thiếu 1 số công chức tại các lĩnh vực đòi hỏi công nghệ, đặc biệt là về chuyển đổi số, khoa học công nghệ, cán bộ địa chính…Chúng tôi cũng kiến nghị nếu được xem xét, bố trí xây dựng mô hình cấp xã như cấp tỉnh thu nhỏ, ví dụ tỉnh có sở xây dựng xã có phòng xây dựng… CBCC cũng không cần nhiều, thì như thế mới vận hành công việc nhịp nhàng, đồng bộ theo chỉ đạo chuyên môn của ngành dọc".

Giai đoạn 2025-2030, tỉnh Cao Bằng xác định CĐS là trụ cột chiến lược để hiện thực hóa khát vọng phát triển, tập trung vào mục tiêu liên thông đồng bộ, nhanh, hiệu quả trong mô hình chính quyền hai cấp. Các nhiệm vụ trọng tâm được đặt ra như đẩy mạnh phủ sóng viễn thông đến 100% thôn, xóm; xây dựng nền tảng học tập số dùng chung để phổ cập kỹ năng số cho người dân. Đặc biệt, Cao Bằng tiếp tục phát huy vai trò xung kích của Tổ chuyển đổi số cộng đồng như lực lượng "cầm tay chỉ việc,", hiện đã được kiện toàn với hơn 1.300 tổ với hơn 11.000 thành viên, qua đó giúp người dân sử dụng thành thạo nền tảng số…

Bà Nông Thị Thanh Huyền, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cao Bằng cho biết: Định hướng đến năm 2030, địa phương đặt mục tiêu hoàn thiện Chính quyền số, phát triển mạnh mẽ Kinh tế số và xây dựng Xã hội số toàn diện, trong đó người dân là trung tâm của mọi chính sách:

Bà Nông Thị Thanh Huyền nói: “Sở đã phối hợp với các xã, phường trong việc triển khai các nền tảng, phần mềm dùng chung phục vụ hoạt động quản lý, điều hành và cung cấp dịch vụ công trực tuyến, góp phần nâng cao hiệu quả làm việc của chính quyền cơ sở. Đồng thời tăng cường triển khai các hoạt động của Tổ công nghệ số cộng đồng, phát huy vai trò là cánh tay nối dài của chính quyền trong tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Chúng tôi cũng phối hợp với Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông xây dựng mẫu phiếu khảo sát năng lực số của CBCC cấp xã, phường để từ đó xây dựng tài liệu phù hợp với từng nhóm đối tượng, phục vụ nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng chuyển đổi số tại tỉnh Cao Bằng trong thời gian tới".

Thời gian tới, Cao Bằng hướng tới xây dựng đội ngũ “cán bộ số” ở cấp xã, có khả năng vận hành, phân tích và khai thác dữ liệu. Nâng cấp và duy trì hoạt động của Tổ công nghệ số cộng đồng, chuyển vai trò từ “hướng dẫn” sang “thúc đẩy”, hỗ trợ người dân ứng dụng công nghệ trong sản xuất, kinh doanh, thương mại điện tử và du lịch số.

Đồng thời, ưu tiên bố trí ngân sách và huy động xã hội hóa cho hạ tầng số, an ninh mạng và đào tạo nhân lực; kiến nghị Trung ương có cơ chế đặc thù cho các tỉnh miền núi, biên giới trong thực hiện CĐS toàn diện. Có thể thấy, CĐS ở Cao Bằng không chỉ là một cuộc cách mạng công nghệ, mà là một hành trình thay đổi tư duy, biến thách thức địa lý thành động lực để địa phương bứt phá, vươn lên trở thành "tỉnh số vùng biên" kiểu mẫu.

Duy Thái/VOV-Đông Bắc