Cảnh báo tái sốt xuất huyết ở trẻ em

Điều trị SXH tại Khoa Nhi của Bệnh viện Đa khoa Bình Thuận

Tuýp 2, 3 xuất hiện song song

Trong 11 tháng năm 2025, toàn tỉnh đã ghi nhận 6.625 ca mắc SXH, 3 trường hợp tử vong và xử lý 1.052 ổ dịch (theo Thống kê tỉnh). Riêng khu vực phía Đông tỉnh, theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Bình Thuận (cơ sở Phan Thiết), ghi nhận 3.515 ca mắc SXH, thì có 1 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2024, số ca mắc tăng 1.696 ca, tương ứng 93,2%.

Bác sĩ Chuyên khoa II Nguyễn Minh Tiến - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TP Hồ Chí Minh, cho biết: “Sau đại dịch Covid-19, năm 2022 từng ghi nhận đợt bùng phát SXH nặng. Chu kỳ 3 - 4 năm của bệnh SXH gia tăng cao. Bước sang năm 2025, theo thống kê của Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, số ca mắc SXH tăng 148% so với cùng kỳ năm 2024. Kết quả khảo sát của viện cho thấy tuýp Dengue 2 vẫn chiếm ưu thế. Đây là tuýp có độc lực mạnh, dễ gây sốc, rối loạn đông máu và tổn thương đa cơ quan. Đáng lo ngại hơn, sau khoảng 7 năm vắng bóng, tuýp Dengue 3 đã được phát hiện trở lại và đang lưu hành song song với tuýp 2. Sự xuất hiện đồng thời của 2 tuýp này được xem là gây ra mối đe dọa. Người chưa bị mắc bệnh trước đó thì dễ bị mắc. Vì vậy, hết sức cảnh giác tránh gia tăng ca bệnh”.

Bệnh viện Đa khoa Bình Thuận là tuyến cuối trong hệ thống điều trị công lập ở khu vực phía Đông Nam của tỉnh. Thông qua công tác tiếp nhận và điều trị, số ca mắc SXH, ca cảnh báo và ca nặng đều có xu hướng tăng. Đáng chú ý, các xã thuộc khu vực Bắc Bình ghi nhận số ca mắc không cao nhưng Bệnh viện Đa khoa khu vực Bắc Bình Thuận chuyển 5 ca SXH nặng đến Bệnh viện Đa khoa Bình Thuận để tiếp tục điều trị.

Nguyên nhân sốc, tái sốc

Bác sĩ Chuyên khoa I Nguyễn Thị Bảo Vân - Phó phụ trách Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Bình Thuận, cho biết: “Năm nay, tình trạng sốc và tái sốc ở bệnh nhi mắc SXH xuất hiện nhiều hơn so với năm trước. Nguyên nhân là một phần do thời tiết mưa bão, lũ lụt kéo dài. Điều này tạo ra nhiều điểm nước đọng, trở thành điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh sôi và làm tăng khả năng lây truyền bệnh. Nhiều trẻ nhập viện trong tình trạng cô đặc máu nặng, giảm đạm máu và thất thoát huyết tương nhiều. Đây là những yếu tố dẫn đến sốc và khiến trẻ dễ tái sốc nhiều lần”.

Bên cạnh yếu tố bệnh lý, một số cha mẹ không trực tiếp theo dõi sát sao trong những ngày trẻ bệnh nặng có nguy cơ sốc, tái sốc, mà giao việc chăm sóc cho ông bà hoặc người quen. Nguy hiểm nhất là giai đoạn hạ sốt. Khi người nhà chăm bệnh tưởng đã khỏi nhưng nguy cơ sốc lại cao nhất. Vì vậy, bỏ sót các dấu hiệu chuyển nặng cũng là nguyên nhân làm gia tăng ca nặng.

Về tình trạng sốc SXH và tái sốc, bác sĩ Nguyễn Minh Tiến phân tích, ngoài độc lực của vi rút, cơ địa bệnh nhân cũng góp phần khiến bệnh diễn tiến nặng hơn. Những nhóm dễ bị ảnh hưởng tiêu biểu gồm trẻ nhũ nhi, trẻ thừa cân - béo phì, người lớn tuổi hoặc người có bệnh nền. Ở những ca nặng, dù được giám sát chặt chẽ, bệnh nhân vẫn có thể tái sốc. Chỉ cần trong khoảng 1 - 2 giờ hoặc 4 - 6 giờ lơ là, người bệnh có thể rơi trở lại vào tình trạng nguy kịch.

Do đó, theo phác đồ của Bộ Y tế, ngoài việc theo dõi dấu hiệu sinh tồn như mạch và huyết áp, các chỉ số khác như HCT, CNT, tình trạng tưới máu da… phải được đánh giá liên tục để phát hiện sớm dấu hiệu tái sốc. Theo dõi sát sao và can thiệp kịp thời sẽ giúp tránh được những tình huống tái sốc thực sự xảy ra.

Trang Hiếu .